Qarigan baǵlardı jasartirish texnologiyası

Palmetta baǵların jetistiriw texnologiyası
• Joba
• 1. Mevali tereklaga forma beriw
• 2. Mevali tereklerdi jasartirish
Palmetta (frans.palmette — palma bargi sıyaqlı bezew) — mevali de-raxtlar shaqlarına forma beriw túrlerinen biri. Tiykarlanıp, pákene japsartaglarda o'stirilgan alma tereklerinde qollanıladı
• Palmetta (frans.palmette — palma bargi sıyaqlı bezew) — mevali de-raxtlar shaqlarına forma beriw túrlerinen biri. Tiykarlanıp, pákene japsartaglarda o'stirilgan alma tereklerinde qollanıladı
Tereklerge forma beriw - bog'dorchilik hám tábiyat kórinisili bog'dorchilikda qollanılatuǵın agrotexnologik usıllardan biri, terek hám putalar shaq-putaqların putaw, birlew, kemeytiw jolı menen olardı arnawlı bir bir kóriniste ósiriw. D. sh. b. terektiń hawa, jaqtılıqtan jaqsı payda kóriwshi bolıwı, azıq elementlardıń ónimli putaqlarda toplanıwı, hasıldarlıqtı asırıw hám miyweler sapasın jaqsılawǵa múmkinshilik jaratadı. Forma berilmegen terekler kem jasaydı hám kem ónim beredi. Terekti ósiriw forması orınnıń topıraq -ıqlım sharayatlarına, mıywe túri hám sortınıń biologiyalıq qásiyetlerine qaray tańla -nadi.
• Tereklerge forma beriw - bog'dorchilik hám tábiyat kórinisili bog'dorchilikda qollanılatuǵın agrotexnologik usıllardan biri, terek hám putalar shaq-putaqların putaw, birlew, kemeytiw jolı menen olardı arnawlı bir bir kóriniste ósiriw. D. sh. b. terektiń hawa, jaqtılıqtan jaqsı payda kóriwshi bolıwı, azıq elementlardıń ónimli putaqlarda toplanıwı, hasıldarlıqtı asırıw hám miyweler sapasın jaqsılawǵa múmkinshilik jaratadı. Forma berilmegen terekler kem jasaydı hám kem ónim beredi. Terekti ósiriw forması orınnıń topıraq -ıqlım sharayatlarına, mıywe túri hám sortınıń biologiyalıq qásiyetlerine qaray tańla -nadi.
Dáslepki forma beriw jumısları nálzorning ekinshi dalasida baslanadı, keyininen baqda 6—8 jıl dawam ettiriledi.
• Dáslepki forma beriw jumısları nálzorning ekinshi dalasida baslanadı, keyininen baqda 6—8 jıl dawam ettiriledi.
• Dúnya mámleketleri bogdorchiligida D. sh. b. dıń oǵada túrme-túr túrleri qollanıladı. Ózbekstanda mıywe terekleriniń kóbisine tómen deneli (tiykarǵı dene ball. 50—70 sm) etip forma beriledi, nátiyjede mıywe terekleri ónimge erte kiredi, olardı baǵıw, putaw, zıyankeslerge qarsı gúres, ónimdi jıynap -terip alıw ańsatlashadi. Qıyabanlarǵa, jollardıń shetlerine ótkeriletuǵın tereklerge biyik deneli (150—200 sm), ánjir, ánar, kóplegen tómen bo'yli japsartag tereklerge tiykarlanıp puta (dene ball. 50 sm) kórinisinde forma beriledi.
Oraylıq dene hám tiykarǵı shaqlardıń jaylasıwına qaray D. sh. b. teksheli, siyrek teksheli, kosasimon, butasimon hám b. bolıwı múmkin. Teksheli forma (alma, shiye, almurt hám b. qollanıladı ) de tiykarǵı shaqlar denede tekshelab jaylastırıladı, tekshede 3—5 ten shoxbo'ladi. Siyrek teksheli formada (kópshilik mıywe túrleri ushın qabıl etilgen) terekte 5—8 tiykarǵı hám 1—2 qosımsha shaqlar qaldıriladi. Kosasimon formada nál boqqa ótkeriliwi menen deneden shıqqan 3—5 shaq 20—30 sm uzınlıqta krldiriladi, oraylıq dene qırqıp taslanadı.
