Q. Y. MƏMMƏdov m. M. İSmayilov b I t k I Ç İ L i K


Müxtəlif üsullarla yığım zamanı paxlalı otların toxumlarının yetişkənlik fazası



Yüklə 7,47 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə306/418
tarix05.12.2023
ölçüsü7,47 Mb.
#138344
1   ...   302   303   304   305   306   307   308   309   ...   418
05 08 2021 12 21 57 119 7828561 Bitkiçilik = 2012

Müxtəlif üsullarla yığım zamanı paxlalı otların toxumlarının yetişkənlik fazası 
 
Bitkilər
Yığım zamanı yetişmə fazası
Tam yetişkənlik fazasında 
toxumların tökülməsi 
Hissə-hissə üsulla 
Kombaynla birbaşa yığım 
Yonca 
Paxlalar 75-80% 
qonurlaşdıqda 
Paxlalar 90-95% 
qonurlaşdıqda 
Cüzi
Xaşa
Paxlalar 40-50% 
qonurlaşdıqda 
Nadir hallarda paxlalar 
70% qonurlaşdıqda 
Güclü
Çəmən üçyarpağı
80-85% 
qonurlaşdıqda 
90-95% 
qonurlaşdıqda. Toxum 
bərkdir və rəngi normaldır 
Vaxtlı vaxtında yığıldıqdı, 
cüzi 
Sürünən üçyarpaq
Başcığın toxumlarının 60-70% 
tam yetişkənlik fazasında 
Başcığın toxumlarının 80-
95% tam yetişkənlik 
fazasında 
Vaxtlı vaxtında yığıldıqda, 
cüzi 
Xəşəmbül
Salxımın aşağı paxlaları 
qonurlaşdıqda 
Böyük məhsul itkisinə 
görə kombaynla birbaşa 
yığım arzuedilməzdir 
Güclü 
Qurdotu
Paxlalar 50-60% 
qonurlaşdıqda 
Əsas gövdədəki paxlalar 
60-70% qonurlaşdıqda 
Paxlalar çatlayandır və bir 
bərabərdə yetişmirlər. 
Çəpişotu
Paxlalar 80-90% 
qonurlaşdıqda 
Paxlalar 90-100% 
qonurlaşdıqda 
Paxlalar çatlamır. Toxumları 
tökülmür. 
Senajda biokimyəvi proseslər turşu əmələgəlməsi və onunla əlaqədar şəkərlərin parçalanması 
cüzidir, ona görə də senaj turş (pH = 5,0 yaxın) alınmır. Şəkərin miqdarına görə o yaşıl kütləyə 


271 
yaxındır. Qönçələmə fazasında və çiçəkləmənin başlanğıcında senaj üçün yığılmış paxlalı otların 
tərkibində quru maddəyə görə xam zülalın miqdarı 20-22%, süpürgələmənin başlanğıcında yığılmış 
taxıl otlarından isə 14-16% -dir.
Senajın hazırlanması texnologiyasında aşağıdakı şərtlər nəzərdə tutulur: kütlənin nəmliyi 45-
60%, eyni ölçüdə xırdalanma, həcmi kütlənin 450-500 kq/m
3
alınmasına qədər diqqətlə döyəcləmə, 
germetiklik, qüllənin doldurulmasını 4-5 günə başa çatdırmaq. Bu şərtlərə əməl etdikdə qida 
maddələrinin itkisi 7-11%-i keçmir. 1 kq senajın qidalılığı 0,3-0,4 yem vahidinə bərabərdir. 1 yem 
vahidində 170-190 qr. xam protein və 100-110 mq. karotin var. 
Paxlalı otların senaj edilməsi otun təbii qurudulması ilə müqayisədə, itkinin aşağı enməsi
nəticəsində (hesabına) 1 hektardan əlavə olaraq 1,0-1,2 min yem vahidi, 190 kq-dan çox xam zülal 
və 2 kq-a qədər karotin istehsal edilməsinə imkan verir. Digər yemlərə nisbətən senaj paxlalı 
otlardan bioloji cəhətdən daha dəyərlidir, ona görə də vahid heyvandarlıq məhsullarına onu az sərf 
edirlər. 
Cədvəl 48 

Yüklə 7,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   302   303   304   305   306   307   308   309   ...   418




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin