Kompyuter ilmlari va dasturlash texnologiyalari

python 
Copy 
def asosiy_funksiya(): 
print("Asosiy funksiya boshlandi.") 

def ichki_funksiya(): 
print("Ichki funksiya ishga tushdi.") 

---

ichki_funksiya() 

print("Asosiy funksiya tugadi.") 
asosiy_funksiya() 
Ichki funksiyalarni o'zining ichida chaqirish: Ichki funksiyalar, ular o'zining ichida 
chaqirish orqali ham ishlatilishi mumkin. Misol uchun: 
python 
Copy 
def asosiy_funksiya(): 
def ichki_funksiya(): 
print("Ichki funksiya ishga tushdi.") 

def ikkinchi_ichki_funksiya(): 
print("Ikkinchi ichki funksiya ishga tushdi.") 

ikkinchi_ichki_funksiya() 

ichki_funksiya() 
 
asosiy_funksiya() 

---

Ichki funksiyalarni nom orqali chaqirish: Ichki funksiyalar nom orqali boshqa 
funksiyalarda chaqirilishi ham mumkin. Misol uchun: 
python 
Copy 
def asosiy_funksiya(): 
def ichki_funksiya(): 
print("Ichki funksiya ishga tushdi.") 

return ichki_funksiya 
 
funksiya = asosiy_funksiya() 
funksiya() 
Bu misolda, asosiy_funksiya nomli funksiya ichida ichki_funksiya nomli ichki 
funksiya 
yaratilgan. asosiy_funksiya chaqirildikda, 
uning 
qaytarishi ichki_funksiya funksiyasiga 
tenglashadi 
va 
undan 
keyin funksiya() chaqiriladi. 
Ichki funksiyalar hammasi bog'liq o'zgaruvchilarni o'z ichiga olish, ularga murojaat 
qilish va ularni o'zgartirish imkoniyatiga ega. Ularning mavjudligi va qo'llanish 
shakllari Python dasturlashida kodni yoritish va tuzishda keng ishlatiladigan 
vositalardan biri. 
Misol 1: Ichki funksiya orqali faktorialni hisoblash. 
python 
Copy 
def faktorial(n): 
def faktorial_hisobla(x): 

---

if x == 0: 
return 1 
else: 
return x * faktorial_hisobla(x - 1) 

return faktorial_hisobla(n) 
 
print(faktorial(5)) # Natija: 120 
Ushbu misolda, faktorial nomli tashqi funksiya ichida faktorial_hisobla nomli ichki 
funksiya yaratilgan. faktorial_hisobla funksiyasi faktorialni hisoblaydi. Tashqi 
funksiya faktorial_hisobla funksiyasini chaqirib faktorialni hisoblaydi. 
Misol 2: Ichki funksiya orqali kvadrat va kubni hisoblash. 
python 
Copy 
def hisobla(x): 
def kvadrat(): 
return x ** 2 

def kub(): 
return x ** 3 

kvadrat_natija = kvadrat() 
kub_natija = kub() 

---

return kvadrat_natija, kub_natija 
natijalar = hisobla(5) 
print(natijalar) # Natija: (25, 125) 
Ushbu misolda, hisobla nomli tashqi funksiya ichida kvadrat va kub nomli ichki 
funksiyalar yaratilgan. Tashqi funksiya, kvadrat va kub funksiyalarini chaqirib 
berilgan sonning kvadratini va kubini hisoblaydi va bu natijalarni demet sifatida 
qaytaradi. 
Misol 3: Ichki funksiya orqali sonlarni qo`shish. 
python 
Copy 
def yigindi_hisobla(x): 
def yigindi(y): 
return x + y 

return yigindi 
 
yigindi_5 = yigindi_hisobla(5) 
print(yigindi_5(3)) # Natija: 8