Mikroprotsessorlar va mikroehm asoslari

1 .5 .3 . K 1 8 1 0 V M 8 6 M ik r o p r o ts e s s o r n in g s tr u k tu r a s i.
V M 8 6 M P ni k a tta la s h tirilg an s tr u k t u r a v i y s x e m a s i ( 1 .1 0 - r a s m ) i k k it a m a ’lum 
d a r a j a d a
m u s ta q il 
q i s m la r g a
e g a: 
b u y r u q l a r
b ila n
b e r ilg a n
o p e r a ts iy a la r n i 
is h l a t a d ig a n o p e r a t iv q u r u l m a v a s h i n a interfeysi q u r ilm a s i, x o t ir a d a n b u y r u q la r n i 
ta n l a y d i, x o tira va tashqi q u r u l m a l a r g a o p e r a n d l a r v a n a ti j a y o z u v la r in i o ’qish 
u c h u n m u r o ja a t qiladi. Ik k a la q u r u l m a paral le l r a v is h d a ishlashi m u m k i n , bu tan la sh
v a b a ja r is h b u y ru q lari j a r a y o n i v a q t i d a b irla sh tiris h i m k o n iy a tin i y a r a t a d i . B u M P
tez lig in i o sh irad i, ch u n k i o p e r a t iv q u r u l m a M P d a j o y l a s h g a n b u y r u q l a r n i baja rad i, 
s h u n i n g u c h u n b u y ru q . tan la sh takti u n i n g s i k l ig a q o ’s h ilm a y d i. M P n i n g o p e r a tiv
q u r u l m a s i u m u m i y re g is trlar g u r u h i , a r if m e tik logik q u r u l m a ( A L Q ) , b a y r o q la r
registri v a b o s h q a r u v b l o k id a n tas h k il to p g a n .
t
HOLD 
(RQ/STO)
HLI)A(RQ/G
t
T)
t 
1
t
INT AlQS I )
I . 1 0 -ra s m . K R 1 8 I Q V M 8 6 M P t iz im in in g s x e m a s i.
S a k k i z t a 16 bitli u m u m i y v a z if a li re g is tr lar k o ’p b u y r u q l a r d a ishlatila di. Bu 
h o l d a u m u m i y b e lg ilas h li re g is tr larn i o ’z ig a m o s b u y r u q , fo r m a ti j o y i d a (yoki 
j o y l a r d a ) j o y l a s h g a n uch bitli kod b ila n k o d la n a d i. K o ’rib c h iq i l a y o t g a n regis trlarni 
a s o s i y t ay in lan is h i va zifala ri b o ’y i c h a A X , V X , SX , D X r e g is tr la r ig a ajra la d i, ular 
b irin ch i n a v b a t d a m a ’lu m o tlarn i s a q l a s h u c h u n ish latiladi, v a S P , B P , SI, DI 
reg is tr lari, ular a s o s a n a d r e s m a ’l u m o tin i s a q lay d ilar. A X , V X , S X , D X re gis trlar
58

---

m o h iy a ti sh u n d a k i, u lar k ich ik b a y tla r A L , B L , C L , D L v a k a tta b ay tl ar A N , V N , 
S N , D H larni a lo h i d a is h la s h g a im k o n i y a t b erad i. S h u bilan b a y t v a s o ’zlarni ishlab 
c h iq i s h g a im k o n i y a t y aratil ad i v a V M 8 6 b ila n V M 8 0 l a m i n g p r o g r a m m a v i y
b irla sh ish sh arti t u g ’iladi. U s h b u ikki m ik r o p r o t s e s s o r registrlari m o s la n is h i 6.1 0 - 
j a d v a l d a b e ril g an , b u y e r d a FL - F regis trini k ic h ik bayti. Q o l g a n re gis trlar 
b o ’li n m a y d ig a n b o ’iib, 16 bitli s o ’zla r b ila n fa q at k a tta y o k i k ic h ik b a y t ishlatilg an 
h o l d a h a m fo y d a la n ila d i. SP v a V R k o ’rs a tk ic h registrlari j o r i y x o tir a se g m en ti 
s te k in in g ichidagi a d res siljishini s a q l a y d i , SI v a D l in d ek s regis trlari e s a m o s
r a v is h d a j o r i y m a ’lu m o t l a r s e g m e n t i v a q o ’s h i m c h a s e g m e n t i d a a d res siljishini 
s a q lay d i, lekin o p e ran d larn i a d r e s l a s h i g a u s h b u re gis trlar ish latilg a n d a x o tir a
s e g m en ti a lm a sh ish i m u m k in .
R e g is trla rn i n o m l a n i s h g a m o s k e la d ig a n a so siy funksiyala ri 1 .1 4 -jad v ald a 
keltirilgan.
A r i f m e t i k logik q u r u l m a ( A L Q ) 16 bitli k o n ib in a ts io n s u m m a t o r g a e g a
b o ’iib, u y o r d a m i d a a r if m e tik a m a l l a m i ,
lo g ik a m a l la m i b a ja ris h
u c h u n
k o m b in a ts io n s x e m a l a r t o ’p lam i, silji sh v a o ’nta a m a lla r sx e m alari, h a m d a
o p e r a n d l a r v a n ati jalarn i v a q ti n c h a s a q las h regis trlari bajaradi.