R. R. Denktaşa bağışlayıram

Gazimağusa qalasının güney bürcü üzərindən şəhərlə tanışlıq və müzakirə. Soldan: Dr.M.Önder, Ankaradakı Gazi Universitetindən

Prof.Dr.T.Onk və Ə.Şamil


Edit xanım bir məsələ üçün mənə lazım idi. Hələ tələbəlik illərində Əmin Abidin həyat və fəaliyyətini araşdıranda bir fakt diqqətimi çəkmişdi. Əli Şahbazov imzalı bir müəllif 1926-cı ildə İstanbuldan Tiflisdəki “Yeni fikir” qəzetinə göndərdiyi “İstanbul Universitetində azəri ədəbiyyatı” başlıqlı məqaləsində univer­sitetin son kursunda oxuyan Əmin Abidin altı cildlik “Azərbaycan Türklərinin ədəbiyyatı tarixi” adlı əsər yazdığını və bu əsərin son cildini diplom işi kimi müdafiə etdiyini yazır. Əli Şahbazov onu da göstərir ki, bu əsərin qısa xülasəsini gənc macar şərqşünası Margit Paulmacarcaya tərcümə edib.

Uzun illər bu tərcümənin çap olunub-olunmadığı və Margit Paulun taleyi ilə maraqlansam da, heç bir şey öyrənə bilməmişdim. Düşündüm ki, Edit Tasnada xanım bəlkə bu işdə mənə yardım edə bildi.

Kasımın 24-də Doğu Akdeniz Üniversitesinin Merkezi Ders­likler Salonunda konfransın təntənəli açılış törəni oldu. Kıbrıs Araştırmalar Merkezinin başkanı İsmail Bozkurt ötən konqresin nəticələri və ikinci konqresə hazırlıqla bağlı yığcam bir məruzə etdi. Onun ardınca kürsüyə çıxan rektor, Prof. Dr. Öçay Oral üniversitelerinin son illərdəki fəaliyyətləri haqqında dinləyicilərə bilgi verdi. Türkiyə Cümhuriyyətinin Lefkoşadakı böyük elçisi Ertuğrul Arıkan və başqa rəsmi şəxslər konqresə təbriklərini oxudular.

Konqresin toplantıları ayrı-ayrı salonlarda dəqiq cədvəllərə əməl edirdi. Ona görə də proqrama baxmaqla istədiyimiz salonda istədiyimiz məruzəni dinləyə bilirdik. Məruzələrin mətnləri gön­dərilərkən texniki qüsurlara yol verildiyindən, çap edə bilmədik­lərinə Təşkilat Komitəsinin üzvləri çox təəssüflənirdilər. Azərbaycan bilgisayarlarındakı latın qrafikalı əlifbamız uluslararası standartlara uyğunlaşdırılmadığından elektron-poçtla göndərdiyi­miz məruzələr oxuna bilməmişdi. Bu texniki qüsur ucbatından hətta özümüzlə apardığımız kompüter disketlərini belə orada açıb oxumaq mümkün olmadı.

Məruzələrin dinlənilməsinə, müzakirələrə, fasilələrə ciddi əməl edilirdi. Öncədən hazırlanmış proqram bir dəfə də olsun pozulmadı. Səhər yeməyini hotellərdə, günorta yeməyini universitetin yeməkxanalarında, axşam yeməyini isə tanınmış ictimai-siyasi xadimlərin restoranlarda təşkil etdikləri qonaqlıq­larda olurduq. Qonaqlıq verənlər sırasında TC böyük elçisi Ertuğrul Apakan, QKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, QKTC Meclis Genel Sekreteri Füsun Aksun və başqaları vardı.

Rauf Denktaş verdiyi qonaqlıqda Kıbrıs problemlərinə aydınlıq gətirmək üçün Türkcə və ingiliscə bir nitq söylədi. Nitq çox maraqlı və etkiləyici olduğundan onu burada olduğu kimi verməyi qərara aldıq.