Qaydalar azərbaycan respublikasi

4.6.4. Tökmə yolu ilə hazırlanmış detalların hidravlik sınağı aşağıdakı düsturla təyin edilən
yoxlama təzyiqlə keçirilməlidir:
σ
20
Рy = 1,5Р
σ
t
Yığılmış düyündə və ya hazır tutumda yığımdan sonra tökmə detalları tutumlar üçün qəbul
edilmiş, tökmələrə 100% nəzarət etmək şərti ilə dağıdıcı olmayan üsullarla yoxlama təzyiqi ilə
sınaqdan keçirməyə icazə verilir.
Qeyri-metaldan olan, zərbə özlülüyü 20 C/sm
2
(2 kqq.m/sm
2
)-dən artıq olan materiallardan
hazırlanan tutumların və onun detallarının hidravlik sınağı aşağıdakı düsturla təyin olunan
yoxlama təzyiqi ilə keçirilməlidir.
σ
20
Рy = 1,3Р
σ
t
Qeyri-metaldan olan, zərbə özlülüyü 20 C/sm
2
(2 kqq.m/sm
2
)-dən az olan materiallardan
hazırlanan tutumların və onun detallarının hidravlik sınağı aşağıdakı düsturla təyin olunan
yoxlama təzyiqi ilə keçirilməlidir.
σ
20
Рy = 1,6Р
σ
t
4.6.5. İzolyasiya olunmuş fəzada vakuumun olduğu halda kriogen tutumların hidravlik
sınağı aşağıdakı düsturla təyin edilən yoxlama təzyiqi ilə keçirilməlidir:
Рy = 1,25Р - 0,1, MPa
və ya
Рy = 1,25Р - 1, kqq/sm
2

---

Metal-plastik tutumların hidravlik sınağı aşağıdakı düsturla təyin edilən yoxlama təzyiqi ilə
keçirilməlidir:
σ
20
Ру = [1,25К
к
+ α(1 – К
к
)] Р
,
σ
t
burada К
k
– metal konstruksiyanın kütləsinin tutumun ümumi kütləsinə nisbəti;
α = 1,3 – zərbə özlülüyü 20 C/sm
2
-dan çox olan qeyri-metal materiallar üçün;
α = 1,6 – zərbə özlülüyü 20 C/sm
2
və daha az olan qeyri-metal materiallar üçün.
4.6.6. Şaquli quraşdırılan tutumların hidravlik sınağını tutumların gövdəsinin möhkəmliyini
təmin etmək şərti ilə, üfüqi vəziyyətdə keçirməyə icazə verilir. Bunun üçün hidravlik sınaq

---

prosesində qəbul edilmiş dayama (söykəmə) üsulu nəzərə alınaraq tutumun möhkəmliyə
hesablanması onu layihələndirən tərəfindən yerinə yetirilməlidir.
Bu halda yoxlama təzyiqini, istismar prosesində tutuma təsir edən hidrostatik təzyiqi nəzərə
alaraq, qəbul etmək lazımdır.