Tablo : Ekosistem ve Biyoçeşitlilikle ilgili ABP Önlemlerinin Muhtemel Etkileri – Tarım
Çevre Bileşeni: EKOSİSTEMLER ve BİYOÇEŞİTLİLİK
|
ABP POLİTİKASI ÖNLEMİ 2.1.6: Özellikle tarımın ekonomideki payının ağırlıklı olduğu ilçelerde tarımsal üretim çeşitlendirilecek ve tarıma dayalı sanayi geliştirilecektir.
ABP POLİTİKASI ÖNLEMİ 3.2.4: Tarımsal üretimde kullanılan pestisit ve kimyasal gübre tüketimi azaltılacak; tarımsal atıkların geri kazanımı ve zararsız bir şekilde bertarafı için gerçekleştirilen faaliyetler yaygınlaştırılacaktır.
|
Çevre Bileşeni
|
Gösterge/ler
|
Çevresel etki
Tespit ve kısa açıklama
|
Alansal ölçek
İlgili alt bölgeler
|
Biyoçeşitliliği oluşturan etmenlerin etkili kullanımının yönetilmesi ve gelecek nesillerin taleplerinin dikkate alınması
Suyun biyoçeşitliliğinin korunması, ekosistemlerin ekolojik işlevlerinin korunması
Ekosistemlerin sürdürülebilir kullanımı ve etkili koruma yöntemleri geliştirilmesi
|
Pestisit ve gübre tüketimi azaltım %’si
Toplam il arazisi üzerindeki korunan alanların %’si
Bilimsel açıdan özel alanların ve özel koruma alanlarının durumu ve boyutu
|
Su, doğal kaynaklar ve ekosistemlerin korunması için özel önlemler ve eylemler uygulanmasını gerektiren doğru tarımsal faaliyet yönetimi ve çevre bilincinin artırılması ile desteklenmediği sürece, 2.6.1 No’lu Politika, orta-uzun vadede (5-10 yıl) önemli olumsuz etkiler meydana getirebilir.
Tarımsal faaliyetlerin doğru yönetimi ve çevre bilincinin artırılması ile desteklendiği sürece, 3.2.4 No’lu Politika, orta-uzun vadede (5-10 yıl) önemli olumlu etkiler meydana getirebilir.
Birincil/ikincil: birincil
Olasılık/kesinlik: yüksek
Geçici veya kalıcı: kalıcı
Süre: uzun süreli
Miktar ölçümü:
|
Çoğunlukla Bala, Evren, Haymana, Şereflikoçhisar, Çubuk ve Kalecik’teki tarım alanları
|
Politika Önlemi oluşturulması için önerilen değişiklikler:
|
Etki azaltım/İyileştirme Önlemleri:
Organik tarımın yaygınlaştırılması
Gelişmekte olan bir yeşil altyapı ağı, açık alan, biyoçeşitlilik ve taşkın yönetimi arasında koordinasyon sağlanması
Su kaynaklarının doğal karakterinin korunması ve iyileştirilmesi, bunlar için erişim, yürüyüş yolları ve uygun başka rekreasyonel kullanımların yaygınlaştırılması
|
Uygulama koşulları:
Habitat Direktifi, Kuş Direktifi, Ulusal Kanunlar ve Avrupa Toplulukları (Doğal Habitatlar) Yönetmeliği (1997) tarafından belirlenmiş olan flora, fauna ve habitatların korunması
Doğal çevresel değere sahip alanların korunması ve yönetilmesi için çaba gösterilmesi
Öncelikli koruma önlemleri için Biyoçeşitlilik Eylem Planı’nda belirlenmiş olan öncelikli türlerin, habitatların ve doğal miras varlıklarının korunması
Bu planda oluşturulmuş olan kalkınma standartlarına göre ekolojik öneme sahip ancak belirlenmemiş olan alanların korunmasını ve iyileştirilmesini gözetmek
|
İzleme süreci önlemleri:
- İzlenecek tekil eylemler:
- İzleme süresi: Üç aylık
- Doğrulama kaynakları: Pestisit ve gübre konsantrasyonları arasındaki farklılık
- Göstergenin beklenen gelişimde meydana gelen sapmalar:
- Dikkate alınacak iyileştirme eylemleri:
|
Tablo : Ekosistem ve Biyoçeşitlilikle ilgili ABP Önlemlerinin Muhtemel Etkileri – Turizm
Çevre Bileşeni: EKOSİSTEMLER ve BİYOÇEŞİTLİLİK
|
ABP POLİTİKASI ÖNLEMİ 3.2.5: Turizm faaliyetlerinde doğal ve kültürel kaynakların çevresel değerleri gözetilecektir
|
Çevre Bileşeni
|
Gösterge/ler
|
Çevresel etki
Tespit ve kısa açıklama
|
Alansal ölçek
İlgili alt bölgeler
|
Biyoçeşitliliğin korunması ve biyolojik kaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanılması;
Biyoçeşitliliğin korunması ve biyolojik kaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanılması gerektiği konusunda bir anlayış oluşturulması;
|
Toplam il arazisi üzerindeki korunan alanların %’si
Bilimsel açıdan özel alanların ve özel koruma alanlarının durumu ve boyutu
Koruma alanlarında ve bağlantılı turizm sektörlerinde çalışanların sayısı
|
Koruma altındaki alanların doğru yönetimi ve çevre bilincinin artırılması ile desteklendiği sürece, bu Politika, orta-uzun vadede (5-10 yıl) önemli olumlu etkiler meydana getirebilir. Doğa turizminin çekiciliğinin artırılması ile çevresel koruma alanlarında da artış olacaktır.
