ELMİ SİRLƏR
1. İslamda məscidlərlə bağlı xüsusi hökmlər mövcuddur.
A) Məscidi murdarlamaq icazəli deyil.
B) Məscid murdarlanarsa, onu təmizləmək (paklamaq) hamıya vacibdir.
İbadət məkanının paklanması ibadət edənlərin mənəviyyatında çox mühüm iz buraxır.
2. Ətraf mühitin paklanması.
Bəzi həkimlər yazırlar:
“Bu ayə ətraf mühitin, xüsusilə məscidin pak saxlanılmasına aiddir. Namazın düzgünlüyünün şərtlərindən biri onun pak yerdə qılınmasıdır”1.
3. Mənzil və ictimai obyektlərin təmizliyi.
Bəzi elm adamları rəvayətlərə əsaslanaraq ayəni daha geniş mənada izah etməyə çalışırlar.
“Adab əş-şəriə” kitabında mənzillərlə bağlı 47 hökm qeyd olunmuşdur ki, onun 7 hökmü bu mövzuya aiddir. Həmin 7 hökm açıqca insanın yaşadığı mühitin təmiz, pak olmalı olduğunun zərurətini göstərir. Məlum 7 hökm aşağıdakılardır.
1. Evdə namaz üçün ayrıca yer ayırın.
2. Evin döşənəcəyi pak olmalıdır.
3. Evdə it saxlamaq olmaz.
4. Ev (vaxtlı-vaxtında) süpürülməlidir.
5. Evə qapı qoyulmalı və pərdələnməlidir.
6. Yemək qablarının ağzını açıq qoymaq olmaz.
7. Evdə axar və ya kürr su olmalıdır.
Peyğəmbərdən (s) nəql olunan bir rəvayətdə deyilir: “Zibili evdə, yaşadığınız mühitdə saxlamayın. Çünki şeytan (mikrob) yığnaqıdır”.
Digər rəvayətdə isə oxuyuruq:
“Toz qaldırmayın; çünki tənəffüsü ağırlaşdırır”1.
Qeydlər:
a) 1 q toza mikroskopla baxdıqda 750 000 – 2 100 000 mikrob görmək olar.
b) Rəvayətlərdə mikrob şeytan deyə yad edilmiş və ziyanları xatırladılmışdır. Öncə də qeyd etdiyimiz kimi İslamda hər bir çirkin, xəbis varlığa şeytan deyilir2.
YEKUN
Burada bir neçə məqama toxunmaq lazımdır.
1. İlahi dinlərin, xüsusilə İslam və Quranın paklıq məsələsinə diqqəti dinin bəşəriyyətə elmi xidmətlərindən biridir.
2. Təharət və paklıq məsələsi (insanın instinktiv meyli olmaqla yanaşı) öncəki dinlərdə də diqqət mərkəzində olduğu üçün Quranın elmi möcüzəsi sayıla bilməz.
3. Ayənin həzrət İbrahimə (ə) Kəbənin paklanması ilə bağlı xüsusi hökmdən ibarət olduğunu və qeyd olunan iki ehtimalın mövcudluğunu nəzərə alsaq, qəti olaraq ətraf mühitin (çirklənmədən) qorunması ilə bağlı olduğunu deyə bilmərik.
Dostları ilə paylaş: |