• Oraylıq dene hám tiykarǵı shaqlardıń jaylasıwına qaray D. sh. b. teksheli, siyrek teksheli, kosasimon, butasimon hám b. bolıwı múmkin. Teksheli forma (alma, shiye, almurt hám b. qollanıladı ) de tiykarǵı shaqlar denede tekshelab jaylastırıladı, tekshede 3—5 ten shoxbo'ladi. Siyrek teksheli formada (kópshilik mıywe túrleri ushın qabıl etilgen) terekte 5—8 tiykarǵı hám 1—2 qosımsha shaqlar qaldıriladi. Kosasimon formada nál boqqa ótkeriliwi menen deneden shıqqan 3—5 shaq 20—30 sm uzınlıqta krldiriladi, oraylıq dene qırqıp taslanadı.
Mevali tereklerdi jasartirish — jańa putaqlar ósip shıǵıwı ushın tereklerdiń eski hám qurigan shaqların kesiw; terek omirin uzaytırıw hám ónim beriwin qayta tiklew usıllarınan biri. Mevali terekler kariganida, tiykarǵı shaqların qayta tiklew, putaqlarınıń artıwın tezlestiriw hám de mıywe payda etiwshi shólkemlerin qáliplestiriw maqsetlerinde qollanıladı. Kóplegen 25—30 jas daǵı alma, almurt, 15—20 jas daǵı erik, 8—12 jas daǵı olxo'ri, shiye hám basqa jasartiriladi. Tiykarlanıp, fevral— mart aylarında utkaziladi. Jasartirishning jeńil, kúshli hám de butab jasartirish xillari bar
• Mevali tereklerdi jasartirish — jańa putaqlar ósip shıǵıwı ushın tereklerdiń eski hám qurigan shaqların kesiw; terek omirin uzaytırıw hám ónim beriwin qayta tiklew usıllarınan biri. Mevali terekler kariganida, tiykarǵı shaqların qayta tiklew, putaqlarınıń artıwın tezlestiriw hám de mıywe payda etiwshi shólkemlerin qáliplestiriw maqsetlerinde qollanıladı. Kóplegen 25—30 jas daǵı alma, almurt, 15—20 jas daǵı erik, 8—12 jas daǵı olxo'ri, shiye hám basqa jasartiriladi. Tiykarlanıp, fevral— mart aylarında utkaziladi. Jasartirishning jeńil, kúshli hám de butab jasartirish xillari bar
Jeńil jasartirishda tiykarǵı shaqlar, qolay tárepke rawajlanǵan qaptal shaqlar joqarısınan, kúshlisinde tiykarǵı shaqlardıń úshten eki bólegi kesiledi. Bunda olardan bir neshe jańa putaq ósip rawajlanadı. 3—4 jıldan keyin olardan jańa shat qáliplestiredi. Butab jasartirish de tiykarǵı shaqlar qısqartirilib, olardaǵı 1—2 jıllıq putaqlardıń ayırımları alıp taslanadı. Bul usılda rezerv azıq elementlar tereklerdiń kóp gúllewi ushın sarp etiw bolmaydı, tutqan miyweler to'kilib ketpeydi.
• Jeńil jasartirishda tiykarǵı shaqlar, qolay tárepke rawajlanǵan qaptal shaqlar joqarısınan, kúshlisinde tiykarǵı shaqlardıń úshten eki bólegi kesiledi. Bunda olardan bir neshe jańa putaq ósip rawajlanadı. 3—4 jıldan keyin olardan jańa shat qáliplestiredi. Butab jasartirish de tiykarǵı shaqlar qısqartirilib, olardaǵı 1—2 jıllıq putaqlardıń ayırımları alıp taslanadı. Bul usılda rezerv azıq elementlar tereklerdiń kóp gúllewi ushın sarp etiw bolmaydı, tutqan miyweler to'kilib ketpeydi.
Jasartirilgan alma hám almurt terekleri 4-jılda, erik, shaptalı 2-jıldayoq ónimge kiredi. Shaqlardıń kesilgen jayına baǵ malhami yamasa arab álipbesiniń birinshi háribi aralastırılǵan maylı boyaw jıljıtıp qóyıladı. Jasartirishdan aldın terek ósip atırǵan átirap jerdiń 1 m2 ge 5-6 kg chirigan tezek yamasa tezek menen mineral tógin qospası salıp, chopiladi, qandirib suwǵarıladı. Tuwrı jasartirilgan mevali terek taǵı 10—15 jıl hám odan da uzok, ónim beredi

Násilshilik sortlarınıń xarakteristikası hám tariyxı

Ózbekstanda jetistiriletuǵın eriktiń sortlarına minezleme beriw