Reje: Dene tárbiyanın basqa baǵdarlar menen baylanısı

1.3. Dene tárbiya protsessinde estetik tárbiya.
Dene tárbiya protsessinde estetik tárbiyanıǹ da óz aldına wazıypaları sheshiledi hám jolǵa qoyıladı.
1) Qarım-qatnas estetikasın tárbiyalaw. Gimnastika, sport, oyınlar, turizm, joqarıda keltiringenindey, insannıǹ bárshe ózgeshelik táreplerin kórsetedi. Sportshınıǹ júris turısı sport ómirlik protsessi hám onnan sırtan háwes etiwdey boladı. Sebebi onıǹ tiykarında shıǵıs xalıqlar ádeplilik normaları jatadı. Jaman qarım-qatnas estetikaǵa tán emes dep baha beriledi.
2) Insan denesiniǹ dúzilisi, kórinisi táminlenedi. Fizik gormonik rawajlanǵan adam gewdesiniǹ sulıwlıǵı, sulıwlıqtıǹ ómirlik qábiletleriniǹ jaqsı ekenligi belgisi. CHernishevskiy: Ǵinsan sulıwlıǵı haqqında aytar ekenbiz, onıǹ quram bólegi sonı belgileydi, bizde ol ájayıp tásirin ótkizedi. Onda ómir kórinedi, biz onı túsinemizǴ, -degen edi.
V.V. Gorinevskiy bolsa: Ǵgózzalıq baxıtqa qarsı sawlıq penen qarma-qarsılıqqa emes, nawqaslıq bolsa, kerisinshe, normadan shetke shıǵıp-aq gózzalıq túsinigin buzadıǴ,-degen edi.
3) Gózzallıqtı qabıl ete biliw qábiletti, sport texnikası, háreketler sulıwlıǵı kórinisi jasırın gózzallıqtı seziw tárbiyalaw jatadı. Háreket texnikası gózzalıq, háreket sulıwlıǵı, onıǹ mazmunın kórsetiwdiǹ ózi de gózzal.
Dene tárbiya protsessinde paydalanılıp atırǵan háreket xızmeti bir birine uqsas emes. Biraq olardıǹ hár biri-juwırıwdıǹ sulıwlıǵı, biyiklikke sekiriw, rekord awırlıqtı kóteriw texnikası, gimnastika snaryadlarında Ǵislew sheberligiǴ bárshesi gózzal.
Futbol maydanındaǵı oyınǵa qarap baha beriw: Ǵsulıw oyın boladıǴ, Ǵoyın júdá qızıqlı shıǵadıǴ, Ǵtopar hújim waqtında qarım-qatnas sanaatınıǹ joqarılıǵın sulıw kórsetediǴ dep hám t.b. Sportaǵı háreket gózzallǵın túsiniw kóriwshiler yamasa shuǵılınıwshıǵa unamlı tásir jasaydı. Sport gúresinde gózzalıqtı, sulıwlıqtı kóre alsaq, bul biziǹ estetik qálewimizdi, sanamız dárejesin kórsetedi.
Boksqa estetik sport túri emes, dep baha beredi. Bul pikir tuwrı emes. Joqarı texnik tayarlıqqa iye bolǵan boksshılar háreketi kúshli sezim beredi. Qala berse ruwxıy, ádeplilik fizikalıq qásiyetlerin rawajlandıradı, kórsetip beredi. Jaqsı boksshı márt, erikli, batır bolıw ámeliyatınan zawıq beredi, onı tarbiyalaydı. Quramalasqan háreket texnikası avtomatizm dárejesindegi háreket kónlikpesine iye bolǵan sportshı yaki fizkulturashılar háreket xızmetin erkin, tegis, kereksiz kúsh sarıp etiwsiz, kereksiz, hárekelersiz orınlaydı.