| Sibir platforması Avroasiya materikinin şimal hissəsində Yenisey və Lena çayları arası sahəni tutur. Platformanın ərazisi çox böyükdür. O Orta Sibir yaylasını, Vilyuy çökəkliyini, Aldan dağlıq sahəsini və Stanovo dağ silsilələrini əhatə edir. O şərqdə er-kən mezozoy kaledonidlərinə, cənubda Monqol- Oxot hərəkətli- orogen qurşağı vilayətinə, qərbdə isə Baykal- Salair qırışıqlığının tikililərinə söykənir. Platformanın qərb və mərkəz hissələri Orta Sibir plitəsilə tutulmuşdur. Platformanın bünövrəsində alt
arxey yaşlı metamorfik qneyslərdən, kristallik gillər-dən və mərmərlərdən ibarət olan iri bloklar ayrılır. Onun quruluşunda arxeydən başlamış dördüncü dövrə qədər bütün çöküntü qatları qeyd olunur.
Platforma örtüyünün kəsilişində iki çöküntü kompleksi ayrılır: plitəyə qədərki (paleo- mezopro-terozoy), plitə kompleksi (mezoproterozoy- fane-rozoy). Plitəyə qədərki kompleks əksər strukturların kəsilişində inkişaf etmişdir. Plitə kompleksi platfor-manın əsas kütləsini təşkil edir və demək olar ki, geoloji kəsilişlərin çoxunda qeyd olunur.
Sibir platforması platforma mərhələsi inkişafı dövründə tektono- maqmatik aktivizasiya prosses-lərinin bir sıra inkişaf dövrünü keçmişdir. Burada ultraəsasi qələvi maqmatizmi Aldan- Stanovo qalxanı üzərində əsasən trappların yaranmasına səbəb olmuşdur.
Dostları ilə paylaş: |
