Raqamli mobil aloqa

•
SC-FDMA bir eltuvchili modulyatsiya usuli (Wireless-
MAN-SC va WirelessMAN-SCa rejimlari);
•
OFDM ortogonal eltuvchilar orqali multpleksorlash usuli 
(WirelessMAN-OFDM va WirelessHUMAN rejimlari);
•
OFDMA ortogonal eltuvchilar orqali ko‘plab ulanish usuli.
Bu usullarni atroflicha ko‘rib chiqamiz.
SC-FDMA bir eltuvchili modulyatsiya usuli
SC-FDMA usuli WirelessMAN-SC va WirelessMAN-SCa re-
jimlari qo‘llanilgan. “Yuqoriga” va “pastga” liniyalar uchun Wire-
lessMAN-SC rejimida signalni qayta ishlash jarayoni bir necha 
operatsiyalardan tashkil topgan va 29.1-rasmda ko‘rsatilganidek, 
ko‘rinishda bo‘ladi. 
Kirish ma’lumotlari oqimi dastlab randomizatsiyaga uchray-
di. Randomizatsiya (shuningdek, “скремблирование” atamasi 
qo‘llaniladi) – bu usul orqali qabul qilingan ma’lumotlar tasodi-
fiyga o‘xshaganga o‘zgartiriladi. Bunga ma’lum matematik mexa-
nizm bo‘yicha PTK generatori ishlab chiqaradigan qandaydir 
psevdo tasodifiy ketma-ketlikka ma’lumotlar oqimini kengaytirish 
hisobiga erishiladli. 

---

416
Keyin skrembllangan ma’lumotlar FEC 
(ingl. Forward Error 
Correction)
xatoliklar tuzatish usulidan foydalanib xalaqitbardosh 
kodlar yordamida himoya qilinadi. WirelessMAN-SC rejimida ik-
kita FEC kodlash algoritmi majburiy algoritmi hisoblanadi: 
Ma’lumot
Ma’lumot
Radiokanaldan
Radiokanaldan
Skrembler
(randomizatiya)
Premblulalar
qo‘shish
Kvadraturali
simvollarni
shakllantirish
Kvadraturali
simvollarni
shakllantirish
FEC-
dekoder
Abonent stansiyasi
Tayanch stansiyasi
Moslashtiruvchi
filtr ekvolayzer
Uzluksiz
signalni
shakllantirish
Modulyator
fizik kanal
interfeysi
Demodu
-
lyator
Deskrem
-
bler
FEC-koder
29.1-rasm.
WirelessMAN-SC rejimida signalni
qayta ishlash trakti.
Galua FEC GF(256) maydonidagi simvollarni Rida-Solomon 
kodlashli va Rid-Solomon tashqi kodli kaskadli kod va ichki svert-
kali kod (k = 7 kodli cheklashli, 2/3 kodlash tezligili) va Viterbi 
algoritmi bo‘yicha dekodlash. Opsional ravishda boshqa ikkita al-
goritm qo‘llanilishi mumkin: Rida-Solomon tashqi kodli va juftlik-
ka tekshirilishi ichki kodli kaskadli kod (8,6,2) va blokli turbo kod.
Skrembrlash mexanizmlari va kaskadlash algoritmlari haqi-
da axborotlar kadr preambulasiga kiritiladi va keyin modulyat-
siya uchun yo‘naltiriladi. WirelessMAN-SC usulida uch turdagi 
QPSK va 16-QAM (majburiy), shuningdek, 64-QAM (opsional) 
kvadraturali modulyatsiyadan foydalaniladi. Kodlangan bitli ket-
ma-ketlik modulyatsion simvollarga o‘zgartiriladi (har bir 2/4/6 
bit QPSK/16-QAM/64-QAM bir simvolini aniqlaydi). 2/4/6 bit-
dan iborat har bir guruhga mos ravishda sinfaz