Raqamli mobil aloqa

16.5-rasm.
“Noaktiv LTE” holatida ko‘p sonli TAlar 
sxemasining ishlashi.
Shuningdek, 3GPP tomonidan TA mexanizmlari LTE tizim-
lari va LTEgacha bo‘lgan texnologiyalar uchun farq qilishi 
ta’kidlangan, ya’ni LTEdagi eNB va UMTSdagi NB tugunlari 
TA zonalarining turli sxemalariga tegishli bo‘ladi va bu turli 
radioulanish texnologiyali tarmoqlari orasida AUni harakat-
lanishida uning mobilligini ta’minlashni soddalashtiradi. Bu 
esa o‘ta muhim masala, chunki operatorlar LTE tizimlariga 

---

255
bosqichma-bosqich o‘tishni ko‘zda tutishmoqda va mavjud 
bo‘lgan 3GPP texnologiyalari — HSPA, UMTS, EDGE va 
GPRS kabilar, yana bir qancha vaqt ekspluatatsiyada bo‘lish-
lari kutilmoqda. Bu texnologiyalar orasidagi “xendoverga” 
nisbatan 3GPP loyihasi AUning turli texnologiyalar sotalari 
orasida “noaktiv LTE” holatida bo‘lib harakatlanishida ichki 
tizim signalizatsiyasini kamaytirish usullarini taklif etdi. Masala 
shunda ediki, AU o‘z harakatlanishida boshqa texnologiya so-
tasiga o‘tganida ham o‘zining joriy holatini (statusini) saqlashi 
kerak edi. Misol uchun, LTE tarmog‘idagi “noaktiv LTE” ho-
lati UMTS/GPRS tarmog‘idagi “noaktiv PMM” 
(ingl. Pac-
ket Mobility Management-idle)
holatiga o‘tishi kerak. Hamda 
AUning turli radioulanish texnologiyalari orasida harakatlani-
shi jarayonida TAU jarayoni (LTE tarmoqlarida) yoki UMTS/
GPRS tarmoqlaridagi marshrut zonalarini yangilash – RAU 
(ingl. Routing Area Update)
jarayoni bajarilmasligi lozim. Bu 
talablarning barchasiga mos kelish uchun LTE tizimlarida AU 
ham TA zonasiga, ham RA zonasiga bog‘langan bo‘lishligi bel-
gilangan. Shu yo‘sinda AU o‘zining TA yoki RA zonalariga 
mos sotalar qamrovida bo‘lganida (bu sota tomonidan tarmoq-
qa zona identifikatorlari yuborilishi asosida aniqlanadi) TAU 
yoki RAU jarayonlarida hojat bo‘lmaydi. AUga yo‘naltirilgan 
yangi trafik kelib tushganda, unga (AUga) ikkala texnologiya-
da ham peydjing yuboriladi va uning javobi qaysi radioulanish 
texnologiyasi asosida qaytishiga qarab, trafik ma’lumotlari shu 
texnologiyada yuboriladi.
Ta’kidlab o‘tish lozimki, turli texnologiyalar asosidagi tarmoq-
larda peydjingni bir vaqtning o‘zida yuborish mexanizmi boshqa 
ishlab chiqaruvchilar tomonidan standartlashtirilgan radioulanish 
texnologiyalarida (3GPP-2 va IEEE kabi) ishlamaydi. Shuning 
uchun AU mobilligini ta’minlash maqsadida uning LTE tarmoq-
lari va 3GPP oilasiga mansub bo‘lmagan texnologiyalar orasida 
harakatlanishida tizim radioulanish texnologiyasining o‘zgargani 
haqida xabar oladi.

---

256
“Noaktiv LTE” holatida ISR 
(ingl. Idle-mode Signaling Reduc-
tion)
nomini olgan signalizatsiya trafigini qisqartirish mexanizmi 
AUga bir vaqtning o‘zida ham UTRAN/GERAN tarmoqlari-
ning RA zonasida, ham E-UTRAN tarmog‘ining TA (TAlar gu-
ruhi) zonasida ro‘yxatlangan o‘tishga imkon beradi. Bu AUga 
E-UTRAN va UTRAN/GERAN tarmoqlari sotalarida AU RA 
va TA guruhlari ko‘lamida bo‘lgunga qadar TAU yoki RAU jara-
yonlarini amalga oshirmasdan qolishga imkon beradi. Shu yo‘sin-
da ISR mexanizmi AU akkumulyatorlarining zaryadini saqlashda 
va mobilligini boshqarishda yordam beradi.