I. D. Boboev X. O. Abdullayev a. Sh. Otajonov amaliy algologiya fanidan amaliy mashg‘ulotlari uchun o‘quv uslubiy qo‘llanma Toshkent – 2021

Yoritish 
Agar oziqa muhit pishirilayotganda xiralashsa yoki loyqalansa, u yoritiladi. 
Buning uchun oziqa muhit 50°C gacha qizdiriladi, tuxum oqiga 2 miqdor suv 
aralashtirilib qo‗shiladi va aralashtirilib qaynatiladi. Tuxum oqi ivib, muhitdagi 
erimay, aralashmay muallaq yurgan zarrachalarni cho‗kmaga olib tushadi. Bunda 
tuxum oqi o‗rniga qon zardobidan ham foydalanish mumkin (20-30 ml zardob 1 ml 
muhitga). 
Filtrlash 
Suyuq va eritilgan jelatinali muhitlar qog‗oz yoki material filtr orqali 
filtrlanadi. Zich oziqa muhitlarini filtrlash qiyinroq, chunki ular tez zichlanadi. 
Asosan, ular paxta, doka filtr orqali filtrlanadi. Issiq avtoklav, isitilgan voronka va 
muhit issiqligida qog‗oz va matoli filtrlardan ham foydalanish mumkin. 
Filtrlashni cho‗ktirish usuli bilan almashtirishimiz mumkin. Buning uchun 
muhitni baland silindrga qo‗yib, avtoklavda eritiladi. Muhit asta-sekin sovishi 
natijasida erimagan, muallaq yurgan zarrachalar silindr tagiga cho‗kadi. Ertasi kuni 
cho‗kma qismini pichoq bilan olib tashlaymiz. Tiniq qolgan qismini alohida 
idishga olamiz va eritib idishlarga quyamiz. 

---

20 
Quyish 
Muhitlar probirkalarga 3-5 ml yoki flakon, kolba, butilkalarga 10 ml hajmda 
quyiladi, to‗latib yuborish mumkin emas. Chunki sterilizatsiya vaqtida qopqog‗i 
namlanishi mumkin, bunda muhit sterilligini yo‗qotadi. 100°C dan yuqori 
haroratda sterilizatsiya qilinadigan muhitlarni quruq, toza idishlarga quyish 
mumkin. Pastroq haroratda sterilizatsiya qilinadigan muhitlarni, albatta, steril 
idishlarga quyish lozim. 
Muhitlarni voronka, uchi Mor qisqichi bilan qisilgan rezina naycha orqali 
yoki o‗lchamli buretka, dozator, shpris-pipetka va boshqalar yordamida quyiladi. 
Idishlar paxta-doka qopqoqlar bilan yopilib, ustidan qog‗oz qalpoqcha bilan 
yopiladi.