Raqamli mobil aloqa

Nazorat savollari:
1. LTE texnologiyasi haqida umumiy ma’lumotlarni kelti-
ring. LTE tizimlari xarakteristikalariga asosiy talablar qanday 
bo‘lgan?
2. LTE standartining asosiy texnik xarakteristikalarini keltiring.
3. LTE tizimida ma’lumot uzatish tayanch tarmog‘ining yangi 
arxitekturasi qanday nom oldi? Uning asosiy vazifalari qanday?
4. LTE/SAE arxitekturasida qaysi bo‘limlar asosiy hisoblanadi? 
LTE/SAE umumiy arxitekturasining soddalashtirilgan sxemasini 
chizing.
5. E-UTRAN tarmog‘ining tuzilmasi va funksiyalarini bayon 
eting.
6. MME, S-GW va P-GW tarmoq tugunlarining funksiyalarini 
bayon eting. 
7. GSM va WCDMA/HSPA tarmoqlari LTE/SAE tarmoqlari-
ga qanday ulanadi?

---

273
8. EPS nimtizimining vazifasi qanaqa? S1-flex mexanizmi 
nimaga xizmat qiladi? Tarmoqni birgalikda ishlatish qanday 
amalga oshiriladi?
9. LTE/SAE arxitekturasida boshqaruv va abonent sathlarida 
protokol steklarini keltiring.
10. RLC darajasi ma’lumot uzatishning qanday ishonchlilik re-
jimlarini ta’minlaydi?
11. LTE tizimida ishonchlilikni ta’minlash uchun qanday pa-
ketlarni takroriy uzatish mexanizmlaridan foydalaniladi?
12. “Yuqoriga” va “pastga” yo‘nalishlarda aloqa uchun 2-dara-
janing tuzilmasini keltiring.
13. LTE tizimidagi mantiqiy kanallarni va ularning vazifalarini 
sanab o‘ting?

---

274
18­bob. LTE TARMOQLARIDA “BILLING” XIZMATINI 
TASHKIL ETISH
18.1. Hisob-kitob operatsiyalari
To‘rtinchi avlod keng polosali mobil texnologiyalarning rivoj-
lanib borishi operatorlar oldida mijozlarga sifatli xizmat ko‘rsatish 
hamda tarmoqni samarali boshqarishni muhim asoslaridan bo‘l-
mish “billing” xizmatini tashkil etishda qator murakkab vazifalar-
ni qo‘ymoqda.
Mobil aloqa tarmoqlarida “billing”ni tashkil etishni ifodalash 
uchun zamonaviy mobil aloqa tarmoqlarining umumiy boshqaruv 
tizimida ushbu xizmatning o‘rni va vazifalari to‘g‘risida ayrim tu-
shunchalarni berib o‘tish lozim topildi. 
“Billing” xizmatini ekspluatatsiyani qo‘llab-quvvatlash 
tizimi 
(ingl. Operations Support Systems, 
OSS
)
hamda biznesni 
qo‘llab-quvvatlash tizimi 
(ingl. Business Support System, BSS) 
tarkibida ko‘rish odatga kirgan. Ushbu tizimlar aloqa operatorlari 
tarmoqlarida boshqaruv hamda biznes jarayonlarini avtomatlash-
tirish uchun ishlatiladi va ko‘p hollarda birgalikda