Raqamli mobil aloqa

(I)
va kvadraturali 

---

417
(Q)
koordinatalar qo‘yiladi. Keyin 
I
va 
Q 
kanallardagi diskret qiy-
matlar ketma-ketligi SQRT-filtr 
(ingl. Square-root Raised Cosine 
Filter-ACHX kosinusoidal silliqlanishli filtr)
yordamida uzluksiz 
signallarga o‘zgartiriladi. 
I(t)
va 
Q(t)
filtrlangan oqimlar to‘g‘ri-
dan to‘g‘ri kvadraturali modulyatorga beriladi. Uning chiqishida 
quyidagi chiqish signali shakllanadi:
S(t)= I(t) cos(2 fct)- Q(t) sin(2 fct),
bu yerda, f
c 
– eltuvchi chastota.
Keyin signal kuchaytiriladi va efirga uzatiladi. Qabul qilish to-
monida barcha jarayonlar teskari tartibda bo‘lib o‘tadi. Natijada, 
kanalning kengligiga va modulyatsiyalash usuliga bog‘liq ravishda 
ma’lumotlarni turli uzatish tezliklari shakllanadi (29.2-jadval). 
29.2-jadval
WirelessMAN-SC rejimida kanalning kengligi va modulyatsiya 
turiga bog‘liq ravishda ma’lumotlarni uzatish tezliklari
Kanalning
kengligi,
MGs
Simvollar
tezligi,
Mbod
Fizik ma’lumotlar
oqimi tezligi,
Mbit/sek
QPSK 
16-QAM
64-QAM
20
25
28
16
20
22,4
32
40
44,8
64
80
89,6
96
120
134,4
29.4. WirelessMAN-SC rejimidagi fizik kanalda
kadrning tuzilmasi
WirelessMAN-SC rejimida fizik darajada ma’lumotlar-
ni uzatish uzluksiz ketma-ketlikdagi kadrlar yordamida amalga 

---

418
oshi riladi. Kadrlar 0,5; 1 va 2 ms turg‘un uzunliklarga ega bo‘li-
shi mumkin. Kadrning preambulasi (32 QPSK – simvollarda-
gi sinxron ketma-ketlikdagi uzunlikda), boshqaruvchi seksiya va 
ma’lumotlar maydonidan iborat. Preambula va boshqaruvchi sek-
siyalar xabarlari har doim QPSK-modulyatsiya yordamida uzati-
ladi, ma’lumotlar maydoni uchun esa yuqorida ko‘rsatilgan uchta 
modulyasiya usullaridan biri qo‘llanilishi mumkin. Vaqtli va chas-
totaviy dubleksirlash usullarida kadrning tuzilmasi sezilarsiz farq 
qiladi. TDD rejimida kadr “pastga” va “yuqoriga” subkadrlarga 
bo‘linadi, ular orasida esa maxsus interval qoldiriladi. “Pastga” va 
“yuqoriga” subkadrlar orasidagi munosabat zarur o‘tkazish polo-
sasiga bog‘liq ravishda ixcham o‘zgarishi mumkin. FDD rejimida 
“pastga” va “yuqoriga” kanallar bir-birlaridan ajratilgan eltuvchi 
chastotalardan foydalaniladi (5.10-rasm).
Preambula
Preambula
f
c
f
c
f
c
Boshqaruvchi
seksiya
Boshqaruvchi
seksiya
“Pastga” uzatish kanali
“Yuqoriga” uzatish kanali
Ma’lumotlar maydoni
a) 
b) 
“Pastga” uzatish kanali
“Yuqoriga”
uzatish kanali
“Yuqoriga”
uzatish kanali
29.2-rasm.
Kanallarni vaqtli (a) va chastotaviy (b) dublekslashli 
tizimlar uchun IEEE 802.16a standartidagi kadrlart uzilmasi.