Qurilis h materiallari, buy u mlari va konstruksiy a lari texnologiy a si

“Nodir kafellar” zavodi

Bunyodkorlik ishlari qurilish sanoati rivojiga ham turtki beradi. Yaʼni qanchalik qurilish ko‘p bo‘lsa, bunday mahsulotlarga ehtiyoj ham ortib boraveradi. Bozorda raqobat shakllanib, xaridorlarda tanlash imkoniyati oshadi. Eʼtiborlisi, bugun O‘zbekistonda bu bozor shakllangan va yurtimizda ishlab chiqarilayotgan qurilishbop ashyolar nafaqat ichki, balki tashqi bozorlarda ham o‘z o‘rnini topib ulgurgan. Tahlillarga ko‘ra, yanvar-oktyabr oylarida respublikamizdagi mavjud sanoat korxonalarida jami 24 mln. 221 ming metr kvadrat keramik plitkalar ishlab chiqarilgan. Shundan 14 mln. 224 ming metr kvadrat mahsulot “O‘zsanoatqurlishmateriallari” uyushmasiga aʼzo korxonalarga tegishlidir. Eng ko‘p mahsulot — 5 mln. 564 ming metr kvadrat keramika Farg‘ona viloyatidagi “Moderna Ceramic Industries Ferghana” masʼuliyati cheklangan jamiyatida tayyorlangan bo‘lsa, keyingi o‘rinlarni Sirdaryo viloyatidagi "Sirdarya Ceramic Production" hamda Samarqand viloyatidagi “Prime ceramics” korxonasi band etdi. Ikki korxonada mos ravishda 3,06. mln., va 2,9 mln. metr kvadrat keramika mahsulotlari mijozlarga yetkazib berilgan. Shuningdek, “National Caramics”, “Great wall ceramic industries”, “Orient-ceramic”, “Premium elegant ceramics”, “Lyux Granit”, "Nodir Keramiks", "Peng Sheng”, “Flet Tayl” kabi korxonalarda tayyorlangan mahsulotlar ham xaridorlar orasida ancha mashhur. Yana bir eʼtiborga molik jihati, yanvar-sentyabr oylarida korxonalar tomonidan 43 mln. dollarlik keramik plitkalar eksport qilingan. Bu borada “Prime ceramics”, “Orient-ceramic” va “Moderna Ceramic Industries Ferghana” MCHJlar ko‘rsatkichlarb yuqori. Milliy mahsulotlarimizning eng ko‘p xaridori Qozog‘iston Respublikasi hisoblanadi. “O‘zsanoatqurilishmateriallari” uyushmasi tomonidan poytaxtimizdagi “Orient-seramic” masʼuliyati cheklangan jamiyatiga tashkil etilgan press-turda shular xususida maʼlumot berilish barobarida, ommaviy axborot vositalari vakillari korxona faoliyati bilan yaqindan tanishdilar.
Chilonzor tumanidagi sanoat zonasida 3,6 gektar hududda joylashgan korxona 2019 yil iyul oyida o‘z faoliyatini boshlagan. Loyihaning umumiy qiymati qariyb 14 mln. dollar bo‘lib, yiliga 3 mln. kvadrat metr keramik mahsulotlar ishlab chiqarish imkoniyatiga ega. Ahamiyatlisi, masʼuliyati cheklangan jamiyat mahsulotlari deyarli 100 foiz mahalliy xomashyodan tayyorlanadi. Shu bois korxona kafellari ichki bozorga xorijnikidan bir necha barobar arzon narxlarda chiqarilmoqda. Ayni paytda uning 30 foizdan ortig‘i Qozog‘iston, Tojikiston, Qirg‘iziston va Afg‘onistonga eksport qilinmoqda. Korxona faoliyati bilan tanishar ekanmiz, bir holat, yaʼni ishlab chiqarish jarayoniga deyarli inson aralashmasligi diqqatimizni tortdi. Barcha ish avomatlashtirilgan tizim orqali boshqariladi. Katta dastgoh yoki liniyani bir-ikki kishi nazorat qiladi, xolos. — Bundan tashqari, bizda ish bir zum ham to‘xtab qolmasligi kerak, — deydi sex boshlig‘i Aziz Ishonxo‘jayev. — Chunki ishni vaqtincha to‘xtatib qaytadan boshlash katta xarajat va mehnatni talab etadi. Biror nosozlik kuzatilsa, zaxiradagi imkoniyatdan foydalanamiz. Shu asnoda kuniga 10 ming metr kvadrat ishlab chiqarishni ushlab turamiz. Qayd etganimizdek, hozirgi kunda mamlakatimizda ishlab chiqarilgan mahalliy keramik plitkalari dunyoda o‘z o‘rniga ega. Boisi, ushbu mahsulotlarga nafaqat mahalliy va jahon bozorida talab o‘sib bormoqda. Jamiyat direktori o‘rinbosari Aziz Jilonovning aytishicha, bu omil ularni yana-da izlanishga chorlamoqda. Shu bois kelgusi yilda Sergeli tumanida yangi loyiha amalga oshiriladi. Buning uchun xorijdan texnologiyalar keltirib qo‘yilgan. Montaj ishlariga bahor faslida kirishiladi. Shunda korxonada keramik granit ham ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yiladi. Bu qo‘shimcha daromad va yangi ish o‘rinlari yaratiladi, deganidir. Plitkalar tayyorlash jarayoni juda murakkab. Uni bajarishda barcha ishlab chiqarish shartlariga aniq rioya qilish juda muhimdir. Hozirgi vaqtda plitkalar ishlab chiqarish uchun etarli miqdordagi fabrikalar mavjud.

