S. K. Ganiyev, M. M. Karimov, K. A. Tashev

E
k
W
- A ni GOST 28147-89 shifrlash algoritmidan foydalanib, 
К
kalitda shifrlash natijasi,
я e 
Vjst(.
2
) -
berilgan boshlang‘ich vektor.
GOST R 34.11-94 xeshlash funksiyasini hisoblash uchun quyi­
dagilar zarur:
- qadamli xeshlash funksiyasi 
x--v2Siti)x
- v,5s(
2
)ni hisoblash 
algoritmi;
- xesh qiymatni iterativ hisoblash jarayoni.
Qadamli xeshlash funksiyasi uch bosqichda hisoblanadi. 
Birinchi bosqichda uzunliklari 256 bit bo‘lgan to‘rtta *t, 
к*,
«"», 
к*
kalit generatsiya qilinadi. Ikkinchi bosqichda boshlang‘ich N vektor 
har birining uzunligi 64 bit bo‘lgan to‘rtta blokka ajratiladi va bu 
bloklar mos 
к*, к*, к*, к*
kalitlar bilan GOST 28147-89 algoritmi 
yordamida shifrlanadi. Uchinchi bosqichda shifrlash natijasini 
aralashtiruvchi akslantirish bajariladi.
Qadamli xeshlash funksiyasini hisoblash algoritmining blok- 
sxemasi 5.19-rasmda keltirilgan.
i n

---

с
Boshlanishi
5.19-rasm. Xesh qiymatni hisoblash algoritmining blok-sxemasi.
“0 ‘z DSt 1106:2009” 0 ‘zbekiston davlat standarti hisob­
lanadi. Ushbu standartda xesh-funksiyani hisoblashning ikki xil 
algoritmi keltirilgan.
1-algoritmda modul arifmetikasining bir tomonlama funksiyasi 
qo‘llaniladi, u bo‘yicha hisoblashlar darajaga ko‘tarish amallaridagi

---

kabi aynan o'sha mehnat sarfi darajasida oson amalga oshiriladi, 
funksiyani invertirlash (teskarilash) esa, 
(A, B)
noma’lum parametr- 
da diskret logarifm muammosini yechish jarayoniga nisbatan ko‘p- 
roq hisoblashlar sarfi va vaqtni talab qiladi. Ko‘paytirish, darajaga 
ko‘tarish va teskarilash kabi asosiy amallar yangi bir tomonlama 
fimksiyada parametr bilan ko‘paytirish, darajaga ko‘tarish va 
teskarilash deb nomlangan. Darajaga ko‘tarishning bir tomonlama 
funksiyasi ushbu bir tomonlama funksiyaning xususiy holidir. 
Xeshlash funksiyasida parametr (koeffitsient) sifatida natural sonlar 
uchligidan