Qeyri-maddi aktivlər tərifi

N	Əməliyyatın məzmunu	Debet	Kredit
Məbləğ
1	Xarici patentin alıması üçün Azərbaycan Hökümətindən subsidiyanın alınması	223 "Bank hesablaşma hesabları"	442 "Gələcək hesabat dövrlərinin gəlirləri"	30 000
2	Xarici şirkətə patentin alınması üçün ödəniş	538 "Digər qısamüddətli kreditor borcları"	223 "Bank hesablaşma hesabları"	30 000
3	Patentin alınması	101-4 "Patentlərin dəyəri"	538 "Digər qısamüddətli kreditor borcları"	30 000
4	1-ci il subsidiyanın gəlir kimi tanınması	442 "Gələcək hesabat dövrlərinin gəlirləri"	611 "Sair əməliyyat gəlirləri"	6 000
5	Patentin 1-ci il amortizasiyası	731 "Sair əməliyyat xərcləri"	102-1-4 "Patentlər üzrə yığılmış amortizasiya"	6 000

Qeyri-maddi aktivlərin əvəzsiz alınması
Əvəzsiz qəbul edilmiş qeyri-maddi aktivlər qəbul edilmə tarixinə bazar qiyməti ilə əks olunur. Əvəzsiz alınmış aktivlər sair əməliyyat gəlirləri hesabında uçota alınır. Müəssisə əvəzsiz alınan qeyri-maddi aktıvlərin uçotunu müstəqil müəyyən edir:

• 
  qəbul edilmə zamanı əvəzsiz alınmış qyeri-maddi aktivlərin dəyəri dərhal sair əməliyyat gəlirləri hesabında uçota alınır;
  
• 
  gələcək dövrlərin gəlirləri hesabını istifadə etməklə, faydalı istifadə müddətində amortizasiya hesablanaraq əvəzsiz alımış qeyri-maddi aktivlər sair əməliyyat gəlirləri kimi əks olunur
  

Mühasibat yazılışı üçün əsas olaraq təhvil-təslim akt istifadə edilir.
Qeyri-maddi aktivlər əvəzsiz olaraq alındıqda 101 "Qeyri-maddi aktivlərin dəyəri" hesabın müvafiq subhesablarının debeti və 611 "Sair əməliyyat gəlirləri" hesabın müvafiq subhesablarının kreditində göstərilir.
Misal.
Müəssisə başqa bir müəssisədən əvəzsiz olaraq proqram təminatı almışdır. Proqram təminatının bazar qiyməti 1 500 manatdır. Proqram təminatının faydalı istifadə müddəti rəhbərliyin hesablamalarına görə 3 ildir. Müəssisədə əvəzsiz alınmış qeyri-maddi aktivlərin gəliri amortizasiya hesablanaraq, gələcək dövrlərin gəlirləri hesabı istifadə etməklə, gəlir kimi tanınır.
Hesablar üzrə müxabirləşmələr aşağıdakı cədvəldə verilibdir: