Qarshi davlat universiteti ijtimoiy fanlar kafedrasi


Etika – yunoncha «ethos» so’zidan olingan bo’lib xulq-odat demakdir. Etika va ma’naviy hayotning boshqa shakllariga



Yüklə 19,77 Mb.
səhifə211/281
tarix18.11.2023
ölçüsü19,77 Mb.
#132827
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   281
Qarshi davlat universiteti ijtimoiy fanlar kafedrasi

Etika – yunoncha «ethos» so’zidan olingan bo’lib xulq-odat demakdir.
Etika va ma’naviy hayotning boshqa shakllariga – siyosat, huquq, san’at, din va fan kiradi.
Etika(yunon.xulq, odat)-axloq va uning shaxs hamda jamiyat hayotidagi o‘rnini o‘rganuvchi fan.
Etikaiy amaliyot – amalda namoyon bo’ladigan etikadir. Unda shaxsning jamiyatga munosabatigina emas, balki jamiyatning shaxsga, shuningdek, tabiatga va o’z-o’ziga munosabati ham o’z ifodasini topadi.
Etikaiy baho - ijtimoiy hayotdagi turli xodisalarni ma’qullash yoki qoralash, ularning etikaiy talablariga, konkret ijtimoiy jamoaning etikaiy ruhiga mos kelishi yoki kelmasligini belgilash tushuniladi.
Etikaiy baholov mezoni – kishilarga har tomonlama, barcha xususiyatlarni nazarga olib yondashuvni talab qiladi.
Etikaiy erkinlik – birinchi navbatda kishining mustaqil, ijodiy shaxs bo’la olish imkoniyati va qobiliyatini tushunmoq lozimki, u chinakam insoniy mohiyatni etikaiy faoliyatda namoyon qiladi.
Etikaiy ishonch - o’zida rastional va emostional tomonlarni ifodalab, xarakterga turg`unlik beradi, shaxsning etikaan «zanglamasligiga» kafolat yaratadi, kishi har qanday qiyin sharoitlarda ham o’z prinstiplaridan qaytmasligini anglatadi.
Etikaiy mas’uliyat - bu irodadan foydalana bilish mahoratidir. Etikaiy ma’suliyat o’zida burch talablari va ichki mayllarni jamlab, faqatgina xatti-harakat va uning oqibatlariga emas, balki uning motivlariga ham tadbiq etiladi. Xuddi shu motivlar kishi etikai qiyofasining muhim xarakteristikasini tashkil etadi.
Etikaiy munosabatlar – bu faqat aloqalar, bog`lanishlardangina iborat bo’lmay, ayni paytda normativ asosga ega bo’lgan o’zaro ta’sirni kishining boshqa odamlar, jamiyat oldidagi burchlarini ham o’z ichiga oladi.
Etikaiy ong - etikaiy talablarni, normalarni qoidalarni, adolat haqidagi tasavvurlarni shakllantiradigan qarashlar, g`oyalar, fikrlar, nazariyalardir. Etikaiy ongda voqelik qonunlar sifatida emas, balki insoniy xatti-harakatlarga qo’yilgan ijtimoiy tartib, talablar, normalar shaklida qayd etiladi.

Yüklə 19,77 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   281




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin