Qadimgi Xitoy tangalari

Bo'shliq tutqichli belkuraklar. Pul ayirboshlash uchun ishlatilgan belkuraklarning bog'liqilik jihati shundaki ular o'tlar yulishda va yerga ishlov berishda . Ular foydalanish uchun juda mo'rt bo'lgani aniq, lekin haqiqiy asbobni tutqichga ulash mumkin bo'lgan ichi bo'sh rozetkani saqlab qoladi. Ushbu rozetka kesmada to'rtburchaklar shaklida bo'lib, hali ham quyish jarayonidagi loyni saqlab qoladi. Rozetkada asbob tutqichga o'rnatilgan teshik ham takrorlanadi. Prototip belkurak pullari: Bu turdagi belkurak pullar shakli va hajmi bo'yicha dastlabki qishloq xo'jaligi asboblariga o'xshaydi. Ba'zilari dalalarda foydalanish uchun yetarlicha mustahkam bo'lsa-da, boshqalari ancha yengilroq va yozuvga ega, ehtimol uni chiqargan shahar nomi bilan bog'liqdir. Ushbu ob'yektlarning ba'zilari Shang va G'arbiy Chjou hukmronligi davridagi qabrlardan topilgan, shuning uchun ular eramizdan avvalgi 1200–800 yillarga oiddir. Yozilgan namunalar mil.avv 700-yillardandan boshlab paydo bo'ladi. Kvadrat yelkali belkuraklar: Kvadrat yelkali tangalar to‘rtburchak yelkali, tekis yoki bir oz egilgan oyoqli, old va orqa tomonda uchta parallel chiziqdan iborat. Ular Chjou qirollik tasarrufidagi janubiy Xebey va shimoliy Xenan tegishli hududda bir necha yuzlab miqdorda topilgan. Arxeologik dalillar ularni erta bahor va kuz davriga, taxminan miloddan avvalgi 650-yilga to'g'ri keladi deb topishgan. Ushbu tangalardagi yozuvlar odatda bitta belgidan iborat bo'lib, ular raqam, tsiklik belgi, joy nomi yoki urug' nomi bo'lishi mumkin. Ba'zi yozuvlar savdogarlarning ismlari bo'lishi ehtimoli ko'rib chiqilmagan. Qo'pol yozuv bronzalarga nazr yozuvlarini yozgan olimlarning ehtiyotkor yozuvi emas, balki tanga yasagan hunarmandlarning yozuvidir. Yozuv uslubi o'rta Chjou davriga mos keladi. 200 dan ortiq yozuvlar ma'lum; ko'plari to'liq ochilmagan. Belgilarni markaziy chiziqning chap yoki o'ng tomonida topish mumkin va ba'zan teskari yoki retrograd bo'ladi. Ushbu tangalarning qotishmasi odatda 80% mis, 15% qo'rg'oshin va 5% qalaydan iborat. Ular minglab emas, balki yuzlab xazinalarda topiladi, ba'zan bir-biriga bog'lab qo'yilgan. Garchi adabiyotlarda ularning sotib olish qobiliyati haqida hech qanday eslatma bo'lmasa-da, ular kichik o'zgarish emasligi aniq.