Педагогика indd

3-bob. Qisqa muddatli guruhlar tashkil etish, ularga qabul qilish va ularni 
to‘ldirish tartibi
8. Qisqa muddatli guruhlar maktabgacha ta’lim tashkilotlarida foydalanilmaydigan 
xonalar bo‘lganda tashkil etiladi. 
9. Nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlaridagi qisqa muddatli guruhlarga 
bolalar ularning ota-onalari yoki ularning o‘rnini bosuvchi shaxslarning (keyingi 
o‘rinlarda qonuniy vakillar deb ataladi) arizasi va bola sog‘lig‘i holati to‘g‘risidagi 
tibbiy xulosa asosida qabul qilinadi.
10. Davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlaridagi qisqa muddatli guruhlarga bolalar 
quyidagilar asosida qabul qilinadi: 
bolaning qonuniy vakili arizasi;
o‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan tartibda 
vakolatli organ bergan yo‘llanma;
bola sog‘lig‘i holati to‘g‘risidagi tibbiy ma’lumotnoma.
11. Davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlaridagi qisqa muddatli guruhlar o‘z 
faoliyatini davlat maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbarining buyrug‘i asosida 
amalga oshiradi.
12. nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlaridagi qisqa muddatli guruhlar o‘z 
faoliyatini bolaning qonuniy vakillari bilan shartnoma asosida amalga oshiradi.
13. Bitta xonada ko‘pi bilan 3 ta qisqa muddatli guruh faoliyatini uchta smenada 
tashkil etishga yo‘l qo‘yiladi. 
14. Qisqa muddatli guruhlar maktabgacha ta’lim tashkilotlarining sanitariya-
gigiyena talablariga va yong‘in xavfsizligi qoidalariga javob beradigan xonalarida 
tashkil etiladi.
15. Davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlaridagi qisqa muddatli guruhlarga 3 
yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalar qabul qilinadi. 
16. nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlaridagi qisqa muddatli guruhlarga 2 
yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalar qabul qilinadi. 
17. Qisqa muddatli guruhlar ham bir xil yoshdagi, ham turli yoshdagi bolalar 
bilan to‘ldirilishi mumkin.

---

220
18. Bolalarni qisqa muddatli guruhlardan chiqarib yuborish maktabgacha ta’lim 
tashkiloti rahbarining buyrug‘i bilan rasmiylashtiriladi va:
bola qonuniy vakilining arizasi bo‘yicha;
tibbiy ko‘rsatmalar bo‘yicha;
bola maktabgacha ta’lim tashkilotining to‘liq kunli guruhiga joylashtirilganda 
amalga oshiriladi. Bu haqda qisqa muddatli guruhga boradigan bolaning qonuniy 
vakillari maktabgacha ta’lim tashkilotiga yo‘llanma olgan kundan boshlab 14 kun 
ichida maktabgacha ta’lim tashkilotining rahbarini xabardor qilishi shart.
19. Qisqa muddatli guruhlarning ishlash tartibi maktabgacha ta’lim tashkilotining 
ustavida va bolaning qonuniy vakili bilan tuziladigan shartnomada belgilanadi. 
20. Davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlarida qisqa muddatli guruhlarning 
quyidagi turlari faoliyat ko‘rsatishi mumkin:
rivojlantirish guruhi;
bolalarni boshlang‘ich ta’limga bir yil majburiy bepul tayyorlov guruhi;
inklyuziv guruh;
kechki, dam olish va bayram kunidagi guruh.
Rivojlantirish guruhi 3 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun ularni har 
tomonlama kamol toptirish, tengdoshlari va kattalar davrasiga moslashtirish 
maqsadida tashkil etiladi. Rivojlantirish guruhi kamida 20 nafar va ko‘pi bilan 30 
nafar bola bilan to‘ldiriladi.
Bolalarni boshlang‘ich ta’limga bir yil majburiy bepul tayyorlov guruhi 5-6 
yoshdagi bolalar uchun (umumta’lim muassasalariga qabul qilishdan bir yil avval) 
maktabgacha ta’lim tashkilotlariga bormaydigan bolalarga maktabgacha ta’lim 
va tarbiya olishida yordam berish maqsadida, shuningdek, bolalarni umumta’lim 
muassasalarida o‘qishga tayyorlash va teng imkoniyatlar yaratish maqsadida tashkil 
etiladi.
Bolalarni boshlang‘ich ta’limga bir yil majburiy bepul tayyorlov guruhi ko‘pi 
bilan 30 nafar bola bilan to‘ldiriladi. 
Bolalarni boshlang‘ich ta’limga bir yil majburiy bepul tayyorlov guruhi ko‘pincha 
maktabgacha ta’lim tashkilotlari negizida, shuningdek, bo‘sh turgan xonalar 
bo‘lsa – umumta’lim maktablari, kasb-hunar kollejlari, «Barkamol avlod» bolalar 
markazlari, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari, madaniyat markazlari, 
bolalar musiqa va san’at maktablari negizida tashkil etiladi;
Inklyuziv guruh 2 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun o‘ziga xos 
ehtiyojlari bor bolani jamiyatga moslashtirishni ta’minlash, bolaning qonuniy 
vakillariga maslahat-metodik ko‘maklashish, o‘ziga xos ehtiyoji bor bolalarning 
bunday zaiflikka ega bo‘lmagan bolalar bilan birga o‘qishi uchun qulay shart-
sharoitlar yaratish maqsadida tashkil etiladi.
kechki, dam olish va bayram kunidagi guruh 3 yoshdan 7 yoshgacha bolalar 
uchun bolalarni tarbiyalash, ta’lim berish, parvarishlash va ularga qarab turish 
masalalarida qonuniy vakillarga yordam berish maqsadda tashkil etiladi. kechki, 
dam olish va bayram kunidagi guruh ko‘pi bilan 15 nafar bola bilan to‘ldiriladi. 
nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlariga qisqa muddatli guruhlar turiga qarab 
7 yoshgacha bo‘lgan bolalar qabul qilinishi mumkin.
Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida qonun hujjatlariga muvofiq qisqa muddatli 
guruhlarning boshqa turlari tashkil etilishi mumkin.
21. Davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlaridagi qisqa muddatli guruhlar uchun 
quyidagi shtat birliklari belgilanadi:
bitta guruh uchun – 0,5 birlik tarbiyachi va 0,5 birlik tarbiyachi yordamchisi; 

---

221
ikkita guruh uchun – 0,25 birlik tibbiy hamshira va 0,25 birlik musiqa rahbari.
22. Qisqa muddatli guruhlar faoliyati tashkil etilgan maktabgacha ta’lim tashkiloti 
quyidagilar uchun javob beradi:
bolaning huquqlari va qonuniy manfaatlarini ta’minlash;
bolalar maktabgacha ta’lim tashkilotida bo‘lgan vaqtida ularning hayoti himoya 
qilinishini va sog‘lig‘i mustahkamlanishini tashkil etish;
ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil etishda qo‘llaniladigan shakllar, usullar va 
vositalarning bolalarning yosh, ruhiy va fiziologik xususiyatlari, qiziqishlari, 
qobiliyatlari, manfaatlari va ehtiyojlariga muvofiqligi; 
bolalarni umumta’lim muassasalaridagi boshlang‘ich ta’limga shaxsga 
yo‘naltirilgan yondashuvni qo‘llagan holda tayyorlash sifati;
umumta’lim dasturlarini amalga oshirishni tegishli sifatda va belgilangan hajmda 
ta’minlamaslik.