322
detektorlarning yaratilishiga olib keladi. Bunday datchiklarning tarkibiga, qoidaga
ko‘ra, ma’lumotlarga dastlabki ishlov berish sxemalari kiradi,
bu ularni amalda
o‘lchashlarning natijalarini tahlil qiladigan har qanday tizim bilan oson bog‘lash
imkonini beradi. Intellektual kimyoviy datchiklar shuningdek o‘z tarkibiga boshqa
qurilmalar bilan bog‘laydigan interfeysli sxemalar va ularni kalibrlash hamda
mahalliy siljishlarni kompensatsiyalash imkonini beradigan sxemalarni ham oladi,
shu tariqa, ma’lumotlarni to‘plash va ularga ishlov berish
tizimlariga faqatgina
o‘lchangan ma’lumotlarni qabul qilish qoladi. Intellektual datchiklar ko‘pincha
o‘lchov birliklarini bir-tizimdan boshqasiga o‘tkazish (masalan, % dan ppm ga)
kabi mashaqqatli operatsiyalarni bajaradi va chiquvchi qiymatlarni har qanday
tizimda bera oladi. Shu sababli bunday datchiklar ma’lumotlarni
markaziy
protsessorga u so‘ragan birliklarda berishi mumkin, bu masshtablovchi
koeffitsiyentlarni qo‘llash zaruratini bartaraf qiladi.
5.10.
Nazorat savollari, amaliy mashg‘ulotlar va mustaqil ishlar
uchun topshiriqlar
Nazorat savollari
:
1.
Sezgir elementning elektr tavsiflariga ta’sir ko‘rsatish tipi bo‘yicha
datchiklarning turlarini ayting.
2.
Intellektual kimyoviy datchiklarning o‘lchash texnikasidagi roli qanday?
3.
Konduktometrik va potensiometrik datchiklarning
ishlash prinsipi nimaga
asoslanadi?
4.
Elektrokimyoviy datchikning konstruksiyasida qanday xususiyatlar bor?
5.
Mavjudlikni sig‘imli datchiklarining ishlash prinsipi nimaga asoslanadi?
6.
Sig‘imli mavjud bo‘lish datchigining sezgirligi nima sababdan kamayishi
mumkin?
Dostları ilə paylaş: 
