RevvâDÎler (iv-v/x-xi. YÜZyil)
Yüklə 1,21 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Akademik Araştırmalar Dergisi 2/3 (2002): 243.
144 Bünyadov, Azerbaycan VII-IX. Asırlarda, 89. − Asif Adilov − ~ 47 ~ B. Yemenli Kabilelerin Fethedilen Bölgelerde İskânı Revvâdîler’in Azerbaycan bölgesine yerleşmesine geçmeden önce Müslü- manların iskânlarının komşu bölgelerde ilk olarak ne zaman gerçekleştirildiği hakkında birkaç cümle söylemek, meselenin daha anlaşılır olması bakımın- dan önem arz etmektedir. Çünkü bu kabilelerden bazılarının, daha sonra Azerbaycan bölgesine yerleştirildiğine şahit olunacaktır. İlk halife Hz. Ebû Bekir zamanında (h.12) Irak bölgesi Müslümanlar tara- fından fethedildi. Hz. Ömer hilâfeti devraldığında burada askerî bir şehir inşa ettirmek fikrindeydi. Bu bölgede kurulacak bir şehrin civar bölgelerin, özel- likle de Azerbaycan bölgesinin fethinde üs olarak kullanılması amaçlanmak- taydı. 145 Bu amaçla Hz. Ömer Irak bölgesinde ilk olarak Basra (637) ve Kûfe (638) isimli iki şehir kurdurdu. Basra şehri kurulduktan sonra (637) şehre vali olarak atanan Ebû Mûsâ el-Eş‘arî (17/638), kabilelerin iskân planlarını ve yer- leşim yerlerini tespit etti. Şehri beş kısma ayırarak her bir kabileye bir hisse ayırdı. O, bu zaman Ezd kabilesine de burada mahalle tahsis etti. 146 Hz. Ömer zamanında Kûfe şehri kurulduktan sonra buraya çok sayıda Arap kabilesi yerleştirildi. Kûfe şehrine yerleştirilen Arap kabilelerinin sayıca en üstünü ise Yemenlilerdi. 147 Askerî amaçlar için kurulan Basra ve Kûfe şehirleri daha sonra buraya yerleştirilen ordular tarafından Azerbaycan’ın fethinde büyük rol oynayacaklardı. 148 Hz. Osman zamanında Basra’ya daha çok Yemenli kabileler iskân edildi. Yemenliler’in iskânı Hz. Ali devrinde de devam ettirildi. 149 Yemenli kabilele- rin bazıları Irak bölgesine İslâmiyet’ten önce gelerek burada askerî, siyasî ve 145 Ağayev, Arap Hilâfeti Devrinde Azerbaycan Ahalisi, 212. 146 Tahsin Koçyiğit, “İskân”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (Ankara: TDV Yayınları, 2016), EK-1: 651-654. 147 Belâzürî, Fütûhu’l-büldân, 275-276; İpek, İlk İslâmî Dönemde Azerbaycan, 153. 148 Ağayev, Arap Hilâfeti Devrinde Azerbaycan Ahalisi, 212. 149 Koçyiğit, “İskân”, EK-1: 651-654. − Revvâdîler − ~ 48 ~ diğer alanlarda maharet sahibi olmuşlardı. 150 Medine’de doğmuş olmakla bir- likte aslen Yemenli olan sahâbî Huzeyfe b. el-Yemân (ö. 36/656), Yemenlilerin en faziletli kimselerindendi ve Azerbaycan’da uzun müddet valilik görevinde bulundu. 151 Yüklə 1,21 Mb. Dostları ilə paylaş:
|