Ekonomik Göstergeler
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
Ocak-Mart
|
GSMH (milyon Euro)
|
905,4
|
981,0
|
1.049.848
|
271.598
|
Reel GSMH Artış Oranı
|
% 3,5
|
% 3,9
|
% 3,8
|
%2,7
|
Kişi Başına GSMH (Euro)
|
20.838
|
21.941
|
23.486
|
24.142
|
Enflasyon Oranı
Tüketici Fiyat Endeksi
Üretici Fiyat Endeksi |
% 3,4
% 4,9
|
% 3,5
% 5,3
|
%4,3
%6,6
|
%4,2
%7,2
|
İşsizlik Oranı
|
% 9,2
|
% 8,6
|
8,6
|
9,63
|
Dış Ticaret (milyar Euro)
Hacim
İhracat
İthalat
Denge
|
384,9
153,6
231,4
(-)77,8
|
429,4
169,9
259,6
(-)89,7
|
461,9
181,5
280,4
(-)98,9
|
121.7
47.4
74.3
(-)26.82
| Kaynak: T.C. Madrid Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği Aylık Raporu, Ekim 2007
2007 verilerine göre İspanya, dünyanın en büyük 17. ihracatçısı ve 11. ithalatçısı olmuştur. 2008 yılı ilk çeyreğinde İspanya’nın en büyük dış ticaret ortağı toplam ihracatının %72,6’sı ve toplam ithalatının %55,4’ü ile AB ülkeleri olmuştur. İspanya’nın dünya ticareti içindeki payı,ihracatta % 1,7, ithalatta ise %2,5’dir.
İspanya’nın ana ihracat partnerlerin sırası ile AB (27), ABD, Meksika,Türkiye ve İsviçre olarak sıralanırken ithalatındaki partnerleri AB (27), Çin, ABD, Rusya ve Japonya’dır.
İspanya’nın 2007 yılındaki ilk beş ihracat kalemi motorlu taşıtlar ve yedek parçaları, makinalar ve yedek parçaları, elektrikli aletler ve parçaları, yanıcı mineraller ve mineral yağlar ve plastik ve plastikten ürünler olarak yer alırken, ithalatındaki ilk beş ürün ise yanıcı mineraller ve mineral yağlar, motorlu taşıtlar ve yedek parçaları, makinalar ve yedek parçaları, elektrikli aletler ve parçaları, demir ve çelik olarak sıralanmıştır.
Sektörlere Göre Dış Ticaret
İHRACAT (MİLYON EURO)
|
1996
|
2000
|
2005
|
2006
|
TOPLAM
|
78.212,1
|
124.177,3
|
155.004,7
|
169.872,0
|
Gıda
|
12.014,8
|
16.972,9
|
21.861,7
|
23.053,9
|
Meyveler ve Sebzeler
|
5.674,1
|
7.593,6
|
9.439,6
|
9.816,8
|
Balık
|
1.089,6
|
1.805,4
|
2.068,2
|
2.257,0
|
Enerji Ürünleri
|
1.914,0
|
4.573,0
|
6.736,8
|
7.880,7
|
Petrol ve Petrol Ürünleri
|
1.815,6
|
4.291,4
|
5.965,2
|
7.312,4
|
Ana Maddeler
|
1.301,2
|
2.461,6
|
2.892,9
|
3.413,2
|
Hayvanlar ve Bitkiler
|
752,8
|
1.390,6
|
1.504,5
|
1.725,7
|
Mineraller
|
548,4
|
1.071,0
|
1.388,4
|
1.687,5
|
Yarı İşlenmiş Kimyasal Olmayan Ürünler
|
9.358,5
|
13.968,4
|
17.727,3
|
21.103,5
|
Demir ve Çelik
|
2.844,3
|
3.925,4
|
5.664,6
|
6.610,3
|
Kimyasal Ürünler
|
6.862,0
|
12.933,1
|
20.106,8
|
21.708,0
|
Plastik
|
2.175,3
|
4.194,5
|
5.727,4
|
6.343,8
|
Makinalar
|
16.593,7
|
27.072,6
|
33.659,4
|
37.460,2
|
Sanayi Makinaları
|
4.604,0
|
6.907,4
|
7.994,7
|
8.849,1
|
Ulaşım Ekipmanları
|
4.047,2
|
6.665,1
|
10.298,4
|
12.459,1
|
Otomotiv Sektörü
|
17.499,3
|
27.078,2
|
30.774,7
|
31.885,2
|
Otomobiller ve Motorsikletler
|
12.458,6
|
19.028,9
|
20.051,6
|
20.348,9
|
Otomotiv Yedek Parça
|
5.040,8
|
8.049,3
|
10.723,0
|
11.536,3
|
Uzun Süreli Tüketim Ürünleri
|
2.840,2
|
4.329,7
|
5.045,2
|
5.672,6
|
Tüketim Ürünleri
|
8.359,4
|
12.727,9
|
13.743,6
|
14.525,1
|
Tekstil
|
3.464,7
|
5.738,1
|
6.882,3
|
7.588,7
|
Diğer Mallar
|
1.469,0
|
2.059,8
|
2.456,4
|
3.169,7
|
İTHALAT (MİLYON EURO)
|
1996
|
2000
|
2005
|
2006
|
TOPLAM
|
94.179,5
|
169.468,1
|
232.954,5
|
259.559,0
|
Gıda
|
11.551,1
|
15.445,4
|
21.493,8
|
21.738,7
|
Meyveler ve Sebzeler
|
1.388,8
|
1.876,5
|
2.807,4
|
2.841,8
|
Balık
|
2.377,6
|
3.735,5
|
4.581,5
|
5.071,1
|
Enerji Ürünleri
|
8.762,4
|
20.433,2
|
32.716,8
|
40.507,9
|
Petrol ve Petrol Ürünleri
|
7.183,8
|
16.240,3
|
25.115,7
|
31.017,1
|
Ana Maddeler
|
3.790,4
|
5.651,7
|
7.352,5
|
9.519,6
|
Hayvanlar ve Bitkiler
|
1.907,0
|
2.793,1
|
2.844,8
|
3.131,5
|
Mineraller
|
1.883,4
|
2.858,7
|
4.507,7
|
6.388,2
|
Yarı İşlenmiş Kimyasal Olmayan Ürünler
|
8.458,7
|
14.199,9
|
19.198,5
|
23.229,0
|
Demir ve Çelik
|
2.805,6
|
4.822,8
|
7.757,4
|
9.574,6
|
Kağıt
|
2.117,1
|
3.285,6
|
3.550,4
|
3.650,0
|
Kimyasal Ürünler
|
11.869,6
|
19.809,1
|
29.094,8
|
30.751,5
|
Organik Kimyasal Ürünler
|
2.652,4
|
4.267,5
|
6.346,6
|
6.541,1
|
Plastik
|
3.127,2
|
5.228,9
|
7.429,7
|
8.182,6
|
Makinalar
|
23.346,9
|
44.971,6
|
57.159,8
|
61.284,5
|
Sanayi Makinalar
|
6.936,1
|
12.671,5
|
15.891,0
|
16.364,1
|
Telekomünikasyon ve Ofis Aparatları
|
6.062,4
|
12.737,9
|
14.033,3
|
15.632,5
|
Otomotiv Sektörü
|
13.627,1
|
26.838,8
|
35.012,2
|
37.857,0
|
Otomobiller ve Motorsikletler
|
5.896,1
|
12.892,4
|
19.810,7
|
20.757,0
|
Otomotiv Yedek Parça
|
7.731,0
|
13.946,4
|
15.201,5
|
17.100,0
|
Uzun Süreli Tüketim Ürünleri
|
2.664,5
|
4.705,8
|
7.179,7
|
8.099,9
|
Tüketim icin Elektronikler
|
1.006,4
|
1.633,8
|
2.538,5
|
3.126,2
|
Tüketim Ürünleri
|
9.385,1
|
15.802,6
|
22.301,4
|
25.141,8
|
Tekstil
|
4.959,4
|
8.330,3
|
11.660,5
|
13.677,3
|
Diğer Mallar
|
723,8
|
1.610,0
|
1.445,0
|
1.429,1
|
Başlıca Sektörler
Tarım ve Balıkçılık:
İspanya Avrupa Birliği’nin en büyük tarım sektörüne sahip ve AB tarım fonlarından en fazla yararlanan ülkelerinden biridir. Sektörün GSMH içindeki payı % 3 civarındadır.
Tarımsal gıda toplam ihracatın %20’sini (22,8 milyar Euro), toplam ithalatın ise %10’nu (23,5 milyar Euro) oluşturmaktadır. Tarımsal ürün ihracatının %70’ini sebze (domates ve soğan), meyve (üzüm, zeytin, portakal, badem) ve zeytinyağı ihracatı oluşturmaktadır.
Balıkçılık ve ormancılık da İspanya ekonomisi içinde önemli bir yer tutmaktadır. İspanya Avrupa’nın en büyük balıkçı filosuna sahiptir. Ülkede 60,000 balıkçı olup, ayrıca 350,000 ilgili çalışan da bulunmaktadır.
Sanayi:
Ülkedeki başlıca sanayi kolları arasında tekstil ve konfeksiyon, gıda, otomotiv ve yedek parçaları, demir ve çelik, kimya ve eczacılık, makina ve parçaları, motor, tıbbi malzemeler, gemi inşa, petrokimya ve çimento yer almaktadır. İspanya şarap üretiminde dünya üçüncüsü ve zeytinyağı üretiminde ise dünyanın en önde gelen ülkesidir. 2007 yılında sanayinin GSMH içersinde ki payı %13.6 olurken, 3 milyon istihdam sağlamıştır.
Tekstil ve konfeksiyon İspanyol endüstrisinin ihracata yönelik öncüsü konumundadır. İspanya ev tekstili sektöründe de dünya pazarında da önemli bir yere sahiptir.
Otomotiv İspanya’nın yükselen sektörlerinden birisidir ve toplam istihdamın %11’ini sağlamaktadır. Dünyanın 6., Avrupa’nın ise Almanya ve Fransa’nın ardından 3. büyük otomotiv üreticisi konumundadır.
Bankacılık:
İspanya bankacılık sisteminde 3 tür banka vardır: Ticari Bankalar, Tasarruf Bankaları, Resmi Kredi Kuruluşları.
İspanya’nın Merkez Bankası olan Banco de España dışında yurtiçi şube ağları ya da yurtdışı temsilci ofisleri ile faaliyet gösteren başlıca finans kuruluşları Banco Bilbao Vizcaya Argentaria (BBVA), Banco Santander Central Hispano (BSCH), Banco Español de Crédito, Banco Popular Español, Banco Sabadell ve Banco Pastor olarak sayılabilir. BBVA ile BSCH bankaları İspanya’daki ticari banka varlıklarının yüzde 80’ini oluşturmaktadır.
İspanya’nın önemli sigorta şirketlerinden Mapfre ve İspanyol bankaları sigorta pazarının ana yönlendiricileridir. Latin Amerika başta olmak üzere bir çok ülkede faaliyet gösteren Mapfre Türkiye’de Genel Sigorta’yı satın almıştır.
Turizm:
2006 yılında 58,190,500 turist sayısı ile dünyada Fransa’dan sonra en çok turist alan 2. ülke olan İspanya, turizm gelirlerinde de ABD’den sonra 51,1 milyar dolar ile 2. sırada yer almaktadır. Turizm sektörünün 2006 yılında GSYİH’na katkısı 106,374 milyon Avro olarak gerçekleşmiştir. Turizm sektöründeki firmaların yüzde 94,7’s mikro düzeyde, yüzde 4,6 küçük ölçekli, yüzde 0,6 orta ölçekli, kalan yüzde 0,1 ise büyük ölçekli olarak faaliyet göstermektedir.
İngiltere, Almanya, Fransa İspanya’ya en çok turist gönderen ülkeler olurken, toplam turist sayısının yaklaşık % 61’i bu ülkelerden gelmektedir. İspanya’ya turist göndere diğer ülkeler ise sırasıyla İtalya, İskandinav ülkeleri, Hollanda, Portekiz, Belçika, İrlanda, İsviçre, diğer Avrupa Birliği ülkeleri, ABD ve diğer dünya ülkeleridir.
İspanya’nın en fazla turist çeken bölgeleri ise Katalonya (25,8%), Balearic Adaları (17,5%), Kanarya Adaları (16,5%), Endülüs(13,7%), Valencia (9,4), Madrid (6,8) ve diğer bölgeler (9,8%) olarak sıralanmaktadır.
Ulaştırma:
İspanya’da ulaşım ağı oldukça etkin bir şekilde kurulmuştur.
Kara taşımacılığı: Dünyadaki en gelişmiş otoban ağlarından biri olan İspanya’da yaklaşık 11.000 km uzunluğunda otobanlar mevcuttur. Karayolu ağı 666.698 km. uzunluğunda olup, bunun 538.518 kilometrelik bölümünü şehirlerarası yollar, 128.180 kilometrelik bölümünü de şehir içi yollardan oluşmaktadır.
Deniz taşımacılığı: İspanya, AB içerisinde en uzun kıyı şeridine sahip olan ülkelerden birisidir. AB üyesi 15 ülkenin, toplam 26.000 km olan kıyı şeridi uzunluğunun 1/3’üne (8.000 km) sahiptir. Faaliyet gösteren 53 limandan en önemlileri Bahia de Algeciras, Valensiya, Vigo, Barselona, Tarrogona ve Bilbao’dur. İspanya’nın toplam ithalatının %78’inin ve ihracatının %51’inin limanlar üzerinden gerçekleşmektedir.
Hava taşımacılığı: Avrupa ile Güney Amerika ve Afrika arasında önemli bir transfer noktası olan İspanya’da 250 havayolu şirketinin faaliyet gösterdiği 47 ticari havalimanı bulunmaktadır. En önemli yolcu havalimanları arasında Madrid, Barselona, Palma de Mallorca, Malaga, Gran Canaria, Alicante ve Tenerife Sur yer almaktadır.
Demiryolu taşımacılığı: 15.015 km’lik demiryolu ağ uzunluğu ile Avrupa’daki en modern demiryolu taşımacılığına ve hızlı tren hatlarına sahip ülkelerden birisidir. 2010 yılına kadar 2,230 km hızlı tren hattı oluşturulması planlanmaktadır.
Enerji:
2005-2010 yenilenebilir enerji planına göre, 2010 yılı itibariyle İspanya’da, tüketilen toplam enerjinin 7,26%’sının bioenerji olması beklenmektedir. Bioenerji tüketiminin mevcut oranı yüzde 3.5’dir. Fotovoltaik güneş enerjisi kapasitesinin 400 MW’a ulaşması öngörülüyor. Mevcut oran ise 100 MW olarak iletilmektedir. Düşük dereceli termal güneş enerjisinin %45 oranında artması hedefleniyor. Ayrıca, rüzgar enerjisinin kapasitesinin 20.155 MW’a ulaşması öngörülüyor. Mevcut rüzgar enerjisi kapasitesi 11.615 MW’dir.
İspanya’da Yabancı Yatırımlar
İspanya Yabancı Sermaye Stoku (Brüt-Kümülatif/1993-2007 Mayıs)
|
Ülke
|
Milyon Euro
|
1
|
ABD
|
70.324
|
2
|
İngiltere
|
33.544
|
3
|
Hollanda
|
22.356
|
4
|
Fransa
|
21.192
|
5
|
Portekiz
|
16.278
|
|
Türkiye
|
43.091
|
| Toplam |
263.725
|
Kaynak: T.C. Madrid Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği/ İspanya Sanayi, Ticaret ve Turizm Bakanlığı-DataInvex
Toplam GSMH’nın yaklaşık %30’u yabancı sermaye stoğundan oluşmaktadır.
2007 Aralık ayında DYY 43,35 milyar Avro, portföy yatırımları 95,59 milyar Avro, toplam yatırımlar ise 138,94 milyar Avro olarak kaydedilmiştir. Portföy yatırımları GSYİH’nın yüzde 13’ünü oluşturmaktadır.
2006 yılı itibariyle İspanya’da 1.2 milyon kişiye istihdam sağlamış olan ve büyük dünya markalarının da aralarında bulunduğu 11.000’nin üzerinde yabancı firma faaliyet göstermektedir.
Yabancı Sermayenin Sektörel Dağılımı (2006)
|
Sektör
|
%
|
1
|
Sanayi
|
22,4
|
2
|
Ticaret
|
10,0
|
3
|
Bankacılık ve Finans
|
5,4
|
4
|
Emlak
|
23,7
|
5
|
Turizm
|
7,4
|
6
|
Enerji
|
1,9
|
7
|
Ulaştırma-İletişim
|
23,1
|
8
|
İnşaat
|
1,3
|
9
|
Tarım
|
0,7
|
Kaynak: İspanya Sanayi Ticaret ve Turizm Bakanlığı
Bazı Avrupa Ülkelerinde DYY (milyar $)
|
2001
|
2002
|
2003
|
2004
|
2005
|
2006
|
Almanya
|
26.4
|
53.6
|
32.4
|
-9.2
|
35.8
|
42.9
|
Fransa
|
50.5
|
49.1
|
42.5
|
32.6
|
81.0
|
81.1
|
Birleşik Krallık
|
52.7
|
24.1
|
16.8
|
56.0
|
193.7
|
139.6
|
İtalya
|
14.9
|
14.6
|
16.4
|
16.8
|
20.0
|
16.6
|
İspanya
|
28.3
|
39.2
|
25.8
|
24.8
|
25.0
|
20.0
|
Macaristan
|
3.9
|
3.0
|
2.1
|
4.5
|
7.6
|
6.1
|
Polonya
|
5.7
|
4.1
|
4.9
|
12.5
|
9.5
|
13.9
|
Türkiye
|
3.4
|
1.1
|
1.8
|
2.9
|
9.8
|
20.2
|
Dostları ilə paylaş: |