Reja: Qo’shilgan qiymat solig’ini to’lovchilar

6. Qo‘shilgan qiymat solig‘ini Respublika byudjetiga o‘tkazish tartibi

Qo‘shilgan qiymat solig‘ining to‘langan summalari hududiy bojxona organlarining depozit hisobvaraqlariga kirim qilinib, keyin ular Respublika byudjetining daromadiga qayd etilishi kerak. Bunda, shu jumladan qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha hisoblab yozilgan bo‘nak to‘lovlari summalari to‘lovchi tomonidan hududiy bojxona organlarining depozit hisobvaraqlariga kirim qilinishi kerak. Ko‘rsatilgan summalar yuk kelishiga qarab tuzatiladi, so‘ngra ular respublika byudjetining daromadiga qayd etiladi.

Bojxona organlari uch kun davomida undirilgan qo‘shilgan qiymat solig‘i summalarini respublika byudjetining daromadiga o‘tkazadilar. Bojxona organlari qo‘shilgan qiymat solig‘ining to‘g‘ri hisoblab yozilishi va o‘z hisobvaraqlaridan respublika byudjetining daromadiga o‘z vaqtida o‘tkazilishi uchun javobgardirlar.
Ortiqcha to‘langan yoki undirilgan qo‘shilgan qiymat solig‘i summasi o‘ttiz kun ichida qaytarilishi yoki bo‘lg‘usi to‘lovlar hisobiga qayd etilishi kerak.
To‘lovchi ortiqcha to‘langan yoki undirilgan qo‘shilgan qiymat solig‘i summalarini qaytarishni talab qilib, ular to‘langan yoki undirilgan paytdan boshlab bir yil davomida murojaat qilishi mumkin. Ortiqcha to‘langan qo‘shilgan qiymat solig‘i summalarini qaytarish bojxona organlariga quyidagi hujjatlar taqdim etilganda amalga oshiriladi:

• 
  to‘lovchining yozma arizasi, unda ortiqcha to‘lash yoki undirishning sabablari ko‘rsatiladi, shuningdek pul mablag‘lari qaytarilishi kerak bo‘lgan to‘lovchining bank rekvizitlari beriladi;
  
• 
  unga muvofiq qo‘shilgan qiymat solig‘i hisoblab chiqarilgan va undirilgan bojxona yuk deklaratsiyasi;
  
• 
  ijro etilishi to‘g‘risida vakolatli bank belgisi qo‘yilgan, tegishli qo‘shilgan qiymat solig‘i summalarini to‘lashga doir to‘lov hujjati;
  
• 
  tovarlarning chegaradan haqiqatda olib o‘tilgani to‘g‘risida chegara bojxonasining belgisi qo‘yilgan tovarlarga ilova qilinuvchi hujjatlar.
  

Ortiqcha to‘langan qo‘shilgan qiymat solig‘i summalarini qaytarish umumiy tushumlar hisobiga amalga oshiriladi.
Ortiqcha to‘langan qo‘shilgan qiymat solig‘i summalarini qaytarishning boshqa qoidalari O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasi 2000 yil 29 iyunda 02/8-27-son bilan tasdiqlagan Ortiqcha to‘langan yoki undirilgan bojxona to‘lovlarini qaytarish to‘g‘risida yo‘riqnomaga ko‘ra (ro‘yxat raqami 947, 14 iyul 2000 yil) tartibga solinadi.
Qo‘shilgan qiymat solig‘ining to‘g‘ri hisoblab chiqarilishi va o‘z vaqtida to‘lanishi uchun javobgarlik deklarant (to‘lovchi) zimmasiga yuklanadi. Qo‘shilgan qiymat solig‘i belgilangan tartibga muvofiq to‘lanmagan taqdirda tegishli to‘lovlarning summalari bojxona organlari tomonidan ularni to‘lash uchun javobgar shaxslardan so‘zsiz tartibda, bojxona qonunlari tomonidan belgilangan miqdorda penyani hisoblab yozish bilan undiriladi. Qo‘shilgan qiymat solig‘ining to‘g‘ri hisoblab yozilishi va byudjetga to‘lanishi ustidan nazoratni bojxona organlari bojxona va soliq qonunlariga muvofiq amalga oshiradilar.
Korxonalar qo‘shilgan qiymat solig‘ining to‘g‘ri hisoblanishi va o‘z vaqtida to‘lanishi uchun O‘zbekiston Respublikasining amaldagi qonunlariga muvofiq javobgar bo‘ladilar.
Soliqlar to‘g‘risidagi qonunlarning to‘g‘ri qo‘llanilishi ustidan nazorat O‘zbekiston Respublikasining "Davlat soliq xizmati to‘g‘risida"gi Qonuniga, O‘zbekiston Respublikasining Soliq kodeksiga va O‘zbekiston Respublikasining boshqa qonun hujjatlariga muvofiq davlat soliq xizmati organlari tomonidan amalga oshiriladi.
Qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘g‘ri hisoblab chiqarilgani va o‘z vaqtida to‘lanishi bo‘yicha javobgarlik soliq to‘lovchining zimmasiga yuklanadi. Qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lanmagan taqdirda belgilangan tartibga muvofiq to‘lanishi lozim bo‘lgan to‘lovlar summasi soliq qonun hujjatlarida belgilangan miqdorda penya hisoblangan holda soliq organlari tomonidan undiriladi. Qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘g‘ri hisoblab chiqarish va byudjetga to‘lash ustidan nazoratni soliq organi soliqqa oid qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiradilar.

1^ Тошматов Ш.А., Комилов А.А. Қўшилган қиймат солиғи. Иқтисодиёт ва ҳуқуқ дунёси. -Т.:2004. 16-бет.