1)Polşa haqqında ümumi məlumat
Polşa qərbdə Almaniya, şərqdə Rusiya, Ukrayna və Litva, cənubda Çexiya Respublikası və Slovakiya, şimalda Rusiya Federasiyası ilə həmsərhəd olmaqla cəmi 2.888 km uzunluğunda quru sərhədinə malikdir. Qonşularıyla ən uzun sərhəd 658 km ilə Çexiya Respublikası, ən qısa sərhəd isə 91 km ilə Litva arasındadır. Ölkənin 87 kmlik Baltik dənizi sahilləri boyu sərhədi mövcuddur.
Avropa qitəsinin coğrafi mərkəzində yerləşən bir ölkədir. Ölkə əhali baxımından Avropada səkkizinci, dünyada iyirmi doqquzuncudur.
Polşanın idarə forması "respublika" olub, ölkə parlamentar demokratiya ilə idarə olunmaqdadır. Parlament iki palatadan ibarətdir. Ali məclis Seym və yüksək məclis Senat adlanır. "Sejm" adı verilən və 460 üzvdən ibarət olan parlamentin səlahiyyətləri senat və ölkə başçısı tərəfindən müəyyən edilmişdir. Dövlət başçısı siyasi sistemdə əhəmiyyətli rola malikdir, hüquq və vəzifələri konstitusiya ilə müəyyən olunur, ümumi seçkilərlə 5 il müddətinə seçilir. Daxildə və ölkə xaricində Polşa dövlətinin ən üst səviyyədəki nümayəndəsidir. O, Seym və Senatı seçkiyə çağırır. Nazirlər Kabineti isə, dövlət başçısı tərəfindən formalaşdırılır. Senatda isə 100 nümayəndə olur. Senatda yaş həddi 30-dan yuxarıdır.
Polşanın rəsmi dili Polyak dilidir. Protestant, Ortodoks və digər dinlər də mövcuddur, ölkə əhalisinin 95%-i Xristian katolikləridir və Katolik kilsəsinin xalq üzərindəki təsiri olduqca güclüdür. Ölkənin pul vahidi Zloti (PLN)dır.
Polşanın paytaxtı və ən böyük şəhəri Varşava (1.6 milyon)dır. Digər əhəmiyyətli şəhərləri Lodz, Krakov, Wroclav, Poznan, Katoviçe və Gdanskdır.
Polşanın təbii qaynaqları çox zəngin və müxtəlifdir. Ölkə kömür, kükürd, mis və gümüş istehsalı və ixracatı sahəsində dünyada ön sıralarda dayanır. Ayrıca, əhəmiyyətli miqdarda sink, təbii qaz, duz və digər mineral qaynaqları mövcuddur.
Dostları ilə paylaş: |