Richard Perruchoud ile Jillyanne Redpath Cross Ikinci Baskı

Ç

---

18
 
Uluslararası Göç Hukuku
Çocuk (child)
Çocuk evlat edinme 
(uluslararası) (child adoption 
(international))
Çocuk işçiliği (child labour)
Çocuklara yönelik sömürü 
(child exploitation)
Çocuk işçiliğinin en kötü 
biçimleri (worstforms of 
childlabour)
İlgili hukuk sisteminde reşit olma yaşı daha küçük 
belirlenmediği sürece, on sekiz yaşın altındaki kişi 
(Madde 1, BM Çocuk Hakları Sözleşmesi, 1989).
Ayrıca bkz. ‘küçük (minor)’, ‘ebeveyninden ayrı düşmüş 
çocuklar’, ‘refakatsiz çocuklar’.
Yabancı bir ülkeden bir çocuğun evlat edinilmesi; 
çocuğun menşe ülkesinden ayrılarak ve evlat edinen 
ailenin ülkesine giderek yer değiştirmesini ifade eder.
Ayrıca bkz. ‘evlat edinme’.
Çocuğu çocukluk çağından, potansiyelinden ve 
insanlık onurundan mahrum bırakan ve sağlığına, 
eğitimine, fiziksel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ya da sosyal 
gelişimine zararlı olarak çocuk tarafından ifa edilen her 
türlü iş (Bkz, Çocuk Hakları Sözleşmesi, 1989).
Ayrıca bkz. ‘çocuklara yönelik sömürü’, ‘kölelik’, ‘çocuk 
işçiliğin en kötü biçimleri’.
1989 tarihli Çocuk Hakları Sözleşmesi ve 1999 tarihli 
Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimlerinin Yasaklanmasına 
ve Ortadan Kaldırılmasına Konusunda Derhal Alınacak 
Önlemlere İlişkin Sözleşme uyarınca çocuk sömürüsüne 
şunlar dâhildir:  ekonomik sömürü (çocuğun eğitimi 
açısından tehlikeli ya da engelleyici, sağlığına ya da 
fiziksel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ya da sosyal gelişimine 
‘a) Kölelik veya kölelik benzeri uygulamaların bütün 
biçimleri (çocukların satılması ve çocuk ticareti, 
borçlandırma, serflik, zorla veya zorunlu çalışma, 
silahlı çatışmalarda çocukların zorla veya zorunlu 
olarak kullanılması gibi);
b) fuhuş, pornografik yapımlar veya performanslar için 
çocukların temin edilmesi veya sunulması;
c) ilgili uluslararası antlaşmalarda tanımlandığı şekilde, 
özellikle uyuşturucu üretimi ve ticareti amacıyla, 
yasadışı faaliyetler için çocukların temin edilmesi veya 
sunulması veya
d) işin doğası veya gerçekleştiği koşullar yüzünden 
çocuğun sağlığı, güvenliği veya ahlakına zarar 
vermesi ihtimali bulunan diğer işler’ tanımına atıfta 
bulunan ifade. (1999 tarihli Çocuk İşçiliğinin En Kötü 
Biçimlerinin Yasaklanmasına ve Ortadan Kaldırılmasına 
İlişkin Acil Önlemlere Dair Sözleşme hakkındaki 182 
sayılı ILO Sözleşmesi, Madde 3.)
Ayrıca bkz. ‘çocuk istismarı’, ‘çocuk işçiliği’, 
‘borçlandırma’, ‘istismar’, ‘kulluk’, ‘kölelik’ ve ‘insan 
ticareti’.

---