Örneğin 100.000 TL tutarında ve Katma Değer Vergisi 18.000 TL olan bir
mal satışı karşılığında 118.000 TL tutarında bir alacak senedi alınmış ise
satış hâsılatı olarak yansıtılan kısım 100.000 TL olacağından reeskontun
bu tutar üzerinden hesaplanması gerekecektir. 18.000 TL’lik kısım ise
hesaplanan KDV karşılığı olduğundan ticari kazancın eldesi ve idamesi ile
ilgili sayılmayacak ve reeskont hesaplamasına dahil edilmeyecektir.
3.7. Avans Niteliğinde Alacaklar İçin Reeskont Hesaplanmaz
Bilindiği üzere ticari kazancın elde edilmesinde tahakkuk esası geçerlidir.
Buna göre dönem kazancının tespitinde, gelir ve giderlerin tahakkuk
esasına göre muhasebeleştirilmesi; hâsılat gelir ve kârların aynı döneme
ait olan ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesiyle ilgili maliyet,
gider ve zararlarla karşılaştırılması gerekmektedir. “Avans, ileride hak
edilecek bir istihkaka (mal veya hizmet bedeline) mahsuben alınan veya
verilen paralar şeklinde tanımlanabilir”
( Maç, 1999, 273).
Avanslar; taahhütleri garanti altına alma, güven ve işin devamlılığı sağlama,
gelecekteki fiyat yükselmelerinden etkilenmeme gibi amaçlarla gelecekte
yapılacak mal ve hizmet teslimleri karşılığında peşin alınan ya da verilen
değerlerdir.
Bu itibarla niteliği gereği kazancın tespitinde hasılat kaydedilmeyen ve
borç sayılmayan avansların reeskonta tabi tutulamadığı gibi değerlemeye
tabi tutulması ve aradaki farkın kur farkı gideri olarak kazancın tespitinde
dikkate alınması mümkün değildir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: 9,
No:1 Sayılı Genel Tebliği’nin 26. maddesine göre de avans niteliğindeki
alacaklar reeskonta tabi tutulamamaktadır.
Dönem ticari kazancının tespitinde dikkate alınmayan (hasılat yazılmayan)
senetlere dönem sonu itibariyle reeskont hesaplanamayacaktır (Yükçü,
2009. 225).
Dostları ilə paylaş: 
