Regional geologiyanin öYRƏNİLMƏ MƏSƏLƏLƏRİ


Müasir tektonik hərəkətlər



Yüklə 0,75 Mb.
səhifə40/95
tarix31.12.2021
ölçüsü0,75 Mb.
#112959
növüDərs
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   95
REGİONAL GEOLOGİYA VƏ GEOTEKTONİKADAN ƏSAS DƏRS VƏSAİTİ. 90s. 2021

Müasir tektonik hərəkətlər

Müasir şaquli hərəkətlərin öyrənilməsi üçün iki əsas üsul mövcuddur: dəniz səviyyəsi ilə ölçmə (su ölçməsi) və təkrar nivelirləmə.

Su ölçməsi üsulu keçən əsrin 80- ci illə­rin­dən başlayaraq tətbiq olunur. Dünyanın bir çox ölkələrin-də dəniz limanında su ölçən cihazlar qoyulmağa baş-landı. Bu əvvəlcə reyka, sonralar isə dəni­zin səviy-yəsinin qalxıb düşməsini qeyd edən maneoqraflardan ibarət oldu. Bu ölçmələr iki səbəblə bağlıdır: birinci, dünya okeanının evstatik dəyişməsi, yəni su kütləsi-nin və dəniz dibinin relyefinin dəyişmə-si; ikinci, sahillərin qalxması və enməsi.

Dünya limanlarında aparılan müşahidələrin cə-bri cəmlənməsi göstərmişdir ki, son yüzüncü il­də (keçən əsrdə) okeanlarda suyun səviyyə­sinin 1,2 mm/il səviyyəsində sistematik olaraq qalxması qeyd olunur. Hesab edilir ki, bu iqlim dəyişməsi ilə əlaqə-


dar Antarktida və Qrenlandiya buzlaqların əriməsi-nin nəticəsidır.

Su ölçmsi müşahidələri nəinki dəniz və okean-ların sahillərində, o cümlədən iri göl və çayların sa-hillərində də aparılır.


Yüklə 0,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   95




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin