Maxsulotlaridan foydalanish

dorivor maxsulot 
deb ataladi. 
Dorivor maxsulot sifatida usimlikning xamma organlari (bargi, guli, mevasi, 
urugi, pustlogi, kurtagi, ildizi, ildizpoyasi, tuganagi, piyozboshisi) ayrim-ayrim 
xolda yoki xammasi birgalikda (usimlikning butun er ustki kismi) kullanilishi 
mumkin. Ba‟zan usimlik organlaridan birlamchi ishlov berish yuli bilan (efir 
moylari, yoglar, shira, sharbat) yoki usib turgan usimlikdan (smola, daraxt elimlari, 
daraxt shirasi) olingan modsalar xam dorivor maxsulot bulib xizmat kiladi. 
Dorivor maxsulotlar usimlik tarkibida biologik faol modsalar kup tuplangan, 
ya‟ni sifati oshgan davrda tayyorlanadi va dorivor preparatlar uchun ishlatiladi. 
SHunga kura, maxsulotlar usimliklardan turli fasllarda yigiladi va ular uz 
kimmatini yukotmasligi uchun zudlik bilan kuritiladi yoki kuritilmay farmatsevtika 
zavodi, fabrika va laboratoriyalariga yuboriladi. Xulligicha ishlatilmaydigan 
maxsulotlarni uz vaktida kuritilmasa, usimlik organlari namlik va issiklik ta‟sirida 
kizib, tarkibidagi biologik faol modsalar parchalanadi, dorivor usimliklar uz 
kimmatini yukotadi. 
Dorivor xom-ashyo maxsulotlarini tayyorlash muddatlari xar bir dorivor 
usimlik 
uchun 
turlichadir. 
Usimlikning 
dorivor 
xom-ashyo 
tayyorlash 
maksadlarida kuyidagi organlari tayyorlanadi: 
Barglari 
odatda usimlik gullashidan oldin yoki gullaganida keyin juda 
extiyotkorlik bilan iloji boricha usimlikka zarar etkazmasdan yigib olinadi. 
Usimlikning er ustki kismi (poyasi, novdalari, uti) 
usimlik gullaganida 
poyasining eng tagidagi bargi oldidan urib olinadi. Buyi baland bulgan 
usimliklarning esa poyasining tepa kismi (10-25 sm uzunlikda) va shoxlari kesib 
olinadi. 
Kurtaklari 
erta baxorda, usimlik tanasida suyuklik yura boshlagan vaktda, 
ular ochilmasdan oldin yigiladi. Kurtaklar odatda 
kul bilan terib olinadi yoki kurtakli shoxlari kirkib olinib, kuritiladi va asta kokib 
yigib olinadi. 
g 

---

Pustloklari 
xam erta baxorda, usimlik tanasida suyuklik yurishib, yogoch 
kismidan oson ajraladigan davrda poyasi bilan yugon shoxlaridan shilib olinadi. 
Gullari 
usimlik kiygos gullaganda aloxida-aloxida yoki mayda gullari bilan 
gul tuplamining xammasi kesib olinadi. Ba‟zi gullarning fakat ayrim kismlari 
(gultoji barglari yoki savatchadagi tilsimon gullari) yigib olinadi.