Raqamli mobil aloqa

Nazorat savollari:
1. LTE tizimlarini rivojlantirish uchun boshqa qanday chasto-
talar diapazoni nomzod hisoblanadi va IMT-2000 va IMT Ad-
vanced tizimlarini rivojlantirish uchun qanday bo‘lajak radiochas-
totalarga zarurat mavjud?
2. QoS aloqa sifati ko‘p hollar uchun qanday parametrlar orqali 
aniqlanadi?
3. Aloqa va AT sohalarida qanday QoS modellari qo‘llaniladi? 
4. Kafolatlangan QoS darajasini ta’minlash uchun LTE tizimi-
da qanday yondashuvdan foydalanilgan?
5. LTE tarmog‘ining turli elementlariga va turli darajalarida 
xavfsizlikka qanday tahdidlar mavjud?
6. Abonent uskunasi, tayanch stansiya, mobillikni boshqarish 
tizimi, “so‘nggi milya” transport kanallariga qanday tahdidlar 
mavjud? 
7. LTE tizimida AUni kuzatish tahdidi qaysi parametrlar 
bo‘yicha bo‘lishi mumkin?

---

336
23-bob. LTE TARMOQLARIDA
XAVFSIZLIKKA TAHDIDLAR
23.1. Abonent uskunasi uchun tahdidlar
LTE tizimida tarmoqning turli elementlari hamda turli da-
rajalaridagi xavfsizlikka tahdidlar bo‘lishi mumkin. Masalan, 
tahdidlar abonent uskunalari, ba’zaviy stansiyalar, MME tu-
gunlari, shuningdek umuman mobillikni boshqaruv tizimi-
ga nisbatan bo‘lishi mumkin. Quyida shular atroflicha ko‘rib 
chiqiladi.
Mobil abonentning xalqaro identifikatori — IMSI 
(ingl. Inter-
national Mobile Subscriber Identity)
xalqaro davlat identifikatsiya 
kodi 
—
MCC 
(ingl. Mobile Country Code)
, operator tarmog‘i kodi 
—
MNC 
(ingl. Mobile Network Code)
va mobil abonent identi-
fikatori — MSIN 
(ingl. Mobile Subscriber Identfication Number) 
lardan iborat. IMSIning umumiy uzunligini 15 ta raqamni tashkil 
qiladi, ulardan 3 tasi MSSga va foydalanish joyiga qarab, 2 yoki 3 
ta raqam MNSga ajratiladi. 
Qolgan raqamlar MSINga aloqador. Abonent tarmoqqa himoya-
langan holda ulanishi uchun u o‘z IMSIni jo‘natishi kerak. Biroq 
IMSIni o‘zi ochiq ravishda yuboriladi, va shundan kelib chiqadi-
ki, ushbu identifikatorni ilib olish va keyingi hujumlar maq sadida 
yoki abonentning harakatlari va foydalanayotgan xizmatlari haqi-
da analitik axborotni yig‘ish uchun ishlatish mumkin.
Bu tahdidni oldini olish uchun AU ishonchsiz tarmoqlar-
ga ochiq IMSIning uzatilishini nazorat qilish imkoniyatiga ega 
bo‘lish kerak. Bunga umumiy yoki simmetrik kalit bilan shifrlash-
ni qo‘llash hisobiga erishish mumkin.