Koruma altındaki alanlara aşırı sayıda ziyaretçi gelmesi, belirli taşıma kapasitesinin aşılması ve sağlam yönetim uygulamaları ile desteklenmemesi halinde olumsuz etkiler ortaya çıkabilir.
Birincil/ikincil: ikincil/birincil
Olasılık/kesinlik: yüksek
Geçici veya kalıcı: kalıcı
Süre: orta - uzun vadeli
Miktar ölçümü: mümkün değil
|
Alt bölge 2 (Kızılcahamam ilçesi)
son derece önemli
Alt bölge 3 (Beypazarı ilçesi)
son derece önemli
Alt bölge 4 (Nallıhan ilçesi)
son derece önemli
|
Politika Önlemi oluşturulması için önerilen değişiklikler: Çevre ve kültür kaynaklarının korunmasının teşvik edilmesi için yeşil ve sürdürülebilir turizm girişimlerinin desteklenmesi
Yetkili makamlarca belirlenmiş olan bütün Doğa Mirası Sahaları’nın, Özel Koruma Alanları’nın ve Özel Muhafaza Alanları’nın korunması ve yönetilmesi
|
Etki azaltım/İyileştirme Önlemleri:
Ankara’da ve ilçelerinde, ulusal parklar, koruma alanları, doğa parkları, özel koruma alanları ve diğer alanlar için ulaşım ve tanıtım çalışmaları gerçekleştirilmelidir.
Sürdürülebilir turizm girişimlerinin - koruma alanlarının yönetim uygulamalarının iyileştirilmesi için eğitim ve kapasite oluşturma girişimlerinin - artırılması ve hayata geçirilmesi için teşvikler sağlanması
|
Uygulama koşulları: Doğal parklarına ve koruma alanlarına erişimin, taşıma kapasitelerine göre sınırlandırılması
|
İzleme süreci önlemleri:
- İzlenecek tekil eylemler: koruma alanlarının zenginleştirilmesi (nicel olarak ve gerçekleştirilen faaliyet türleri açısından)
- İzleme süresi: yıllık
- Doğrulama kaynakları: Doğa parkları Yönetim Makamları
- Dikkate alınacak iyileştirme eylemleri: Yılın en yoğun döneminde koruma alanlarına erişimin sınırlandırılması
|
Turizm potansiyeli açısından, ABP’nin, çevre korumanın geleceğinin büyük oranda kırsal alanların geleceğine, kırsal hayatın korunmasına ve iyi işleyen bir ekonomiye bağlı olduğunun farkında olması gerekir. Yetersiz gelire sahip, düşük ve dağınık kırsal nüfus söz konusu olduğunda, bu alanların, turizm köyleri vb. faaliyetler için kullanılması düşünülecektir. Bu girişimlerin önemli bir kısmı, koruma sahalarının içinde veya dışında gerçekleştirilir. Bazı faaliyetlerin koruma alanlarına ve doğaya ciddi zarar verdiği de görülmektedir.
Son zamanlarda, sivil toplum kuruluşları ve diğer kamu kurum ve kuruluşları, koruma sahaları, doğal alanlar, kırsal kalkınma ve kalkınma için işbirliği gibi konularda tamamen farklı bir bakış açısına sahip olmaya başlamıştır. Sürdürülebilir doğa turizmi ve eko-turizm, doğanın korunması için bir umut doğurmaktadır. Bakış açısındaki bu değişim, doğal alanlar, koruma sahaları ve civarı için bölgesel planlamanın sürekli olarak gelişmesine yol açar. Dolayısıyla, turizm, kırsal alanların kalkınması, yoksulluğun azaltılması ve yerel kültür zenginliklerinin korunması için zamanla kilit bir rol üstlenir.
