Modulun adı: Təlim və tərbiyə prosesinin həyata keçirilməsi 42
xarakterdə olması təhsilalanlar üçün daha maraqla qarşılanır.
Praktik işlər nəzəri bilikləri hər hansı əməli işlərə tətbiq etmək metodudur. Buraya
ölçmə, hesablama işləri, tədris
-
təcrübə sahəsində iş, bitki becərilməsi, təcrübəçilik
və konstruktorluq işləri və s. aiddir. Praktik işlər müəllimin təlimatı ilə başlayır.
Şagirdlərin əməli işi müstəqil yerinə yetirmələri ilə davam edir. Müəllim fəaliyyətə
nəzarət edir, istiqamət verir, görülmüş işlərə yekun vurulur və fəaliyyətin
qiymətləndirilməsi ilə başa çatır.
Təlimdə nəzarət metodları təlim prosesinin əsas ünsürlərindən biri olub qarşıya
qoyulmuş məqsədin yerinə yetirilməsi vəziyyətini, şagirdlərin bilik və
bacarıqlarının səviyyəsini, nöqsan və çətinlikləri aşkara çıxarmağa, səhvləri tapıb
düzəltməyə, təlim fəaliyyətini tənzimləməyə xidmət edir.
Təlim metodlarının seçilməsində bəzi meyarlar
əsas götürülür. Müəllim dərsin
məqsəd və vəzifələrindən, keçilən fənn və mövzudan, şagirdlərin dərketmə imkanı və
hazırlıq səviyyəsindən çıxış edə
r
ək
konkret sinif və dərs üçün optimal (münasib) tə
lim
metodlarını seçib tətbiq etməlidir. Metod seçiminin meyarlarından ən əsası şagirdlərin
potensial imkanlarının nəzərə alınmasıdır. Müəllimin pedaqoji ustalığının mühüm
göst
əricilərindən biri də
budur.
1.3.2. Təlimin təşkili forması Təlimin təşkil forması müəllim və şagirdlər üçün müəyyən qaydada və rejimdə
cərəyan edən birgə fəaliyyətinin ifadəsidir. Təlim prosesinin mühüm komponentlərindən
biri olan formanın düzgün seçilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Təlimin uğurlu olması onun hansı formada təşkil edilməsindən asılıdır. Təlimin
məzmuna, məqsəd və vəzifəsinə uyğun təşkil forması həyata keçirilir. Fəal təlim metodunun
mahiyyəti problemin tədqiq edilməsidir ki, bu zaman müxtəlif iş formalarından istifadə
edilir: kollektiv iş, qrup
l
a iş, cütlər
l
ə iş, fərdi iş.
Fərdi iş: şagirdin fəaliyyətini izləmək, potensial imkanlarını müəyyənləşdirmək və
inkişaf etdirmək məqsədi daşıyır. Bu təlim forması şagirdin sərbəst düşünməsi üçün real
imkanlar yaradır.
Cütlərlə iş: şagirdlər təlim tapşırıqlarını birgə yerinə yetirirlər. Bu dərs forması
şagirdlərə daha yaxından əməkdaşlıq etməyə və ünsiyyət qurmağa, məsuliyyəti bölüşməyə
optimal imkan yaradır.
