Qarabağ: folklor da bir tariXDİR

KİM NƏ EDİRSƏ, ÖZÜNƏ EDİR
Bi paccah öz vəziriynən yolnan gedirmiş. Görüllər ki, üş dənə uşax duruf. Biri elə oxuyur ku, elə bilirsən göynən gedən quşdu. Vəzirə deyir ki, onu al tərkinə, onu aparacam, hər oxuyanda ona bir ləl verəcəm, dilinin altına bir ləl qoyajam. Deməli, bunu götürür gedir. Uşax deyir, nə üçün, niyə? Deyir ki, yeməh yeyəndə surfada oxuyajahsan, hər oxuyanda sənin dilinin üsdünə bir ləl qoyajax. Nəsə, bu vəzirin canına od düşür. Deyir ki, ə, mən bunun vəziri­yəm, maa bi şey vermir, amma bu uşax oxuyanda ona pul verir. Nətəəri eliyim bunu bitəər eliyim? Bu da axırın gətirir ki, kim ney­nəsə, özünə eliyir. O uşax oxuyur, axırda da diyir ki, kim nə eləsə, özünə eliyir. Nəysə, bu bir tımov düşür, dana (urus dilində qrip deyillər, bizim dildə tımov, dana). Qrip düşür, gedir, deyir, Allah, neyniyim? Padşah yoluxar dana. Ağzına bir dəsmal qoyur. Buna ləl qoyanda vəzir deyir, gördün, o uşax büyün nağardı? Deyir, nağardı? Deyir, dedi ki, paşşahın ağzınnan iy gəlir, ona görə dəs­malı ağzıma qoydum. Bu paccah paccahlar paccahına bi kağız yazır ki, bu uşax ora çatan kimi buun boynunu vuruf, xonçuya qoyuf göndərirsan mana. Bunu göndərir. Vəzirin oğlu yolda durmu­şu­muş. Deyir, ə, nədi? Deyir, belə-belə. Buun əlinnən kağızı alır, qa­çır. Özü aparır. Paccax da vəzirin oğluun boynun vurur, qoyur xonçu­ya, qaytarır. Paccah baxır ki, bəs bu oxuyan uşax elə yolda duruf. Deyir, ayə, nətəəri oldu? Deyir, əlimnən kağızı vəzirin oğlu aldı, apardı. Deyir, yaxşı deyirlər, adam neynəsə, özünə eliyər. Vəzirin arvadı gəlif uşağın qavağına deyir ki, günah mənim ərimindi, onun elədiyi mənim qavağıma çıxıf dana. Kim neynəsə, özünə elər.