Takayasu ve arkadaşları (1988) şempanzeler üzerinde yaptıkları araştırmada insan A1 antijeni ile şempanzelerdeki A antijeninin aynı serolojik özelliğe sahip olduğunu göstermişlerdir.
Takayasu ve arkadaşları (1988) şempanzeler üzerinde yaptıkları araştırmada insan A1 antijeni ile şempanzelerdeki A antijeninin aynı serolojik özelliğe sahip olduğunu göstermişlerdir.
Kuşların ve balıkların alyuvarlarının çekirdekli olduğu, insan ve memeli hayvan (deve hariç) alyuvarlarının ise, çekirdeksiz oldukları pek eskiden beri bilinmektedir. Taze lekelerden hazırlanan preparatlar, kan boyama metotları ile boyandığında alyuvarların çekirdeksiz oldukları tespit edilirse, insan kanı lekesi olduğu düşünülebilir.
B) İmmunolojik testler
B) İmmunolojik testler
Bu testler presipitasyon ve aglütinasyon esasına dayanır.
Presipitasyon Esasına Dayanan Testler:
Suda erimiş antijenlerin, elektrolitli ortamda kendi antikorları ile birleşmeleriyle önce bulanıklık, sonra bir çökme olayı şeklinde sonuçlanan reaksiyona presipitasyon denir. Presipitasyon için presipitan seruma ihtiyaç vardır.
Halka Deneyi, Tüp Tekniği, Huber'in Modifiye Presipitasyon Testi, Kapiller Test ve Agar-Gel Diffüzyon Testi presipitasyonun uygulama alanlarıdır.
Aglütinasyon Esasına Dayanan Testler:
Aglütinasyon Esasına Dayanan Testler:
Antikorların, birden fazla antijenik hücre ile, antijenik hücrelerin de, birden fazla antikorla birleşmesi sebebiyle eritrositlerin biraraya toplanmasına aglütinasyon denir.
Bir araya toplanan bu eritrositler gözle, büyüteçle veya mikroskopla görülebilir.
Coombs testi, Anti–human globulin testi, Pasif hemaglütinasyon testi, Leke içinde anti–ark aglütininlerin varlığı esasına dayanan bu testler aglütinasyon esasına dayanan testlerden bazılarıdır.
Eskimiş kan lekeleri bazen pas lekesi, bazen kırmızı renkteki meyve suları ve bazen de kırmızı mürekkep lekeleri ile karışabileceğinden, alınan bir leke üzerinde ilk yapılacak işlem, lekenin kan lekesi olup olmadığının tespitidir.
Eskimiş kan lekeleri bazen pas lekesi, bazen kırmızı renkteki meyve suları ve bazen de kırmızı mürekkep lekeleri ile karışabileceğinden, alınan bir leke üzerinde ilk yapılacak işlem, lekenin kan lekesi olup olmadığının tespitidir.
Bu tespiti yapabilmek için kullanılan 3 farklı yöntem vardır:
Bu reaktiflerin esası, leke içindeki peroksidaz enzim aktivitesinin gösterilmesine dayanır. İhtimali reaktif olarak seçilen testler, kan lekesinin düşük konsantrasyonlarında hassas, kullanımı kolay, güvenilir olmalı ve hızlı sonuç vermelidir.
Bu reaktiflerin esası, leke içindeki peroksidaz enzim aktivitesinin gösterilmesine dayanır. İhtimali reaktif olarak seçilen testler, kan lekesinin düşük konsantrasyonlarında hassas, kullanımı kolay, güvenilir olmalı ve hızlı sonuç vermelidir.
Dezavantajı ise, kan lekelerinde insan kanı lekesi olup olmadığının tespitinde kullanılan serolojik testlerin ve ABO kan grubu testlerinin reaksiyon verme özelliklerini inhibe etmesidir.
Loko-Malaşit reaktifi lekeye
Loko-Malaşit reaktifi lekeye
uygulandığında leke kan lekesi ise, bir
dakika içinde mavi–yeşil renk
meydana gelir ve bu renk 10 dakika
sonra yeşil renge dönüşür.
Test solüsyonu bir yere asılmış veya yayılmış olan lekeli giysi veya kumaşın üzerine karanlık odada atomizer ile spreylenir. Parlak mavi bir görünümün ortaya çıkması, kuvvetle lekenin kan lekesi olduğunu gösterir.
Test solüsyonu bir yere asılmış veya yayılmış olan lekeli giysi veya kumaşın üzerine karanlık odada atomizer ile spreylenir. Parlak mavi bir görünümün ortaya çıkması, kuvvetle lekenin kan lekesi olduğunu gösterir.
Luminolün kan üzerine sıkıldığında verdiği rengin temeli kemiluminesans dediğimiz olaya dayanır. Burada luminol maddesi, hidrojen peroksit ile birlikte kan olduğu tahmin edilen bölgeye sıkılmak ve eğer kan kalıntıları varsa, kandaki hemoglobinin Fe(II) iyonları, luminol’un hidrojen peroksit ile yükseltgenmesi tepkimesini katalizleyip, luminol’un, aminoftalat’ a yükseltgenmesini sağlamaktadır. Oluşan yüksek enerjili aminoftalat enerji fazlalığından dışarıya foton yani ışık yayarak kurtulmaktadır.
Adler reaktifi, Loko-malaşit reaktifi, Kastle Mayer reaktifi, Orthotolidine test, Luminol test, Van Dean reaktifi gibi ihtimali reaktifler ile pozitif sonuç alındığında ve elde yeterli miktarda leke varsa kati reaktiflere geçilir.
1) Hemin Billurlarının Oluşturulması
1) Hemin Billurlarının Oluşturulması
Teichmann–Hemin Billurlarının Oluşturulması:
Leke üzerine uygulandığında mikroskopta incelendiğinde kahverengi saman çöpü şeklinde görülen billurlar, reaktifin müspet sonuç verdiğini, lekenin kan lekesi olduğunu gösterir. Bu billurlara Hemin billurları denir.
Wagennar Deneyi:
Bu deneyle Asetonklorhemin billurları oluşturulur. Kırmızı renk farkedilebilecek kadar açık renkli leke solüsyonları bile, pozitif sonuç alınması için yeterlidir.
Gabriel Bertrand Reaktifi:
Leke üzerine bir damla reaktif damlatılıp bir süre bekletildikten sonra mikroskopta hemin billurlarına benzeyen, renkleri sarı–kahverengi arası olan rhomboit şekilli billurlar görülür.
2) Hemokromojen kristallerinin oluşturulması:
2) Hemokromojen kristallerinin oluşturulması:
Hemokromojen kristalleri, eski, ısıtılmış, kokuşmuş kan ile de oluşabilmektedir. Şekilleri dikdörtgen, iğne gibi veya iğ biçimindedir.
Takayama Reaktifi: Reaktif ile lekenin birleştiği yerde önce sarı, sonra kırmızı renge dönüşen bir renk değişikliği ortaya çıkar.
Oustinov Reaktifi: Kan lekesinden bir parça, lam üzerine konur ve bir iki damla reaktif damlatılarak lamel kapatılır. Çok hafif bir alevden geçirilip, ısıtılarak kurutulur. Mikroskopta incelendiğinde, kırmızı esmer renkte hemokromogen kristalleri görülür.
Oustinov Reaktifi: Kan lekesinden bir parça, lam üzerine konur ve bir iki damla reaktif damlatılarak lamel kapatılır. Çok hafif bir alevden geçirilip, ısıtılarak kurutulur. Mikroskopta incelendiğinde, kırmızı esmer renkte hemokromogen kristalleri görülür.
Heller'in Florans Deneyi: Bir lam üzerine bir parça konulur ve bu leke materyaline bir iki damla konsantre sülfürik asit ilave edilir. Leke kan lekesi ise, kan lekesinin içinde bulunan hematoporfirin parçalanarak porfirin açığa çıkar. Açığa çıkan bu porfirin, mikroskopta incelendiğinde, oldukça yoğun bir florans ve parlak bir görünüm gözlenir.
Lekenin Spektroskopik Muayenesi:
Lekenin Spektroskopik Muayenesi:
Bu tetkikten sonuç alınabilmesi için, en azından narçiçeği görünümünü almış leke solüsyonu gereklidir. Daha açık renkli bir solüsyonla sonuç alınamaz. Şeffaf bir kap içine konulan leke solüsyonu, spektroskopla incelendiğinde leke eğer kan lekesi değilse, spektroskopla görülen renkler arasında hiçbir değişiklik olmaz. Kan lekesinde ise, spektroskoptaki sarıyla yeşil rengin birleştiği yerde, absorbsiyon bandı adı verilen iki siyah çizgi görülür.
