146
bermagan. Milliy hisoblar tizimiga o‘tish ushbu kamchilikni yo‘qotadi,
lekin xozircha to‘liq emas.
Nomoddiy ishlab chiqarish ishchi kuchini takror ishlab chiqarishga
bevosita aloqador xizmat tarmoqlarini birlashtiradi. Bu ularning birinchi
tavsifli xususiyati; ikkinchi xususiyat – bu bepul, ayrim holatlarda o‘z
tannarxidan ancha past narxlardagi ular mahsulotlarini sotishdir.
Nomoddiy ishlab chiqarish tarmoqlari tarkibiga ta‘lim, madaniyat,
san‘at va sport, sog‘liqni saqlash va boshqalar kiradi. Ushbu sohadagi
ishlab chiqarish munosabatlari ijtimoiy, iste‘mol tavsifiga ega bo‘ladi.
Nomoddiy ishlab chiqarish sohasidagi xizmat sohalari yuqori
malakali ishchi kuchini shakllantirish va o‘qitishni talab etadi. Chunki
bozor xo‘jalik yuritish sharoitida ishchi kuchi tovar xususiyatlariga ega
bo‘ladi va doimiy ravishda mehnat bozorini to‘ldiradi. Ushbu xizmatlar
jamiyat a‘zosi sifatida alohida shaxsning ehtiyojini qondiradi. Shu sababli
ularni alohida shaxslarga (shaxsiy va yakka tartibdagi) yoki shaxslar
guruhlariga (jamoa) va umumijtimoiylarga bo‘lish mumkin.
Nomoddiy ishlab chiqarishning ayrim tarmoqlari ishchi kuchini
shakllantirishga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta‘sir ko‘rsatadi. Ularga ta‘lim va
sog‘liqni saqlash kiradi.
Avvalgidek bepul xizmatlar yoki past narxlardagi haq to‘lash
amaliyotini bozor munosabatlari sharoitida ustuvor deb bo‘lmaydi.
Chunki davlat byudjetidan dotastiyalashtirish yo‘qolib bormoqda.
Dostları ilə paylaş: