S s (Grieks) sigma sa Franse naamval, komaan, tsa, welaan saai

schutsheilige der jagers   St. Hubertus

schutsheilige der kooplieden   Martinius

schutsheilige der kruisvaarders   Joris

schutsheilige der padvinders   Joris

schutsheilige der schilders   Lucas

schutsheilige der schoenmakers - Antonius

schutsheilige der smeden - Elois

schutsheilige der tandartsen   Apollonia

schutsheilige der timmerlieden   Jozef

schutsheilige van Amsterdam   Nicolaas

schutsheilige van Ierland   Patrick

schutsluis   kolk, sas, spui, stuw, verlaat, zijl

schutspatroon   beschermheilige

schutsvrouw   beschermheilige, patrones

schutswacht - fylacterion

schutten   afsluiten, afwenden, afweren, beletten, beschermen, insluiten, keren, opsluiten, sluizen, stuiten, tegengaan, tegenhouden, verhoeden

schutter - klovenier, musketier, onhandige, sagittarius, scherpschutter, schieter, stakker, stumper

schutter   Sagittarius

schutteren - knoeien, stuntelen

schutter op wild - jager

schutters, oefenplaats voor de - doelen, schietbaan

schuttersvis - toxotes

schutterig   klunzig, lomp, onbeholpen, onhandig, stuntelig, zenuwachtig

schutting - afbakening, afrastering, afsluiting, beschot, (om)heining, hek, planket, scheiding, schot, schutsel, stakt

schuur   barak, berging, bergplaats, boede, boet, hok, hut, keet, korenschuur, kot, loods, silo, stal, veem

schuurbiezen - schaafstro

schuurborstel - draaischuier

schuurdoek - schuurlinnen

schuurklank - fricatief

schuurlinnen - amarilkatoen

schuurpaal   wrijfpaal

schuurpapier, zeer fijn - botnul

schuurpoeder   amaril, vim

schuursteen   puimsteen

schuurtje - berghok, boet, hok, keet, kombof (buiten), kot, stal

schuur voor graan - silo

schuw - angstig, bang, beangst, bedeesd, beschroomd, bevreesd, bleu, eenkennig, erg, geweldig, ombrageus, ril, schichtig, schuchter, timide, verlegen, vrees, vreesachtig, wild

schuw dier - hert, hinde, ree

schuw roofdiertje - wezel

schuwen - mijden

schuwheid - schichtigheid, schuchterheid

schuw en slank dier - ree

schuw dier - fret, hert, ree, wezel

schuwen - mijden, ontwijken, vermijden, vrezen

schuw roofdiertje   wezel

schwadronneren   opsnijden, snoeven, pochen, uitsloven

schwung   gang , kracht, vaart

schijf - damsteen, discus, end, geldstuk, moot, part, plak, snede, speeltuig (dammen), spoorwegsignaal, stuk, werptuig

schijfkwallen - scyphozoa

schijfraket - erucastrum

schijftol - gyroscoop

schijf vis - filetmoot

schijfvormig - platrond

schijfzwammen - discomycetes

schijn - aanzien, air, alsof, dekmantel, glans, glimp, klatergoud, kwasi, leuze, licht, maneschijn, mine, pseudo, quasi , reflex, schim, schijnsel, spoor, voorkomen, voorwendsel, waan, waas, zweem,

schijnas - sympodium

schijnbaar - alsof, bedrieglijk, denkbeeldig, kwansuis, kwanswijs, kwasi, loos, ogenschijnlijk, onecht, onwerkelijk, pseudo, quasi, verbeelden, virtueel, zogenaamd

schijnbaar bekeerde Moor of Jood - maraan

schijnbaar levensloze toestand - abiose, schijndood

schijnbare tegenstrijdigheid - paradox

schijnbeeld - begoocheling, drogbeeld, fantasma, fantoom, fatamorgana, hallucinatie, hersenschim, illusie, simulacre, spook, utopie, zinsbedrog

schijnbekleding - morisk

schijndood - abiose, asfysie, asfyxie, lethargie

schijnen - glanzen, gloeien, lichten, lijken, schitteren, stralen, verlichten

schijngestalte van de maan - fase, EK, LK, NM, VM

schijngevecht - schermoefening, spiegelgevecht, steekspel, toernooi, tournooi, wapenspel

schijngoud - doublé, semilor, similor

schijngras - blauwgras, zegge

schijngrond - pretext, sofisme, spitsvondigheid, voorwendsel

schijnheilig - beaat, bigot, dubbelhartig, effen, farizees, femelachtig, gehuicheld, geveinsd, huichelachtig, hypocriet, hypocritisch, hypokriet, kalm, schijnvroom, uitgestreken, veinsaard, verheerlijkt, vroomprater

schijnheilige - Beata, farizeeër, femel, femelaar, gluiperd, hypocriet, huichelaar, kwezel, tartuffe, valsaard

schijnheiligheid - beatisme, bigotterie, farizeïsme, hypoctrisie

schijnkrans - verticillaster

schijnmengsel - emulsie

schijnoorlog - manoeuvres

schijnrat - koeroero

schijnreden - drogreden, sofisme, voorwendsel

schijnredenering - schijnbetoog, sofisme

schijnsel - glans, glimp, gloor, licht, reflex, schijn, straalflikkering, straling, weerschijn, zweem

schijnsel van een lamp - licht

schijnspurrie - spergularia

schijnstoot - fint

schijnstrijdig - paradoxaal

schijnstrijdigheid - paradoxie

schijntje - halfhemdje, zier

schijnverpopping - pseudonimfose

schijnvertoning - enscenering, simulacre

schijnvertoon - bluf, humbug

schijnvol - voos

schijnvoetje - pseudopodium

schijnvrome - femelaar, huichelaar, kwezel, pilaarvrome

schijnvrome huichelaar - farizeeër

schijnvroom - hypocriet, onoprecht, schijnheilig

schijnvrucht - aardbei, ananas, botte, kalebas, kwee, moerbei, rozebottel, vijg

schijnvrucht van een roos - bottel, mispel,

schijnweerstand - reactantie

schijnwerper - spot, spotlight, zoeklicht

schijnwetenschap - filosofaster, filosofist, galantisme

schijnwijsgeer - filosofaster, sofist, sophist

schijnwijsheid - pedanterie, pedantisme, verwaandheid, waanwijsheid

schijnwijze - filosofaster, filosofist

schijnzedig - preuts, prude

schijnzedigheid - pruderie

schijnzwangerschap - mola

schijthak bij een paard - krab

science fiction - sf

scilicet   sc., namelijk

Scilla-eilanden - Sorling

Scilly-eilanden, een der - Annet, Bryher, Gugh, Samson, St-Agnes, St-Martin’s, St-Mary’s, Tresco

scintillatie   flikkering, fonkeling, schittering

sciopticon - projectielantaarn, toverlantaarn

sclereiïde - steencel

scopolamine - hyoscinum

scorbuut   scheurbuik

score - stand, uitslag

scoren - doelpunten, doelpunt maken

scorpio   schorpioen

scout – padvinder, verkenner

scouting - padvinderij

screenen - onderzoeken

sculpsit   sc., sculps

scriba   secretaris

scriban - schrijfkabinet

scribent - prulschrijver, schrijvelaar,

scrip - bewijsstuk,

scripsit   scr.

script - manuscript, tekst

scriptie - opstel, verhandeling

scriptorium   schrijfvertrek

scriphulariacee -

6 hengel

7 ereprijs, linaria, mimulus, nemesia

8 gratiola, ratelaar, veronica

9 aronsstaf, beekpunge, digitalis, helmkruid, limosella,

slijkgroen, stalkaars, verbascum

10 kartelblad, leeuwenbek, ogentroost

11 genadekruid, maskerbloem, mottenkruid, schubwortel

12 koningskaars

16 vingerhoedskruid

scrofelkruid   helmkruid

scrofulose - klierziekte

scrotum - balzak

scrupule - gewetensbezwaar

scrupuleus   angstvallig, gewetensvol, zwaartillend

scrutineren   onderzoeken, uitvorsen, nasporen

scrutinium - onderzoek, stemmenverzameling

Seatslands, een der Amerikaanse - Cumberland, Edisto, James, Ossabaw

sculpsit - sculps, se.

sculptuur - beeldhouwkunst, beeldhouwwerk, snijkunst

seance - voorstelling, zitting

Seba, gastheer van de koningin van – Salomo

sec - dry, droog, naturel, naturel, onvermengd, onversneden, puur

secans   sec., snijlijn

seceren   opensnijden, ontleden

secessie - afscheiding

seclusie - uitsluiting

secondant   helper

seconde   even, moment, mum, ogenblik, sec, tel

seconderen   bijstaan, helpen

secreet - ellendeling, geheim, kreng, lamstraal, mispunt, naarling, speeksel

secretaire - bureau, schrijfkast, schrijftafel

secretariaat -griffie, secretarie

secretarie van de Provinciale Staten   griffie

secretarie van een rechtbank   griffie

secretaris - abactis, geheim, schrijver, scriba

secretaris van Alexander de Grote -Eumenes

secretaris van een college -griffier

secretarisambt - secretarispost

secretarisvogel - slangenvreter

secretie - afscheiding

sectarische bijeenkomst - conventokel

secte -afsplitsing, gezindte

sectie - afdeling, insnijding, lijkopening, onderdeel, operatie

sectie verrichten - seceren

sector - afdeling, zone

seculair - honderdjarig, wereldlijk

secularisatie - verwereldlijking

seculier - wereldlijk

secundair - secondair, symptomatisch

secundair   (geol.) Mesozoïcum

secundaire periode   Jura, Krijt, Trias

secundaire waterkering - slaperdijk

secureren - beveiligen, verzekeren

secuur - nauwgezet, nauwkeurig, nauwlettend, stellig, stipt, vast, wis, zeker

sedatief - kalmeermiddel

sederen - kalmeren

sedert   anno, gedurende, her, sinds, vanaf

sedert de schepping van de wereld - am

sedert de stichting van Rome 753 voor Christus - auc

sedert de 17e eeuw uitgestorven vogel   dodo

sedertdien - nadien, sinds

sedert kort - kortelings, onlangs, zonet, zopas

sedes   ontlasting (geneesk.), pauselijke stoel, woonplaats, zetel

sediment   afzetting(sgesteente), bezinksel, neerslag

sediment van organische oorsprong - bioliet

sedimental   klei, leem,

sedimentair gesteente - grind, klei, leem, zand, zavel

sedimentatie   afzetting

sedimentgesteente - arkose, bauxiet, gneissegregatie

seductie   verleiding .

seduisant   verleidelijk, verlokkelijk

sedum - vetkruid

seef - bier

seffens   aanstonds, dadelijk, direct

segment - geleding, metameer

segmentering - metamerie

segregatie   afscheiding, afzondering, apartheid, ontmenging

segregeren   afscheiden, afzonderen

segreren - filteren, zakken, zuiveren

seibel - bedrog, zwendel

seibelaar - knoeier, reut, zanik, zeur

seibelen - knoeien, teuten

seigneur - edelman, heer, sinjeur, sinjoor

sein - hint, signaal, teken, tip, wenk

sein dat er storm komt - stormsein

sein op een blaasinstrument - hoornsignaal

sein op trommel   roffel

sein tot verzamelen - appèl

sein voor oplettendheid - attentiesein

sein voor vertrek - startsein

seinapparaat - seintoestel

seinen - berichten, signaleren, telegraferen, waarschuwen, wenken

seiner   marconist, signalist, telegrafist

Seine-et-Marne, hoofdstad van het departement -Melum

Seine-et-Oise, hoofdstad van het departement -Versailles

Seine-Maritime, vissersplaats in het departement - Dieppe, Fécamp, Rouen

seingever   starter

seingever bij de spoorwegen - signalist

seingever bij de telegraaf - manipulator

seinhuisje - cabine, seinpost, wachthuisje

seinlicht - fanaal, vuurbaken, vuurtoren

seinontvanger - receptor

seinpaal - semafoor

seinpost   semafoor

seinschip   adviesjacht

seinsleutel - morsesleutel

seinspiegel   heliograaf

seintaal   code, morse

seintje   hint, raad, tip, wenk

seintoestel   heliograaf, morsetoestel, seinapparaat, seinlamp, semafoor, telegraaf, telex

seintoestel aan de kust - semafoor

seintoestel op schepen - nautafoon

seintoren   seinpost, semafoor

seinvlag - geus, pitsjaar, wimpel

seinvlag voor lettertekens - codevlag

sein voor vertrek - startsein

seizen - beleggen, vastbinden, vastsjorren

seizoen   getij(de), herfst, jaargetijde, lente, moesson, najaar, passaat, tijd, voorjaar, winter, zomer

seizoenopruiming - uitverkoop

seizoenstalwoning - boe, boo

séjour - verblijf

sekreet - bestekamer, gemak

sekretaris - abactis, griffier

seks - erotiek

sekse   geslacht, kunne, sexe,

sekslokstof - feromoon

seksualitiet - erotiek, sex

seksueel - erotisch, geslachtelijk

seksuele onthouding - continentie

seksuele opwinding - afrodisie

seksuele reinheid - kuisheid

seksuologie - geslachtsleer

sekt - champagne

sekte - aanhang, darbisten, gezindte, geloofspartij, kaste,

sekte betreffend - sektarisch

sektegeest   sectarisme, sektarisme

sekuur - nauwgezet, nauwlettend, stellig, stipt, zeker, zorg

sekwester - opsluiting, sekwestratie

sela - pauzeteken, rustteken

seladon   zeegroen

selderij - apium, eppe, juffrouwmerk

select   uitgekozen, uitgelezen, uitgezocht, uitverkoren

selecte groep   bloem, elite, puik, upperten

selecteren - scheiden, schiften, uitzoeken

selectie - elite, keur, keuze, selektie, teeltkeus, uitkiezing

selectief   uitkiezend

Selene   maan(godin)

seleniasis - maanziekte

seleniet   maansteen

selenium   se., seleen

selenografie   maanbeschrijving

selenotypie - chaostypie

selfmade man   autodidact

selve - salie

selve, wilde - wilgenroosj

Sem, afstammeling van - Arabier, Israëliet, Semiet

Semasiologie - semantiek

semester   halfjaar

semestraal   halfjarig

semestrieel   halfjaarlijks

semi - half

semilor - halfgoud

semiologie - symptomatologie

Semitische godheid - El

Semitische talen   Arabisch, Aramees, Assyrisch, Babylonisch, Ethyopisch, Ethiopisch, Fenitisch, Hebreeuws, Punisch, Syrisch

Semitische talen, kenner der - Semitist

Semitische talen, wetenschap der - semitistiek

Semitische volken - Phoeniciërs

semmel - geteem, gezanik, gezemel

semmelen - brommen, dralen, mopperen, talmen, temen, treuzelen, zeuren

Semnonen - Alamannen

semper - steeds

semper crescendo - aanzwellend

semper virens - altijdgroen, immergroen

senaat   s., senatus

senaat, lid van de - senator

senaatsbesluit - senatus-consult

senang - lekker

senatus - senaat

Senegal, deel van - Cap-Vert, Casamanca, Diourbel, Fleuve, Sine-Saloum, Thiës

Senegal, eilandje behorende bij - Gorëe

Segal, hoofdstaf van - Dakar

Senegal, stad in - Diourbal, Kaolack, Saint-Louis, Siguinchor, Tambacounda, Thiës

seneplant   cassia

senestruik - senne

seniel - afgeleefd, afgetakeld, aftands, kinds

seniel zijn - seniliteit

seniele aftakeling   ouderdomszwakte

senior   oudere, sr., oudste

sennhut – berghut, herdershut

senor - mijnheer

sensatie   beroering, beweging (alg.), gevoel, gewaarwording, indruk, ontsteltenis, opschudding, opwinding, opzien, spanning, verwondering

sensationeel   enerverend, opzienbarend, opwindend, spannend

sensibel   aandoenlijk, gevoelig, voelbaar, waarneembaar

sensibiliteit - gevoeligheid, prikkelbaarheid

sensualisme - zinnelijkheid

sensualiteit - geslachtsgenot, zinnelijkheid

sensueel   wellustig, zinnelijk

sent   gording, lijst

sententie - kernspreuk, uitspraak, vonnis, zedespreuk, zinspreuk

sententieus - bondig, kernachtig, leerrijk, pittig, spreukmatig

sentiment - aandoening, gevoel, gevoelen, mening, opinie

sentimentaliteit - gevoeligheid, weemoedigheid

sentimenteel   (over)gevoelig

separaat - afgescheiden, afzonderlijk, apart, gescheiden, gesepareerd

separatie   afscheiding, scheiding

separator (zuivelber.) - melkontromer

separeren   afzonderen, scheiden

sepia   inktvis, octopus, poliep, verfstof

sepositie - sepot

seppoekoe - harakiri

sepsis   rotting

september   herfstmaand

septennaal - zevenjaarlijks

septicaemie - sepsis

septictank   rottingsbak

septik(a)emie - bloedvergiftiging, ettervergiftiging

septine - leidtoon

septum   koorafsluiting

septum nasi - neustussenschot

sepulcrum - graf

sequeel   aanhangsel, gevolg, toebehoren

sequens   kerkgezang, seq:, volgend(e)

sera   bloedwater

seraf(ijn)   engel

serail - harem

Seram, bewoner van - Alfoer

Serawak, hoofdstad van - Kuching

sereen   helder, kalm, klaar, louter, luchtig, ongerept, onbewolkt, ongesoord, puur, rein, zuiver

serenade - muziekhulde, muziekhulde, zanghulde

sereniteit - helderheid, kalmte

sereus - waterachtig, waterig, weiachtig

sergeant - lijmklem, lijmknecht, O.O-rang

sergen   alpaca

Sergipe, hoofdstad van - Acuraju

serie - cyclus, heat, manche, opeenvolging, reeks, rij, ris, scala, schakel, sleep, sliert

serie van vier bijeenhorende drama's - tetralogie

serieus   bezonnen, echt, ernstig, gemeend, oprecht, saai

serieus bedoelen - menen

seriewerk - trilogisch

serigrafie - zeefdruk

serinette - kanarieorgeltje

sering - syringa

seriositeit - ernst, serieusheid

sermoen   bedsermoen, betoog, predicatie, predikatie, preek, toespraak, vermaning

seroen - emballagemat

seroet - seroetoe, sigaar

serpeling - gruis

serpent   adder, feeks, furie, heks, helleveeg, karonje, kreng, prij, slang, tang, xantippe

serpentijnsteen - ofriet

serpentine - slangenlijn

serpentisch - boos, kwaadaardig

serpentig   boosaardig

serpentslook - berglook, slangelook

serpentijn - ofiet, ophiet, slangesteen, talksteen (zw., gr. of donkergr.)

serre   broeihuis, (broei)kas, kweekplaats, orangerie, plantenhuis, tuinkamer, veranda, warenhuis

serre waarin de oranje bomen bewaard worden - oranjerie

serum   antistof , (bloed)wei, entstof, injectiestof

serum tegen difterie - tan

serum tegen slangengif   antivenine

serum tegen tuberculose - B.C.G.

serumbereider - seroloog

serumleer   serologie

serval - boskat, tijgerkat

serve - opslag

serveerblad - theeblad

serveerboy - dienwagentje

serveerder - kellner

serveerjuffrouw - serveerster, serveuze

serveren - aanbieden, opdienen, opdissen, bedienen

servet - feitel, hulpdienst, monddoek, morsdoekje, tafeldoek, vingerdoek

service   bediening, dienst(betoon), opslag

Servië, hoofdstad van - Beograd

serviel   dienstbaar, kruipend, kruiperig, nederig, onderdanig, slaafs

servies - vaatwerk

serviesgoed - aardewerk, bord, kom, kop, schaal, schotel

Servisch ruiter - huzaar

Servische sandaal - opank(a)

Servietenorde   S.B.M.V.

Servilisme   slaafsheid, kuiperij, laagheid

Serviliteit - kruiperij, laagheid, slaafsheid

Servisch ruiter - huzaar

Servisch snaarinstrument - gusla