Qarabağ: folklor da bir tariXDİR

NİYƏ SALAVAT ÇƏKİRİK?
Salavat, yalnız Məhəmmədə gəlif, Rəsul Allaha gəlifdi. Başqa peyqəmbərə salavat gəlmiyifdi. Salavat əsasən çəkirih biz Aya. Günəşə salavat çəkilmir ki. Çünkü Günəş yandırıcıdı. Günəş yan­dırıcı olduğuna görə, insanı əzdiyinə görə, ona salavat düşmür. Aya ona görə salavat çəkirih ki, Ayda parlaxlıx var, insanı əzmir, eyni zamanda orda peyqəmbər müqəddəsliyi var.

TUT, BİT
I mətn

Bəbbo quşu var – tut bitəndə gəlir, deyir: “Tut, bit, tut, bit”. Tutu yeyənnən sora deyir: “Tut p..x, tut p..x”. Odu dana. Ona deyirih biz Bəbbo.

II mətn

O quş tut təzə yetişəndə oxuyur: “Tut, bit, tut, bit”. Tut yetişir, bu da yeyif doyur dayna. Soora başdıyır: “Mən tox, tut zibil, mən tox, tut zibil”. Mən heylə mədəni deyirəm ha. O, heylə demir. Ədəfsiz deyir (söyləyici gülür – top.).

YARASA
İsa peyqəmbərə peyqəmbərrih verilənnən sora insannar dedi ki, ya İsa, bir dənə möcüzə gösdər, biz sənə inanax ki, peyqəm­bərsən. Deyif, yaxşı, nə möcüzə isdiyirsiniz? Deyif, elə bir quş yarat­gınan ki, məməli olsun, qulaxları siçan qulağına oxşasın. Həm balalasın, həm də balasın əmizdirsin. Deyir, Allaha üz tutur, Allahın hökmüynən, Allahın sədasıynan, köməhliyinnən Allahdan vəh gəlir. Deyir ki, ya İsa, pal­çıxdan həmən quşun formasın düzəlt. Həmən quşun formasını ol­du­ğu kimi düzəldir. Düzəldənnən sonra deməli, İsa həmin quşa öz nəfəsinnən üfürür. Üfürənnən sonra, deməli, həmən o yarasa quşu əmələ gəlir. Özü də o yarasa quşu müqəddəs quşdu. Yanı ona toxun­mağ olmaz. Həə. Özü də onda ultrasəs var. Gedir məsələn, maniyəyə də­yif qayıdır ha, hissnən uçmax onda var. Yanı o müqəddəs quşdu, o yarasa quşu İsa peyqəmbərin özü düzəltdiyi, ona nəfəs verdiyi quşdu.
BAYQUŞ
Cəlilabatda böyüh qardaşımnan bir binada olurdux. İdarəydi, qaşqınnıxda orda olurdux. Üsdə qardaşım olur­du, altda biz. Hər gejə o bəyquş gəlif televizırın ante­nasında yatırdı. Çırthaçırt səslə­nirdi. Düzü, mən öz-özümə deyirdim, öz başını ye dayna, burdan əl çəh, get. Bax onnan soora elə bil ki, qardaşım rəhmətə getdi. Onu Taqiyə dedih, Taqi Çələbiyə. O dedi ki, duznan çörəyi götürün, and verin. Duz-çörəyi qanşar yerə qoyun. Deyin ki, səni and verirəm bu duznan çörəyə, burdan çəkil, get başqa yerə. Onu deyənnən sora tay biz ordan köçüb burya gəlincə o rəhmətə getdi. Onnan sonra da o, bir də gəlmədi orya.