Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat

– 140 –
– 141 –
10. Seyidov M. Azerbajchan xalqinin sojkokunu 
dushunereken – Baki: Jezichi, 1989. – S.320.
11. O‘zbek folklorshunosligi masalalari. 1-kitob. T., 2006.
12. O‘zbek folklorshunosligi masalalari. 2-kitob. T., 2010.
13. O‘zbek folklorshunosligi masalalari. 3-kitob. T., 2010.
14. Turdimov Sh. «Go‘ro‘g‘li» dostonlarining genezisi va 
tadrijiy bosqichlar. – Toshkent: Fan, 2011.
15. Turdimov Sh. Etnos va epos. –Toshkent: O‘zbekiston, 
2012. 112 b. 
16. Eshonqul J. Epik tafakkur tadriji. – Toshkent: Fan, 
2006. 120 b.
17. Eshonqul J. O‘zbek folklorida tush va uning badiiy 
talqini. – Toshkent: Fan, 2011.
18. Fuzuli Bayat. Köroğlu destanı. Istanbul: Ötüken, 
2009;
19. Introduction to Folklore. London, 2008. Page7

---

– 141 –
8-MAVZU. XALQ ERTAKLARI
Reja: 
1. Ertak termini va unga muqobil atamalar.
2. O‘zbek ertakchilari va ularning ijrochilik an’analari.
3. Hayvonlar haqidagi ertaklar.
4. Sehrli­fantastik ertaklar.
5. Hayotiy­maishiy ertaklar.
1. Ertak termini va unga muqobil atamalar.
Ertak epik 
turga mansub qadimiy janrlardan biri bo‘lib, xalq orasida 
g‘oyat keng tarqalganligi, asrlar davomida shakllangan milliy 
qadriyatlar, xalq turmush tarzi, an’analari va urf-odatlarini 
o‘ziga xos tarzda epik talqin qiladigan, asosan, professional 
ijrochilar – ertakchilar tomonidan nasriy usulda og‘zaki 
tarzda hikoya etish orqali ommalashishi, yaxlit poetik tizim 
sifatida shakllanganligi, o‘ziga xos badiiy struktura va 
motivlar tarkibiga egaligi, hayotiy voqelikni xayoliy uydirma, 
fantastik talqin orqali ifoda etishi bilan xarakterlanadi. Ertak 
folklorning afsona, rivoyat, naql, latifa singari janrlariga 
yaqin turganligi sababli folklorshunoslikda bu tip xalq ijodi 
namunalari «xalq nasri janrlari» silsilasida ham tasniflanadi. 
Ertak o‘zbek xalq nasrining asosiy janrlaridan biri 
hisoblanadi. Tarixiy asoslari qadimgi mifologiya va arxaik 
marosimlarning epik diffuziyasiga aloqador bo‘lgan 
ertak janrida o‘zbek xalqining ezgu g‘oyalari, o‘ziga xos 
dunyoqarashi, ma’naviy qadriyatlari, ruhiy-emotsional 
kechinmalari, oilaviy-maishiy, diniy-axloqiy qarashlari 
hamda badiiy-estetik tamoyillari o‘z aksini topgan. Ertak 
tinglovchiga badiiy-estetik zavq berish bilan bir qatorda unga 
muayyan axloqiy-didaktik, ma’naviy-ma’rifiy tarbiya berish 
vositasi ham hisoblanadi. 

---