Sürdürülebilir doğa turizmi, kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi, kırsal nüfus için yeni bir perspektif yaratılması, yoksulluğun ve kırsal göçün azaltılması için en önemli seçeneklerden biri olarak görülmektedir. Ancak turizmin, kırsal ekonomiye doğru bir şekilde entegre edilmesi halinde beklentileri karşılayabileceği ve yöre halkına ve diğer çıkar gruplarına fayda sağlayabileceği unutulmamalıdır.
Doğal alanlar ve koruma altındaki kırsal alanlarla ilgili olarak, yerel topluluklar ile arazi arasındaki geçmişten günümüze kadar olan uyum büyük bir önem taşımaktadır. Koruma alanı konseptinin anlamı, koruma alanı ağı genişledikçe değişmeye ve gelişmeye başlamıştır. Yöre halkının bu kalkınma süreci içinde yer alması ve bundan fayda sağlaması konusunda sürdürülebilirlik sağlanması çok önemlidir.
Bir doğa alanının ve bir koruma alanının, kendi sürdürülebilir kullanımı, turizm, ekolojik tarım, hayvancılık, yeni yöresel ürünler, sürdürülebilir ormancılık ve hatta enerji üretimi yatırımları ile birlikte değerlendirilmesi halinde daha fazla başarı elde edileceği açıkça görülmektedir.
Sürdürülebilir kalkınma, ekolojik, ekonomik ve sosyo-kültürel kaynakların sürdürülebilir kullanımına dayalıdır.
Sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi, sürdürülebilir kalkınma ile bağlantılı bir yaklaşımdır. Sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi için, gelecekteki fırsatların korunması, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması ile, turistlerin ve ziyaret edilen yerlerin ihtiyaçlarının karşılanması amaçlanır.
Bu yaklaşım, ekonomik, sosyal ve estetik gereksinimlerin, kültürel bütünlüğün, gerekli ekolojik süreçlerin, biyolojik çeşitliliğin ve kırsal hayatı destekleyici süreçlerin devam ettirilmesini içerir.
ANKARA İLİ VE İLÇELERİNDE ÖNE ÇIKAN DOĞA TURİZMİ FAALİYETLERİ MATRİSİ
Özellikle Kızılcahamam, Haymana ve Beypazarı civarında kaplıcalar bulunmaktadır. Yöre halkı, bu turizm türünü önemli bulduğu için, gelecekte bunlara benzer kaplıcaların sayısının artması olasıdır. Bununla birlikte, tesislerin kalitesinin artırılması da önemli olacaktır.
5. Nüfus ve Makansal Dokular
ABP ve SÇD dayanak analizinde de görüldüğü gibi, Ankara’nın mekansal dokusunun gelişimi, büyük oranda, kontrolsüz ve plansızdır ve kesinlikle, aşağıdaki karşılaştırmalı tabloda verilenler gibi sürdürülebilir kentsel büyüme ilkelerini izleme ve uygulama eğilimi göstermemektedir:
Tablo : Sürdürülebilir Kalkınma Prensipleri-Örnekler
BM-HABITAT
Sürdürülebilir mahalle planlaması için 5 ilke
|
ESNEK ŞEHİR
Kentsel tasarım ilkeleri
www.resilientcity.org
|
AKILLI BÜYÜME ilkeleri
www.smartgrowth.org
|
1. Caddeler için yeterli alan ve etkin bir cadde ağı. Cadde ağı, arazinin en az yüzde 30’unu ve km2 başına cadde uzunluğunun en az 18 km’sini kaplamalıdır.
|
1. Yoğunluk, Çeşitlilik ve Karışım
Esnek şehirlerin ve mahallelerin, kullanımların, kullanıcıların, bina tiplerinin ve kamu alanlarının yoğunluğunu, çeşitliliğini ve karışımını kucaklaması gerekecektir.
|
1. Karışık arazi kullanımları
|
2. Yüksek yoğunluk. km2 başına en az 15,000 kişi; yani, 150 kişi/ha veya 61 kişi/akre.
|
2. Yaya Önceliği
Esnek şehirler ve mahalleler, yürümeyi, tercih edilen ulaşım şekli ve sağlıklı ve kaliteli bir yaşamın belirleyici bir bileşeni olarak öne çıkaracaktır.
