Kaynak: TÜİK
İkili ticari ilişkilerdeki memnuniyet verici gelişmeye rağmen, Çin ile ticarette Türkiye'nin karşılaştığı açık, yıllar itibariyle artış göstermektedir. İkili ticarette, 2011 yılı itibariyle dış ticaret açığı 19,2 milyar Amerikan dolarıdır. 2012 yılında ise dış ticaret açığının 18,5 milyar doların altında olduğu gözlemlenmektedir. 2013 yılında gelindiğinde dış ticaret açığının artışına devam ederek 21 milyar doları aştığı görülmektedir.
İhracat
Türkiye’nin Çin’e ihracatı yıllar itibariyle artış göstermekle birlikte, gerek Çin’in ithalat potansiyeli gerek Türkiye'nin üretim ve ihracat kapasitesi dikkate alındığında yeterli görülmemektedir. 2002 yılında sadece 268 milyon Amerikan doları olan Türkiye’nin Çin’e ihracatı, 2007 yılında 1,04 milyar Amerikan dolarına, 2013 yılında ise 3,60 milyar Amerikan dolarına yükselmiştir.
İki trilyon Amerikan dolarına yaklaşan ithalat potansiyeline sahip olan ve ve iç tüketime dayalı büyüme sürecine geçmeye çalışan Çin’e yönelik Türkiye’nin ihracatının yeterli bir seviyeye ulaşamamasının temel nedenleri olarak, bu ülkedeki tüketim eğilimleri ile pazar farklılığı, Çin pazarının “kendine özgü” yapısı, bölge içi (Güneydoğu Asya ve Pasifik) ticaretin çok güçlü olması, Çin’in önemli küresel ticaret ülkeleri ve blokları tarafından çevrelenmesi, Türkiye ile Çin arasında özel ticaret anlaşmalarının bulunmaması ve karşılıklı yatırım ilişkilerinin yeterince gelişmemiş olması ve ihracatçılarımızın Çin ve Asya-Pasifik bölgesine yönelik sistematik çalışmalar yürütmemesi gösterilebilir.
Türkiye’nin Çin’e ihracatının yapısı incelediğinde, Çin ekonomisinin ihtiyaç duyduğu hammaddeler ve kimyasallar ağırlıklı bir yapının olduğu görülmektedir. Bu kapsamda, mermer ve doğal taş, krom cevherleri, bakır cevherleri, kurşun cevherleri, çinko cevherleri, kimyasallar Türkiye’nin Çin’e temel ihraç ürünlerini oluşturmaktadır. Bununla birlikte, oto yedek parçaları, çeşitli makineler (gaz türbini, dokuma makinesi vb.) deri, yün, pamuk ve halı gibi bazı ürün gruplarının ihracatında da gelişmeler gözlemlenmektedir.
TÜRKİYE’NİN ÇHC’NE İHRACATI
|
GTIP
|
Ürün Adı
|
2011
|
2012
|
2013
|
2515
|
Mermer Ve Traverten, Ekosin, Su Mermeri, Kireçli Taşlar
|
630
|
780
|
977
|
2610
|
Krom Cevherleri Ve Konsantreleri
|
386
|
360
|
423
|
2603
|
Bakir Cevherleri Ve Konsantreleri
|
193
|
268
|
406
|
2616
|
Kiymetli Metal Cevherleri Ve Konsantreleri
|
516
|
64
|
184
|
2607
|
Kurşun Cevherleri Ve Konsantreleri
|
80
|
103
|
154
|
2601
|
Demir Cevherleri Ve Konsantreleri
|
14
|
27
|
81
|
2608
|
Çinko Cevherleri Ve Konsantreleri
|
43
|
63
|
47
|
5702
|
Dokunmuş Halilar Ve Dokumaya Elverişli Maddelerden Diğer Yer Kaplamalari
|
18
|
28
|
45
|
7404
|
Bakir Döküntü Ve Hurdalari
|
10
|
14
|
43
|
4302
|
Dabaklanmiş, Aprelenmiş Kürkler
|
7
|
15
|
38
|
2602
|
Manganez Cevherleri Ve Konsantreleri
|
7
|
7
|
35
|
5209
|
