Az ərbaycan Respublikasında telekommunikasiya V ə informasiya texnologiyalarının inkişafına dair Strateji Yol X

 
Strateji h
ədəf 2. Sahibkarlıq subyektlərinin fəaliyyətində 
m
əhsuldarlığın və əməliyyat səmərəliliyinin artırılması 
İnformasiya texnologiyalarının (bundan sonra − İT) inkişafı nəticəsində 
iqtisadiyyatda meydana g
ələn müasir çağırışlar, ümumilikdə, iqtisadi fəaliyyətin bütün 
subyektl
ərindən adekvat reaksiya tələb edir. Bu səbəbdən sahibkarlıq fəaliyyətinin 
s
əmərəliliyinin artırılmasında İT xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Rəqəmsal ödəmələr, 
elektron idar
əetmə sistemləri və s. bu kimi İT-yə əsaslanan modellərin tətbiqi 
sahibkarların fəaliyyətində şəffaflığı artırmaqla yanaşı, onların inzibati xərclərə qənaət 
etm
əsi və öz fəaliyyətlərinə effektiv nəzarət edə bilməsi üçün daha münbit şərait 
yaradır. Bu baxımdan, ölkədə İKT infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi və 
genişləndirilməsi rəqəmsal iqtisadiyyata daha çevik keçidi şərtləndirəcəkdir. 
7.2.1. Prioritet 2.1. R
əqəmsal ödənişlərin genişləndirilməsi
 
Əsaslandırma
R
əqəmsal iqtisadiyyatın formalaşdırılması və davamlı inkişafına nail olmaq 
üçün bu sah
ədə müasir tələblərə cavab verən effektiv tənzimləmə mexanizminin 
yaradılması zəruri amildir. Eyni zamanda, elektron xidmətlərin göstərilməsi və 
genişəhatəli nağdsız əməliyyatların aparılması üçün elektron ödəniş infrastrukturu 
kifay
ət edəcək səviyyəyə çatdırılmalı, ödənişlərin iştirakçısı olan subyektlərin milli 
öd
əniş sisteminin infrastrukturuna inteqrasiyası artırılmalı və rəqəmsal iqtisadiyyata 
çevik adaptasiya t
əmin edilməlidir. 
R
əqəmsal iqtisadiyyatda biznes fəaliyyətinin bütün mərhələlərinin elektron 
mühit
ə inteqrasiya edilməsi şəffaflığa və monitorinqə şərait yaratmaqla bu sahədə 
vergi n
əzarətinin güclənməsinə, “kölgə” iqtisadiyyatının qarşısının alınmasına və 
12
M
ənbə: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar 
Nazirliyi 

---

34 
büdc
ə daxilolmalarının artmasına, habelə bank sektorunda likvidliyin yüksəlməsinə 
s
əbəb olur. 
Beyn
əlxalq təcrübədə geniş istehlakçı kütləsinin elektron ödəniş sisteminə 
keçidini t
əmin etmək məqsədilə stimullaşdırıcı tədbirlərlə yanaşı, nağd ödənişlər üzrə 
yuxarı hədd müəyyən edilməklə onların məhdudlaşdırılması, vergi, rüsum və 
yığımların ödənilməsi zamanı hesablaşmaların yalnız nağdsız qaydada həyata 
keçirilm
əsi kimi müxtəlif üsullardan istifadə edilir. 
Az
ərbaycanda mövcud ödəniş infrastrukturunun elektron ödəniş subyektləri 
üçün bir sıra xidmətlər təklif etməsinə baxmayaraq, hazırda bu xidmətlərdən istifadə 
imkanları arzuolunan səviyyədə deyildir. Belə ki, ölkədə aparılan kart əməliyyatlarının 
c
əmi 8 faizi
13
(bankomatlardan nağd pulun çıxarılması istisna olmaqla, digər kart 
əməliyyatları) nağdsız qaydada həyata keçirilir. Müqayisə üçün Türkiyə 
Respublikasında bu göstərici 51 faiz
14
t
əşkil edir ki, bu nəticənin əldə olunmasında 
stimullaşdırıcı və məhdudlaşdırıcı tədbirlərlə yanaşı, bankların dövlət və özəl sektoru 
t
əmsil edən təşkilatlarla uğurlu əməkdaşlığı da xüsusi rol oynamışdır.