DƏRİNLİK ÇATLARI Dərinlik çatı termini ilk dəfə sovet geoloqu A.V.Peyve tərəfindən 1945- ci ildə yer qabığının bö-yük uzunluğa, kifayət qədər dərinliyə və uzun müd-dətli inkişafa malik olan regional parçalanma strukturları üçün təklif edilmişdir. Onlara nümunə kimi Uralın, Mərkəzi Qazaxstanın və Tyan- Şanın iri çatları göstərilmişdir. Ancaq, dərinlik çatları haqqın-da təlimin özü əvvəllər hələ XX əsrin əvvəlində yaranmışdı. Onun banisi amerikalı U. Xobbs olmuş-dur. Bu tədqiqatçı 1911-ci ildə dərc etdirdiyi isində göstərmişdir ki, yer səthinin relyefinin əsas cizgiləri-nin istiqaməti və bir çox tektonik strukturlar yer cisminə nisbətən qanunauyğun istiqamətlənmiş yer qabığı çatlarının ilkin şəbəkəsi ilə təyin olunub. Belə iri parçalan-maların mövcudluğu haqda ədəbiyyatda çox fikirlər var idi. Ancaq, yalnız 1945- ci ildə aka-demik A.V.Peyvenin “Geosinklinal vilayətlərdə də-rinlik çatları” işinin dərc edilməsindən sonra dərinlik çatları haqqında təlim özünə yer tapdı və yüksək templə inkişaf etməyə başladı.