Lekenin HPLC ile muayenesi:
Lekenin HPLC ile muayenesi:
HPLC kandaki hemoglobinin absorbansını ölçerek hemoglobin varlığını doğrular. Bu metotla cenine ait hemoglobin ile yetişkine ait hemoglobin birbirinden ayırt edilebilir. Ayrıca analiz edilen kanın yaşı hakkında tahminen bilgi verir.
Kan analizlerinde bulunan kanın insana ait olduğunu bulduktan sonra kime ait olduğunu bulmanın adli kimyada önemi büyüktür. Bunun için de DNA’nın analizi yapılmalıdır.DNA analizi yapmak için olay yerinden. Mağdur ve sanıktan biyolojik örnekler alınır. Olay yerinden alınan biyolojik örneğin orijini bilinmeyebilir ancak olayla ilgisi olabilecek kişi ya da kişilerle mutlaka karşılaştırılmalıdır. Bu örneklerden DNA izole edilir ve DNA molekülü üzerindeki belirli bazı bölgeler ve mümkün olduğu kadar çok sayıdaki bölge polimeraz zincir raksiyonu ile binlerce kez çoğaltıldıktan sonra görünür hale gelir.DNA analizleri yalnız saldırı ve cinayetlerin aydınlatılmasında değil aynı zamanda babalık tayinlerinin, akrabalık ilişkilerinin aydınlatılmasında da tek güvenilir yöntemdir.
Kan analizlerinde bulunan kanın insana ait olduğunu bulduktan sonra kime ait olduğunu bulmanın adli kimyada önemi büyüktür. Bunun için de DNA’nın analizi yapılmalıdır.DNA analizi yapmak için olay yerinden. Mağdur ve sanıktan biyolojik örnekler alınır. Olay yerinden alınan biyolojik örneğin orijini bilinmeyebilir ancak olayla ilgisi olabilecek kişi ya da kişilerle mutlaka karşılaştırılmalıdır. Bu örneklerden DNA izole edilir ve DNA molekülü üzerindeki belirli bazı bölgeler ve mümkün olduğu kadar çok sayıdaki bölge polimeraz zincir raksiyonu ile binlerce kez çoğaltıldıktan sonra görünür hale gelir.DNA analizleri yalnız saldırı ve cinayetlerin aydınlatılmasında değil aynı zamanda babalık tayinlerinin, akrabalık ilişkilerinin aydınlatılmasında da tek güvenilir yöntemdir.
Hücrenin parçalanması ile yüksek molekül ağırlıklı DNA’nın açığa çıkması,
Hücrenin parçalanması ile yüksek molekül ağırlıklı DNA’nın açığa çıkması,
Denatürasyon veya proteoliz ile DNA-protein kompleksinin ayrılması ve DNA’nın çözünür duruma getirilmesi,
DNA’ nın basit enzimatik ve/veya kimyasal yöntemlerle proteinler, RNA ve diğer makromoleküllerden ayrılması.
-Denatürasyon: Çift zincirli DNA molekülü yüksek pH veya yüksek sıcaklık etkisinde bırakıldığında sarmal yapısında çözünmeler meydana gelir.
-Renatürasyon: Koşullar tekrar normal duruma getirildiğinde iki iplik sarmal yapıyı oluşturmak üzere birleşir.Yani denatürasyon geri dönüşümlüdür.
Kan analiz yöntemleri Adli tıp çalışmasının ihtisas kollarından biridir. Kan ve türevlerini inceler.Yöntemleri kendine özgüdür.
Kan analiz yöntemleri Adli tıp çalışmasının ihtisas kollarından biridir. Kan ve türevlerini inceler.Yöntemleri kendine özgüdür.
1.Blood into blood
- Ardarda alınan darbeler sonucu havzada biriken kanı tahlil eder. Bu doğrultuda vücudun hangi bölgelerine ne kadar sıklıkta darbeler alındığı ortaya çıkartılır.
2.Expiratory blood
- Cinayette matkap gibi kendiliğinden hava sirkülasyonu olan bir alet kullanılmasıyla ilgilidir. Böylece kesim sırasında ortaya çıkan sıçramalar üzerinden vücudu inceler. Örneğin boğazı kesilen bir maktülün durumu ve eylemin kaç seferde sonuçlandığı kanın sıçrama biçimleri üzerinden çıkartılabilir.
3. Arterial spurting
3. Arterial spurting
- Ana arterlerde biriken kanın alınan darbe sonucu fışkırmasını inceler. Boğuşma gerçekleşmişse durumu ve hangi konumda nasıl bir darbe alındığını gösterir.
4.Point impact
- Sünger gibi kan birikmiş cisimleri inceler. Uygulanan kuvvet itibariyle kanın ne şekilde hareket ettiğini keşfeder.
5.Shadowing ghosting
- Dolu mekanlarda cisimlerin kanın dağılım hareketini nasıl etkilediğini gösterir. Kanın sıçradığı bir duvarda örneğin bir tablo varsa duvarda yer alan izleri farklı şekilde gösterebilir. Bu doğrultuda kanın hareketini ortaya çıkarabiliriz.
6. Cast off stains
6. Cast off stains
- Kılıç, pala gibi aletler kullanıldığında kanın ne şekilde sıçradığı ile ilgilenir. Bu şekilde kılıç darbeleri canlandırılır ve ardarda kaç darbe, ne şekilde, hangi açıdan vs. sorgulanır. -swipe and wipe - kanlı yüzeyde meydana gelen sürtünmeler sonucu cismin hareketi incelenir. Örneğin duvara çarpmış bir yaralı bu doğrultuda hangi açıdan nasıl bir düşüş sergilediği ortaya çıkarılır. Yerdeki cisimler ile (bıçak gibi) kurduğu temas incelenir.
7. Transfer pattern
- Kana bulanmış cisimlerin yer değiştirme sonucu ortaya çıkardığı izlerle ilgilenir. Bir bıçağın hareketini ve kim tarafından kullanıldığını bu şekilde inceleyebiliriz.
VAKA 1
VAKA 1
Konya'da 37 yerinden bıçaklanarak öldürülen taksicinin katil zanlıları adeta samanlıkta iğne arayan polis dedektifinin çabasıyla yakalandı. Konya'nın Batı'sında merkeze yaklaşık kilometre uzaklıkta Beşyüzevler semti bulunmaktadır. Kendi halinde küçük bir şehir görünümünde olan bu semt geceleri son derece ıssızdır. Manzarası itibariyla Konya'yı tepeden seyretmek için ideal bir yerdir. Bir yaz gecesinde saatler 01.30'u gösterdiği sırada semtteki Anakent sitesi önünde birisi yardım istiyordu. Site sakinleri "İmdat! Yetişin, ölüyorum" feryatlarıyla yataklarından fırladı. Hemen ambulansa ve polise haber verdiler. Ambulans ve doktor olay yerine geldiğinde şahsın nabzına baktı. Ancak yaşam belirtisi kaybolmuş, adam ölmüştü. Ceset iki büyük site arasında, yüzlerce meraklı arasında kanlar içinde yatıyordu. Konya Asayiş Şube Müdürlüğü Cinayet Masası ekipleri ve kriminal polis olay yerinde geniş çaplı soruşturma başlattı. Kriminal polisin ilk belirlemelerine göre kaldırım üzerindeki kurban 30 yaşlarında, kısa saçlı bir erkekti. Cesedin üzerinde düğmeleri kopmuş kan lekeleri içinde beyaz bir gömlek ve mavi renkte kot pantolon vardı. kimliği belirsiz kurbanın üzerinde 37 bıçak darbesi tespit etti. İki ayrı bıçak tarafından açılan bu yaralara bakılırsa darbeler göğüs hizasında yoğunlaşıyordu. Ancak asıl öldürücü darbe boğazının kesilmesi ile oluşmuştu.