|
2. Kompakt bina Tasarımından faydalanmak
|
3. Karışık arazi kullanımı. Taban alanının en az yüzde 40’ı, mahallenin ekonomik kullanımı için ayrılmalıdır.
|
3. Transit Ulaşıma Destek
Esnek şehirler ve mahalleler, transit ulaşımı destekleyecektir.
|
3. Çok çeşitli konut olanağı ve seçeneği yaratmak
|
4. Sosyal karışım. Herhangi bir mahallede, farklı gelir düzeylerine hitap eden, farklı fiyat aralıklarında ve mülkiyette konutlar bulunması; konut alanlarının yüzde 20 – 50’si düşük maliyetli konutlandırma için ayrılmalıdır; ve her bir mülkiyet tipi, toplam oranın yüzde 50’sinden daha fazla olmamalıdır.
|
4. Mekan Yaratma
Esnek şehirler ve mahalleler, mahalle yapısının ve toplum kimliğinin önemli bir bileşeni olan sağlam ve canlı mekanlar yaratılması, geliştirilmesi ve korunması için enerji ve kaynaklara odaklanacaktır.
|
4. Yürünebilir mahalleler yaratmak
|
5. Sınırlı arazi kullanımı özelleştirmesi. Burada amaç, tek işlevli blokların veya mahallelerin sınırlandırılmasıdır; tek işlevli bloklar herhangi bir mahallerinin yüzde 10’undan daha azını kaplamalıdır.
|
5. Bütünlüklü Topluluklar
Esnek mahallelerde, günlük yaşam ihtiyaçları yürüme mesafesinde (500 m’lik alan) karşılanacaktır.
|
5. Güçlü bir mekan algısına sahip kendine özgü, cazip topluluklar yaratmak
|
|
6. Entegre Doğa Sistemleri
Esnek şehirler ve mahalleler, doğa sistemleri (iklim dahil) ve çevre açısından önemli alanların sağlığını koruyacak ve iyileştirecek ve iklim değişikliği etkilerini yönetecektir.
|
6. Açık alanları, tarıma elverişli alanları, doğal güzelliğe sahip alanları ve kritik çevre alanlarını korumak
|
|
7. Entegre Teknik ve Endüstriyel Sistemler
Esnek şehirler ve mahalleler, imalat, taşımacılık, iletişim ve inşaat altyapıları ve sistemlerinin enerji verimliliklerinin artırılması ve çevresel ayak izlerinin azaltılması da dahil olmak üzere, sahip oldukları teknik ve endüstriyel sistemlerin ve süreçlerin etkinliğini, verimliliğini ve güvenliğini artıracaktır.
|
7. Kalkınmayı güçlendirmek ve mevcut topluluklara yönlendirmek
|
|
8. Yerel Kaynaklar
Esnek bölgeler, şehirler ve mahalleler, ihtiyaç duydukları kaynakları, yakın çevrelerinde (200 kilometrelik yarıçapta) yetiştirecek ve üretecektir.
|
8. Çeşitli ulaşım seçenekleri sunmak
|
|
9. Birbirine bağlı Topluluklar
Esnek şehirler ve mahalleler geliştirilmesi, topluluk üyelerinin her ölçekten aktif katılımını gerektirecektir.
|
9. Öngörülebilir, adil ve masrafsız kalkınma kararları almak
|
|
10. Gereksiz ve Sağlam Güvenlik ve Kritik Altyapı Sistemleri
Esnek şehirler ve mahalleler, sahip oldukları güvenlik ve kritik altyapı sistemlerinin fazlalığı ve sağlamlığı için plan ve tasarım yapacaktır. Bu sistemlerin planlanması ve tasarlanması, iklim değişikliği etkileri ile birlikte artan çevresel, sosyal ve ekonomik baskılarla orantılı fazlalık ve sağlamlık seviyelerine ulaşılmasını amaçlayacaktır.
|
10. Kalkınma kararları alınırken topluluk ve paydaş işbirliğini teşvik etmek
|
|
11. Esnek İşletim
Esnek şehirler ve mahalleler, hizmet masrafları düşük ve çevresel ayak izleri az olan bina tipleri ve kent biçimleri geliştirecektir.
|
|
Tekil ABP politikaları tarafından yaratılan, su ve atıksu bileşenini ve alıcıları etkilemesi muhtemel önemli etkiler aşağıdaki tablolarda özetlenmekte ve yorumlanmaktadır.
NÜFUS VE MEKANSAL DOKULARA İLİŞKİN FARKLI ABP POLİTİKALARI/ÖNLEMLERİNDEN KAYNAKLANAN POTANSİYEL ETKİLER
Tablo : Nüfus ve Mekansal Dokularla ilgili ABP Önlemlerinin Potansiyel Etkileri – Kentsel Büyüme
Çevre Bileşeni: Nüfus ve Mekansal Dokular
|
ABP POLİTİKASI ÖNLEMİ 1.1.1: Sürdürülebilir kentsel büyüme ilkeleri kent planlarında benimsenecek ve uygulanacaktır.
