Паша Ибиш оьлу Сяфяров

İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları 
 
 
14 
örtülü hiss
ələrdə cavan, hətta basdırılmış strukturlar yerləşir. Belə 
strukturlardan  şimalda  Qusar-Dəvəçi törəmə  çökəkliyi, cənub-
q
ərbdə  müasir Alazan-Əyriçay  əyilməsidir.  Böyük Qafqaz 
meqantiklinoriumunda T
əngi-Beşbarmaq antiklinoriumu, Şahdağ, 
Xızı,  Şamaxı-Qobustan  sinklinoriumları,  Abşeron  periklinal 
əyilmə və bir neçə başqa strukturlar mövcuddur.  
Kiçik 
Qafqaz  meqantiklinoriumun  tektonik  quruluşu  V.  Y. 
Xain,  Ş.  Ə.  Əzizbəyov, M.  Ə.  Qaşqay,  Ə.  Ş.  Şıxəlibəyli,  Ə.  İ. 
M
əmmədov və 
b. 
t
ərəfindən tədqiq 
edilmişdir. 
Meqantiklinoriumun  geoloji  quruluşunda,  əsas etibarilə, 
püskürm
ə, tuflu-çökmə, karbonat süxurlardan ibarət  aşağıdakı 
tektonik zonalar mövcuddur:  
a)  Lök-
Ağdam  tektonik  zonası  (tərkibində  Şəmkir,  Murovdağ, 
Ağdam  antiklinoriumları  və  onları  ayıran  Qazax,  Daşkəsən, 
Ağdərə sinklinoriumlarıdır);  
b)  Göyç
ə-Qarabağ  tektonik  zonası  (Lök-Ağdam  zonasından 
c
ənub və  cənub-qərbdə  yerləşir.  Onun tərkibində  Turaqaçay, 
Xocav
ənd,  Sarıbaba,  Azıx  sinklinoriumları  və  onları  ayıran 
Qarabağ və Zəmzur antiklinoriumları məlumdur); 
c)  Misxan-
Qafan  zonası  (Sarıbaba  sinklinoriumunun  cənub-
q
ərbində  yerləşir.  Zona Tərtər  çayının  mənbəyindən  şərq 
istiqam
ətində uzanaraq, Qarabağ və Zəngəzur dağlararası sahəni 
əhatə  edir.  Tərkibi  -  Laçın,  Starotaq,  Qafan  antiklinoriumları  və 
onları  ayıran  Kəlbəcər törəmə  muldasından,  Xuzabirt  və  Qoçaz 
sinklinoriumlarından ibarətdir); 
ç) 
Araz  tektonik  zonası  (Naxçıvan  ərazisində  yerləşərək 
t
ərkibində  Şərur-Culfa, Zəngəzur antiklinoriumları  və  Ordubad 
sinklinoriumu mövcuddur. 
Strukturlar Fanerozoy eratemi 
çöküntül
ərindən təşkil olunaraq, çökmə, püskürmə, karbonat və s. 
süxurlardan ibar
ətdir);  
d) 
Talış tektonik zonası (Talış dağlıq ərazisinin böyük hissəsini 
əhatə  edir.  Litofasial cəhətdən püskürmə  və  çökmə  mənşəli 
kompleks süxurlardan t
əşkil  edilmişdir.  Tərkibində  Astara 
antiklinoriumu v
ə Lerik sinklinoriumu ayrılır).  

---