Kurbanın boğazı 4 cm derinliğinde kesilerek şah damarı koparılmıştı. En ufak ipucuna ulaşamayan polis sabırlı bir çalışmayla tam 300 apartmanı milim milim aradı ve beklenen kan izi bir asansörün aynasında ortaya çıktı. Cinayet masası dedektiflerden Ertuğrul kurbanın az ilerisinde üzerinde kan lekeleri bulunan bir direksiyon kilidi buldu. Dedektife göre kurban katillerden kaçmak için sitenin içine girmeye çalışmış, ancak başaramamıştı. Polislerin elinde kurbanın cesedi ve kanlı direksiyon kilidi dışında hiçbir delil yoktu. Kriminal polis maktulün cesedini incelemek üzerine adli tıp morguna götürdü. Cinayet masası polisleri ise kurbanın bulunduğu Anakent Sitesi sakinleriyle konuşarak soruşturmaya başladılar. Site sakinlerinden biri imdat sesini duyduğunda balkona çıktığını ve plakasını göremediği bir ticari taksinin şehir merkezine doğru uzaklaştığı gördüğünü anlattı. Polis kurbanın yanında bulunan direksiyon kilidinin taksiye ait olduğunu düşünüyordu. Dedektifler taksi duraklarına yoğunlaşmayı düşünürken olay yerinin tam tersi istikamette şehir merkezine 10 kilometre uzaktaki Bosna Hersek semtinde terkedilmiş bir ticari taksinin bulunduğu ihbarı geldi. Aranan taksi bulunmuştu. 42 TT 742 plakalı ticari taksinin direksiyon ve sürücü koltuğu kanlar içindeydi. Bu da kurbanın taksici olabileceğini gösteriyordu. Plakadan ticari taksinin sahibinin sahibiyle irtibata geçen polis, taksicinin araç sahibinin oğlu Hakkı Önsarı olduğunu öğrendi. Polis için bir babaya oğlunun öldürüldüğünü söylemek hayli güçtü, o yüzden polis babanın Polis merkezine kadar gelmesini istedi. Oğlunun bir suça karıştığı korkusuyla merkeze gelen baba, 33 yaşında, üç çocuk ve henüz adı bile koyulmayan 20 günlük bir bebek babası olan oğlu Hakkı Önsarı'yı cesedinden teşhis etti.
Kurbanın boğazı 4 cm derinliğinde kesilerek şah damarı koparılmıştı. En ufak ipucuna ulaşamayan polis sabırlı bir çalışmayla tam 300 apartmanı milim milim aradı ve beklenen kan izi bir asansörün aynasında ortaya çıktı. Cinayet masası dedektiflerden Ertuğrul kurbanın az ilerisinde üzerinde kan lekeleri bulunan bir direksiyon kilidi buldu. Dedektife göre kurban katillerden kaçmak için sitenin içine girmeye çalışmış, ancak başaramamıştı. Polislerin elinde kurbanın cesedi ve kanlı direksiyon kilidi dışında hiçbir delil yoktu. Kriminal polis maktulün cesedini incelemek üzerine adli tıp morguna götürdü. Cinayet masası polisleri ise kurbanın bulunduğu Anakent Sitesi sakinleriyle konuşarak soruşturmaya başladılar. Site sakinlerinden biri imdat sesini duyduğunda balkona çıktığını ve plakasını göremediği bir ticari taksinin şehir merkezine doğru uzaklaştığı gördüğünü anlattı. Polis kurbanın yanında bulunan direksiyon kilidinin taksiye ait olduğunu düşünüyordu. Dedektifler taksi duraklarına yoğunlaşmayı düşünürken olay yerinin tam tersi istikamette şehir merkezine 10 kilometre uzaktaki Bosna Hersek semtinde terkedilmiş bir ticari taksinin bulunduğu ihbarı geldi. Aranan taksi bulunmuştu. 42 TT 742 plakalı ticari taksinin direksiyon ve sürücü koltuğu kanlar içindeydi. Bu da kurbanın taksici olabileceğini gösteriyordu. Plakadan ticari taksinin sahibinin sahibiyle irtibata geçen polis, taksicinin araç sahibinin oğlu Hakkı Önsarı olduğunu öğrendi. Polis için bir babaya oğlunun öldürüldüğünü söylemek hayli güçtü, o yüzden polis babanın Polis merkezine kadar gelmesini istedi. Oğlunun bir suça karıştığı korkusuyla merkeze gelen baba, 33 yaşında, üç çocuk ve henüz adı bile koyulmayan 20 günlük bir bebek babası olan oğlu Hakkı Önsarı'yı cesedinden teşhis etti.