ABP POLİTİKASI ÖNLEMİ 1.1.2: Kent merkezinde ve mahalle ölçeğinde erişilebilir kamusal açık alanlar korunacak ve artırılacaktır.
ABP POLİTİKASI ÖNLEMİ 1.1.5: Mevcut yüksek konut arzı nüfus artışı ve yapı yenilenmesinden kaynaklanan talebi karşılayacak düzeyde tutulacak ve kullanıcı ihtiyaçlarına uygun niteliklere sahip konut üretim politikaları geliştirilecek ve uygulanacaktır.
ABP POLİTİKASI ÖNLEMİ 3.1.5: Ankara’da yeşil alan miktarı ve bunların erişilebilirliği artırılacaktır.
ABP POLİTİKASI ÖNLEMİ 3.1.7: Çevresel sürdürülebilirlik ilkelerinin benimsenmesi yaygınlaştırılacaktır.
|
Çevre Bileşeni
|
Gösterge/ler
|
Çevresel etki
Tespit ve kısa açıklama
|
Alansal ölçek
İlgili alt bölgeler
|
Kent biçiminin, yerleşim dokusunun ve kimliğinin kalitesinin korunması ve yükseltilmesi
|
Yeni yerleşim alanlarında hektar başına konutlandırma
Kentsel yeşil alanlar/kişi
|
Bu politika, doğru şehir yönetimi ile desteklendiği ve sürdürülebilir kentsel büyüme ilkelerini teşvik ettiği sürece, orta - uzun vadede (5-10 yıl) olumlu etkiler meydana getirebilir.
Sürdürülemez ulaşım şekilleri ile seyahat ihtiyacını azaltan, yürüme, bisiklet, toplu taşıma gibi daha sürdürülebilir ulaşım sistemlerini ve şehrin erişilebilirliğini destekleyerek, seyahat ihtiyacını azaltarak, şehri konsolide ederek, Önemli Olumlu Etkiler yaratan çok sayıda politika vardır.
Kalkınma projelerinin ve inşaatların artması nedeniyle bazı olumsuz etkiler de ortaya çıkabilir (Politika 1.1.5), ancak öngörülen diğer bütün politikalar, özellikle kentsel sürdürülebilir büyüme ve yönetim ile ilgili olanlar dikkate alındığı sürece bunlar önemli olarak değerlendirilmez.
Herhangi bir önemli olumsuz etki bulunmamıştır.
Birincil/ikincil: birincil
Olasılık/kesinlik: orta/yüksek
Geçici veya kalıcı: kalıcı
Süre: orta - uzun vadeli
Miktar ölçümü:
|
Bütün alt bölgeleri ilgilendirebilir
Ancak çoğunlukla:
Ankara Merkez
Alt bölge V. (Akyurt, Elmadağ, Kazan ve Polatlı ilçeleri)
Alt bölge IV. (Ayaş, Beypazarı, Güdül ve Nallıhan ilçeleri)
|
Politika Önlemi oluşturulması için önerilen değişiklikler:
|
Etki azaltım/İyileştirme Önlemleri:
|
Uygulama koşulları:
Şehrin konsolide edilmesi ve arazinin en verimli şekilde kullanılması
Kompakt ve konsolide bir şehri destekleyen entegre bir ulaşım ağı sağlanması
Şehrin iç kısımlarının ve yenileme alanlarının daha uygun bir kentsel yapıya entegre edilmesi
Gelişme, rekreasyonel kullanım, miras, biyoçeşitlilik ve şehrin ihtiyaçlarını bağdaştırırken uygun bir denge yakalanması ve şehir peyzajının yeşillendirilmesi için mekanizmalar belirlenmesi
Şehrin yapılı ve doğal mirasına, eşsiz bir kaynak olarak değer biçilmesi
|
İzleme süreci önlemleri:
- İzlenecek tekil eylemler: Belediye/ilçe mekansal ve kalkınma planları
- İzleme süresi: Yıllık
- Doğrulama kaynakları: Belediyeler ve yetkili makamlar
- Göstergenin beklenen gelişiminde meydana gelen sapmalar:
- Dikkate alınacak iyileştirme eylemleri: Kentsel sürdürülebilir büyüme ilkelerinin entegrasyonu - Belediye Planları için konuya özel Rehberler sağlanması
|
Dostları ilə paylaş: |