Odamlar o'z qo'llari bilan plitka yasashga harakat qilishadi. Asosan, ular nafaqat pulni tejash istagi bilan, balki chiqish joyida hech qachon topilmaydigan noyob materialni olish bilan ham bog'liq. Ushbu maqolada biz fabrikada keramik plitkalarni ishlab chiqarish texnologiyasi va ishlab chiqarish jarayonini, uyda o'z qo'limiz bilan plitka ishlab chiqarishni ko'rib chiqamiz. Kafel plitkalari – hammom va oshxonani bezashda eng mashhur materialdir. Uni deyarli har bir uyda topish mumkin. Uylarini ta'mirlashda ko'pchilik ushbu qurilish materialida o'z tanlovini qoldiradi. Bundan tashqari, plitka ko'pincha koridor yoki zalning pollarini tugatadi. Ajablanarlisi shundaki, zamonaviy dizaynerlar plitkadan hatto yashash xonalarida va devorlardagi yotoq xonalarida ham foydalanishga muvaffaq bo'lishdi.

Zavodda plitkalar ishlab chiqarish uchun quyidagi uskunalar talab qilinadi:

• 
  Beton mikser: tsement va boshqa ingredientlarni aralashtirish uchun mo'ljallangan.
  
• 
  Vibrostanok: beton aralashmani muhrlash uchun mo'ljallangan.
  
• 
  Shakllar: plitkalarni shakllantirish uchun mo'ljallangan.
  
• 
  Maxsus kamera: püskürtme naqsh va sir uchun mo'ljallangan.
  
• 
  Olovli pech: hosil bo'lgan mahsulotlarni quritish uchun mo'ljallangan.
  

Ro'yxatga olingan uskunalar an'anaviy yoki standart plitka ishlab chiqarish uchun etarli bo'ladi. Ammo, agar ishlab chiqaruvchi yanada noyob mahsulotlarni ishlab chiqarishga qaror qilsa, unga boshqa qurilmalar kerak bo'ladi. Bu bo'lishi mumkin: Ko'p pul talab qiladigan ko'p funktsiyali püskürtme kamerasi. Chizmalar qo'llaniladigan professional stencils to'plami. (ishlab chiqarish) keramik plitkalarni ishlab chiqarish uchun asbob-uskunalarning narxi ancha katta. Ammo to'lov yaxshi.

“NODIR KAFELLAR” MCHJ bir qancha kichik korxonalarning bazasida tashkil topgan bo’lib, dastlab 1899-yilda g’isht qo’lda ishlab chiqarilgan. 1932-yildan boshlab ToshKSM kombinati, o'sha paytdagi “Sinov-keramika korxonasi" deb nomlangan mahalliy xom ashyo nemis kaolin gil,langar dala shpati va boshqalarni o'rganish va foydalanish paytida ishlab chiqarishni oshirdi. 1936 yilda Angren gilidan sopol quvurlar yasalib chiqarila boshlandi. Birinchi marta pardozlash plitkalari 1950 yilda keramika zavodida sinovdan o'tkazildi va ishlab chiqarish boshlandi

1952-1957 yillarda fasad pardozlash plitalari ishlab chiqarila boshlandi(yiliga 300 000 ).1959-1960 yillarda mahalliy xomashyo loyga asoslangan kengaytirilgan loy edi. Shundan so‘ng korxonaning ishlab chiqarish quvvati oshdi.Zavodning o'sishi va texnik holatining yaxshilanishi 1966 yilga to'g'ri keladi,ya'ni zilziladan keyin shahar qurilishi noldan boshlangan.Natijada, zavod oldida shahar pardozlash plitalari bilan to'la ta'minlash vazifasi yuklatilgan.1967 yilda fasad plitkalari sexi rekonstruksiya qilina boshlandi. 1971 yilga kelib, sexda yiliga 140 ming kvadrat metr kafel ishlab chiqarildi. Sexda qo‘l mehnati kamayib, mehnat unumdorligi oshdi. Ishlab chiqarishning 2-bosqichi - pardozlash plitkalarini ishlab chiqarish Ustaxonani rekonstruksiya qilish boshlandi. 1972 yil aprel oyida birinchi konveyer liniyasi ishga tushirildi, unumdorligi 250 000 /yil pardozlash plitkalarini tashkil etadi. Shu vaqtgacha bu ishchi kuchi yordamida eski sexda yiliga 60 000 ishlab chiqarilar edi.