Pamuklu Mensucat (Ağirlik İtibariyle % 85 Veya Daha Fazla Pamuk İçeren Ve M2 Ağirliği 200 Gr. I Geçe
|
11
|
17
|
33
|
5501
|
Sentetik Filament Demetleri
|
37
|
38
|
31
|
8403
|
Merkezi Isitma Kazanlari (84.02 Pozisyonundakiler Hariç)
|
12
|
16
|
28
|
2619
|
Cüruf, Moloz Ve Demir/Çeliğin İmalinden Elde Edilen Diğer Döküntüler
|
25
|
33
|
27
|
7322
|
Demir Veya Çelikten Elektriksiz Merkezi Isitmaya Mahsus Radyatör, Motorlu Hava Püskürtücüler, Bunlar
|
8
|
16
|
27
|
5101
|
Yün Ve Yapaği (Kardesiz/Taranmamiş)
|
15
|
16
|
25
|
3202
|
Debagatte Kullanilan Sentetik Organik Ve Anorganik Maddeler Ve Müstahzarlar
|
27
|
21
|
24
|
4104
|
Siğir (Buffalo Dahil) Ve At Cinsi Hayvanlarin Dabaklanmiş Veya Crust (Arakurutmali) Post Ve Derileri
|
19
|
18
|
21
|
6815
|
Taştan Ve Diğer Minerallerden Eşya
|
12
|
8
|
20
|
5503
|
Sentetik Devamsiz Lifler (İşlem Görmemiş)
|
13
|
15
|
18
|
7209
|
Demir Veya Alaşimsiz Çelikten Yassi Hadde Mamulleri (Genişliği > 600 Mm, Soğuk Haddelenmiş, Kaplanma
|
15
|
17
|
17
|
5202
|
Pamuk Döküntüleri
|
10
|
12
|
15
|
8413
|
Sivilar İçin Pompalar (Ölçü Tertibati Olsun Olmasin) Ve Sivi Elevatörleri
|
10
|
10
|
14
|
9018
|
Tipta, Cerrahide, Dişçilikte Ve Veterinerlikte Kullanilan Alet Ve Cihazlar
|
7
|
13
|
14
|
8418
|
Buzdolaplari, Dondurucular Ve Diğer Soğutucu Ve Dondurucu Cihazlar Ve Isi Pompalari
|
7
|
13
|
12
|
2008
|
Tarifenin Başka Yerinde Belirtilmeyen Meyve Ve Yenilen Diğer Bitki Parçalarinin Konserveleri
|
8
|
11
|
11
|
4016
|
Sertleştirilmemiş Vulkanize Kauçuktan Diğer Eşya
|
6
|
10
|
11
|
6203
|
Erkekler Ve Erkek Çocuk İçin Takim Elbise, Takim, Ceket, Blazer, Pantolon, Tulum Ve Şort (Yüzme Kiy
|
6
|
9
|
10
|
|
Başlıca Ürünler Toplamı
|
2.021
|
2.371
|
3.178
|
|
Diğer Ürünler
|
445
|
462
|
424
|
|
Genel Toplam
|
2.466
|
2.833
|
3.602
|
Kaynak: TÜİK
İthalat
Çin ile ticari ilişkilerimiz ithalat ağırlıklı bir gelişim sergilemektedir. 2000 yılında 1,3 milyar Amerikan doları olan ithalatımız, 2005 yılında 6,8 milyar, 2010 yılında ise bir önceki yıla göre %35 oranında artarak, 17,18 milyar Amerikan doları olarak gerçekleşmiştir.2011 yılında yine aynı oranda artarak 21,69 milyar Amerikan dolarına ulaşmıştır. 2012 yılında ise Çin’den yaptığımız ithalatta -2009’dan bu yana- ilk kez düşüş görülmüştür. 2013 yılında tekrar yükselişe geçen Türkiye’nin Çin’den ithalatı 24,6 milyar dolar olarak kaydedilmiştir.
Çin’den gerçekleştirilen ithalatın yapısı incelendiğinde, geniş bir ürün çeşitliliği ile karşılaşılmaktadır. İthalatın önemli bir bölümünü yatırım ve ara malları (3/4’ünü), geri kalanını ise tüketim malları oluşturmaktadır. 2013 yılı verilerine göre Türkiye’nin Çin’den ithalatında öne çıkan kalemler, otomatik bilgi işlem makineleri ve aksamı, telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar, elektrikli ses/görüntülü işaret cihazlar, elektrik konvertisörleri, pamuk, oyuncak, televizyon alıcıları, iplik ve oto yedek ürünleridir.
