Sabah qruplari

Durğunluqla mübarizədə dövlət xərcləri

Durğunluq dönəmində dövlət büdcəsində kəsr yaranması lazımdır.Yəni dövlət xərcləri dövlət gəlirlərini üstələməlidir.

Durğunluqla mübarizədə dövlət borclanması

Dövlət fərdlər və şirkətlərə borclandığı zaman iqtisadiyyatda daralma effekti yaradır.Ona görə durğunluq dönəmində istifadə olunmur.Əgər durğunluğu aradan qaldırmaq üçün kommersiya banklarından borc alınırsa bu kommersiya banklarının kredit vermək üçün ayırdığı vəsait hesabına yox əlavə vəsait hesabına olmalıdır.

Mərkəzi Bankın mənbələrindən borc götürmək iqtisadiyyatı canlandırır. Açıq maliyyələşdirmə adlandırılan bu cür borclar pul kütləsində artım deməkdir. Bu iqtisadiyyatı canlandırmaq üçün qısamüddətli dövrdə kömək edəcək.Amma gələcəkdə inflyasiya tendensiyasını ortaya çıxaracaq.

Durğunluq dönəmində daxili borclanma ilə yanaşı xarici borclanmaya da müraciət olunur.Bu borclanma iqtisadiyyatda canlanma yaradaraq Milli Gəliri artırır.Amma bu borcun ödənməsi dönəmində yenidən Milli Gəlirin azalmasına səbəb olur.

Fiskal siyasət haqqında dediklərimiz qrafik əsasında yekunlaşdırsaq daha yaxşı olar:

1a)genişləndirici fiskal siyasət 1b)daraldıcı fiskal siyasət

İlk olaraq genişləndirici fiskal siyasətin qrafikinə baxaq.Göründüyü kimi y oxunda qiymətlərin ümumi səviyyəsi,x oxunda isə real ÜDM əks olunmuşdur.Əvvəl də qeyd etdiyimiz kimi böhran dövründə həyata keçirilən fiskal siyasətin əsas məqsədi məcmu tələb əyrini sağa sürüşdürməkdir.Məhz yuxarıdakı qrafikdə məcmu tələb əyrisinin sağa doğru yerdəyişməsini müşahidə edə bilərik.Bu yerdəyişmə həm qiymətlərin ümumi səviyyəsinin,həm də real ÜDM-nin artmasına səbəb olur.

2-ci qrafik isə daraldıcı fiskal siyasəti xarakterizə edir.Göründüyü kimi məcmu tələb əyrisi(AD) sola doğru yerini dəyişmişdir.Bu isə həm qiymətlərin ümumi səviyyəsinin,həm də real Üdm-nin azalmasına gətirib çıxarır.