VAKA 2
VAKA 2
Kendilerini polis gibi tanıtarak Dikmen'de bir döviz bürosu sahibi ile Yenimahalle'deki bir telefon bayiini gasp eden 3 kişi, polis tarafından yakalandı. Geçen ay Dikmen Sokullu Caddesi'nde bir döviz bürosu sahibi, iş yerinden çıkarken kendisini polis olarak tanıtan 3 kişi tarafından gasp edildi. Kullandıkları arabaya aldıkları döviz bürosu sahibi Mesut A'yı darp eden 3 kişi, bu kişinin yanında bulunan yaklaşık 20 bin YTL'yi alarak kaçtı. Polis, şüphelendikleri Hüseyin Ç, Mustafa C, ve Ercan Ö. adlı kişileri gözaltına aldı. Bu kişilerin kullandıkları arabada yapılan incelemede kan lekesine rastlandı. Tahlil sonucu kan lekelerinin döviz bürosu sahibi Mesut A'ya ait olduğu belirlendi. 02.04.2007
VAKA 3
VAKA 3
Liseli Münevver'i oğlu Cem'le birlikte vahşice öldürdüğü ileri sürülen baba Mehmet Nida Garipoğlu'nu gömleğindeki kan lekesi ele verdi. İddianamede yer verilen İstanbul Emniyet Müdürlüğü Polis Kriminal Laboratuarı raporuna göre, baba Garipoğlu'nun gömleği ve iç çamaşırında tespit edilen Münevver'e ait kan lekeleri, olaydan sonra villada yapılan temizlikte değil, cinayet anında oluştu. 'Cinayete iştirak'le müebbet hapisle yargılanması istenen baba Garipoğlu'nu gömleği ve iç çamaşırı üzerindeki kan lekeleri ele verdi. İddianameye göre, polis, cinayetin işlendiği villada Cem'in odası ve banyodaki çamaşır sepetinde baba Garipoğlu'na ait, Münevver'in kan izlerinin bulunduğu Ravelli marka gömlek ile 'Burgaz' ibareli gömlek ve içlik buldu. Gömlek ve içlikte elde edilen doku örneklerini inceleyen Adli Tıp Kurumu, eşyaların baba Mehmet Nida Garipoğlu'na ait olduğunu tespit etti. Ayrıca Adli Tıp, villada sanıklara ait eşyalar ile Münevver'in cesedi üzerinden alınan sürüntü örneklerinde, Garipoğlu ailesinden katil Cem dışında bir erkeğe ait Y-STR DNA tespit etti. Baba Garipoğlu'na ait iki gömlek ve bir içlikteki birden fazla kan lekeleri İstanbul Emniyet Müdürlüğü Polis Kriminal Laboratuarı'nda incelendi.
Kriminal raporda 'Üçdal' marka alt içlik ile 'Burgaz' marka gömlekteki kan lekelerinin sürtünme ile oluşmadığı belirtildi. Rapordaki bulgular iddianameye şöyle girdi: "İçlikteki ikisi ön üst kısımda, ikisi sağ diz ön kısmında ve birisi sol arka baldır yan tarafında, Burgaz marka gömleğin arka sırt sol tarafında bir adet kan izlerinin silme ile oluşmadığı, sıçrama, dokunma yada değme suretiyle oluşabileceği tespit edildi." İddianamede kan lekelerinin cinayet anında giyisilere sıçradığı belirtildi. Savcılar Cem'in yaşını da dikkate alarak "böylesine nitelikli öldürme eylemini tek başına yapmasının mümkün görülmediği" sonucuna vardı.
Kriminal raporda 'Üçdal' marka alt içlik ile 'Burgaz' marka gömlekteki kan lekelerinin sürtünme ile oluşmadığı belirtildi. Rapordaki bulgular iddianameye şöyle girdi: "İçlikteki ikisi ön üst kısımda, ikisi sağ diz ön kısmında ve birisi sol arka baldır yan tarafında, Burgaz marka gömleğin arka sırt sol tarafında bir adet kan izlerinin silme ile oluşmadığı, sıçrama, dokunma yada değme suretiyle oluşabileceği tespit edildi." İddianamede kan lekelerinin cinayet anında giyisilere sıçradığı belirtildi. Savcılar Cem'in yaşını da dikkate alarak "böylesine nitelikli öldürme eylemini tek başına yapmasının mümkün görülmediği" sonucuna vardı.