TÜRKİYE’NİN ÇHC DEN İTHALATI
|
GTIP
|
Ürün Adı
|
2011
|
2012
|
2013
|
8517
|
Telefon Cihazlari, Ses, Görüntü Veya Diğer Bilgileri Almaya Veya Vermeye Mahsus Diğer Cihazlar
|
1.481
|
1.651
|
2.440
|
8471
|
Otomatik Bilgi İşlem Mak. Bunlara Ait Birimler; Manyetik Veya Optik Okuyucular, Verileri Koda Dönüşt
|
1.492
|
1.612
|
1.820
|
8529
|
Sadece Veya Esas İtibariyle 85.25 İla 85.28 Pozisyonlarinda Yer Alan Cihazlara Mahsus Aksam Ve Parça
|
72
|
468
|
770
|
5402
|
Sentetik Filament İplikleri (Dikiş İpliği Hariç) (Perakende Olarak Satilacak Hale Getirilmemiş)
|
333
|
439
|
447
|
8502
|
Elektrik Enerjisi Üretim (Elektrojen) Gruplari Ve Rotatif Elektrik Konvertörleri
|
117
|
354
|
396
|
8402
|
Buhar Kazanlari, Kizgin Su Kazanlari
|
13
|
195
|
354
|
9405
|
Diğer Aydinlatma Cihazlari, Işikli Panolar, Işikli Tabelalari Ve Benzer Eşya Ve Bu Eşyanin Aksam Ve
|
273
|
257
|
354
|
8414
|
Hava Veya Vakum Pompalari, Hava Veya Diğer Gaz Kompresörleri, Fanlar, Aspiratörü Olan Havalandirmaya
|
257
|
308
|
349
|
9503
|
Üç Tekerlekli Bisikletler, Skuterler, Oyuncak Bebekler, Diğer Oyuncaklar, Küçültülmüş Modeller, Bilm
|
391
|
338
|
343
|
8504
|
Elektrik Transformatörleri, Statik Konvertörler (Örneğin; Redresörler) Ve Endüktörler
|
276
|
261
|
287
|
8708
|
Karayolu Taşitlari İçin Aksam, Parça Ve Aksesuarlar
|
274
|
233
|
284
|
8443
|
Baski Yapmaya Mahsus Makinalar; Kopyalama Ve Faks Makinalari; Bunlarin Aksam, Parça Ve Aksesuarlari
|
276
|
259
|
283
|
4202
|
Deri Ve Köseleden Sandik, Bavul, Valiz, Evrak Çantasi, Seyahat Eşyasi, Kilif Vb.
|
258
|
235
|
276
|
8516
|
Elektrikli Su Isiticilari, Elektrotermik Cihazlar, Ortam Isiticilari, Saç Ve El Kurutuculari, Ütüler
|
218
|
212
|
264
|
8406
|
Buhar Türbinleri
|
7
|
47
|
250
|
8528
|
Monitörler Ve Projektörler, Televizyon Alici Cihazlari
|
275
|
188
|
249
|
8481
|
Borular, Kazanlar, Tanklar, Depolar Ve Benzeri Diğer Kaplar İçin Musluklar, Valfler (Vanalar) Ve Ben
|
194
|
191
|
238
|
6402
|
Diş Tabani Ve Yüzü Kauçuk Veya Plastik Maddeden Olan Diğer Ayakkabilar
|
239
|
231
|
232
|
8501
|
Elektrik Motorlari Ve Jeneratörler [Elektrik Enerjisi Üretim (Elektrojen) Gruplari Hariç]
|
203
|
223
|
231
|
3907
|
Poliasetaller, Diğer Polieterler, Epoksi Reçineler, Polikarbonatlar, Alkit Reçineler, Polialiesterle
|
79
|
86
|
217
|
5208
|
Pamuklu Mensucat (Ağirlik İtibariyle % 85 Veya Daha Fazla Pamuk İçerenler)(M2. Ağirliği 200 Gr. I Ge
|
313
|
162
|
212
|
8415
|
Klima Cihazlari (Motorlu Bir Vantilatör İle Nem Ve Isiyi Değiştirmeye Mahsus Tertibati Olanlar)
|
193
|
167
|
211
|
-
|
Başlıca Ürünler Toplamı
|
7.233
|
8.119
|
10.509
|
-
|
Diğer Ürünler
|
14.461
|
13.176
|
14.178
|
-
|
Genel Toplam
|
21.693
|
21.295
|
24.687
|
Kaynak: TÜİK
Dostları ilə paylaş: |
