Sadıxova Nəhayət Qrup: 4217a Testin sayı – 500 ədəd Testin düzgün cavablarının qeyd olunduğu bəndlərin siyahısı
Yüklə 0,83 Mb.
|
| 21 = N
44. İnformasiya nəzəriyyəsində müəyyən mənbədən alınan məlumatların qeyri müəyyənlik ölçüsü necə adlanır?
45. entropiya nə zaman informasiyaya çevrilir?
46. Sistem və onun vəziyyəti haqqında məlumatların olmamasını necə adlandırırlar?
47. İnformasiya nə zaman “0” a bərabər olar?
48. Kod kombinasiyasının bir elementinə düşən informasiya miqdarına nə deyilir?
49. Entropiya hansı düsturla hesablanır?
50. Bərabər ehtimallı elementlər üçün entropiya necə təyin olunur? 51. Əgər məlumat əvvəlcədən məlumdursa, onda onun entropiyası hansı qiyməti alar?
D) olar E) “2” -ə bərabər olar 52. Bərabər ehtimallı elementlərdən ibarət olan məlumatlar üçün entropiya hansı qiymət alır?
53. İkili binar məlumatın entropiyası hansı qiymət alır?
54. Nisbi entropiya əmsalı hansı düsturla hesablanır? 55. Artıqlıq əmsalı necə hesablanır? 56. Real məlumatın entropiyasını artırarkən artıqlıq əmsalı necə dəyişir?
57. Artıqlıq əmsalı çox olarkən rabitə kanalının məhsuldarlığı necə dəyişir?
58. Maniənin çox olduğu zamanı informasiyanın düzgünlüyünü artırmaq üçün nə etmək lazımdır?
59. Məlumat mənbəyinin məhsuldarlığı hansı ifadə ilə təyin olunur? 60. 2 simvollu () əlifba ilə neçə dənə 1 simvollu xəbər yaratmaq və ötürmək mümkündür?
61. 2 simvollu () əlifba ilə neçə dənə 2 simvollu xəbər yaratmaq və ötürmək mümkündür?
62. 2 simvollu () əlifba ilə neçə dənə 3 simvollu xəbər yaratmaq və ötürmək mümkündür?
63. Metoddan, aparatdan, kanaldan asılı olmayaraq ötürülən simvolların sayı çox olduqca, alınan informasiyanın miqdarı da çox olmalıdır. Bu informasiyanın miqdarının hansı xassəsidir?
64. Xartli düsturuna əsasən, 8 xəbərin hər biri 3 bit informasiya daşıyır. Fərz edək ki, A, B, C, D, E, F, G, H hərflərini 2-lik kodla əvəz etmək lazımdır. Bu zaman D hərfi necə kodlaşmış olur?
65. Xartli düsturuna əsasən, 8 xəbərin hər biri 3 bit informasiya daşıyır. Fərz edək ki, A, B, C, D, E, F, G, H hərflərini 2-lik kodla əvəz etmək lazımdır. Bu zaman A hərfi necə kodlaşmış olur?
66. Xartli düsturuna əsasən, 8 xəbərin hər biri 3 bit informasiya daşıyır. Fərz edək ki, A, B, C, D, E, F, G, H hərflərini 2-lik kodla əvəz etmək lazımdır. Bu zaman E hərfi necə kodlaşmış olur?
67. Xartli düsturuna əsasən, 8 xəbərin hər biri 3 bit informasiya daşıyır. Fərz edək ki, A, B, C, D, E, F, G, H hərflərini 2-lik kodla əvəz etmək lazımdır. Bu zaman G hərfi necə kodlaşmış olur?
68. Xartli düsturuna əsasən, 8 xəbərin hər biri 3 bit informasiya daşıyır. Fərz edək ki, A, B, C, D, E, F, G, H hərflərini 2-lik kodla əvəz etmək lazımdır. Bu zaman B hərfi necə kodlaşmış olur?
69. Xartli düsturuna əsasən, 8 xəbərin hər biri 3 bit informasiya daşıyır. Fərz edək ki, A, B, C, D, E, F, G, H hərflərini 2-lik kodla əvəz etmək lazımdır. Bu zaman H hərfi necə kodlaşmış olur?
70. Xartli düsturuna əsasən, 8 xəbərin hər biri 3 bit informasiya daşıyır. Fərz edək ki, A, B, C, D, E, F, G, H hərflərini 2-lik kodla əvəz etmək lazımdır. Bu zaman C hərfi necə kodlaşmış olur?
71. Hər bir eyni ehtimallı siqnalda daşınan informasiyanın miqdarı nəyə bərabərdir? 72. Vaxt vahidi ərzində ötürülən informasiyanın miqdarına nə deyilir?
73. Ötürmə sürəti hansı düsturla hesablanır?
74. Asılı olmayan eyni ehtimallı hal üçün ötürmə sürəti hansı düsturla hesablanır?
75. Müxtəlif uzunluqlu, müxtəlif ehtimallı simvollardan istifadə edilərkən ötürmə sürəti hansı düsturla hesablanır?
76. İnformasiyanın ötürmə sürətinin entropiyadan asılılıq düsturu hansıdır?
77. Siqnalların ötürülmə sürəti nə ilə ölçülür?
78. Məlumat daşıyıcısı kimi nədən istifadə edilir?
79. Ötürücüdən qəbulediciyə məlumat verilərkən istifadə edilən daşıyıcı nə adlanır?
80. Məlumatların ötürülməsində prinsipal cəhət hansıdır?
81. İnsanın səs siqnalına qarşı reaksiya vaxtı :
82. İnsanın göstərilən sözü oxuma (reaksiya) vaxtı
83. İnsanın optik (lampanın yanması) siqnalına qarşı reaksiya vaxtı:
84. Hissetme orqanları nə üçündür?
85. Hissetmə orqanları iki cür olur. Hansılardır?
86. İnformasiya anlayışı, ümumiyyətlə, müasir elmlərdə _________ , informatikada isə___________ biridir
87. Məlumat və informasiya arasındakı uyğunluq necədir?
88. Müxtəlif cür şərh olunan məlumat hansı informasiyanı verə bilər?
89. Rabitə texnikası üzrə alman mütəxəssisi Melisə görə: məlumat – informasiya üçün mənasını öyrənmək lazım gələn nədir?
90. İnformasiyanın saxlanılması üçün nələrdən istifadə edilir?
91. Kompyuterin yaddaşında 50 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
92. Kompyuterin yaddaşında 17,5 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
93. Kompyuterin yaddaşında 22,5kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
94. Kompyuterin yaddaşında 2 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
95. Kompyuterin yaddaşında 21 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
96. Kompyuterin yaddaşında 19,5 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
97. Kompyuterin yaddaşında 23 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
98. Kompyuterin yaddaşında 0,75 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
99. Kompyuterin yaddaşında 1,25 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
100. Kompyuterin yaddaşında 0,5 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
101. Kompyuterin yaddaşında 4,25 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
102. Kompyuterin yaddaşında 3,25 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
103. Kompyuterin yaddaşında 10,25 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
104. Kompyuterin yaddaşında 24,5 kbayt yer tutan ASCII standartında yığılmış mətndə neçə simvol var?
105.Hər səhfədə 80 sətr, hər sətrdə 75 simvol olarsa, 2812,5kbayt yaddaşa neçə səhifə yerləşdirmək olar?
106. Hər səhfədə 24 sətr, hər sətrdə 48 simvol olarsa, 144kbayt yaddaşa neçə səhifə yerləşdirmək olar?
107. Hər səhfədə 48 sətr, hər sətrdə 96 simvol olarsa, 288kbayt yaddaşa neçə səhifə yerləşdirmək olar?
108. Hər səhfədə 96 sətr, hər sətrdə 24 simvol olarsa, 72kbayt yaddaşa neçə səhifə yerləşdirmək olar?
109. Hər səhfədə 24 sətr, hər sətrdə 48 simvol olarsa, 720kbayt yaddaşa neçə səhifə yerləşdirmək olar?
110. Hər səhfədə 80 sətr, hər sətrdə 75 simvol olarsa, 864kbayt yaddaşa neçə səhifə yerləşdirmək olar?
111. Hər səhfədə 48 sətr, hər sətrdə 48 simvol olarsa, 576kbayt yaddaşa neçə səhifə yerləşdirmək olar?
112. Hər səhfədə 48 sətr, hər sətrdə 24 simvol olarsa, 216kbayt yaddaşa neçə səhifə yerləşdirmək olar?
113. Hansı sətrdə perifikslər azalan sıra ilə yazılıb
114. “Monitor” sözü yaddaşda nə qədər yer tutur?
115. 1 bit nədir?
116. 16384 bit neçə baytdır?
117. Azərbaycan əlifbası ilə yazılmış və 3000 simvoldan ibarət olan mətnin informasiya tutumu nə qədərdir? Cavabı bitlərlə yazın.
118. 20 səhifəli kitabın hər səhifəsində 40 sətr, hər sətrdə 64 simvol var. Cavabı kilobaytla yazmaqla, kitabın informasiya tutumunu təyin edin.
119. Sərbəst işin ümumi tutumu 110 kbaytdır. Onun hər səhifəsində 64 simvoldan ibarət olan 40 sətri var. Kodlaçdlrma zamanı bir simvol 16 bitlə kodlaşdırılarsa, sərbəst işin neçə səhifədən ibarət olduğunu tapın.
120. Kodlaşdırmada bir simvol 8 bitlə kodlaşdırılır. 0,5Kbayt tutumu olan informasiya neçə simvoldan ibarətdir?
121. Tutumu 232 bit olan informasiyada neçə mbayt informasiya var?
122. Tələbənin oxuma sürəti 1 dəq-də 1024 simvoldur. 1 simvol 16 bitə bərabər olarsa, tələbənin 30 dəqiqə ərzində fasiləsiz oxuduğu informasiyanın tutumu nə qədər olar?
123. Bir şəklin informasiya tutumu təxminən 512 kilobaytdır. Tutumu 700 mbayt olan diskə neçə belə şəkil yerləşdirmək olar?
124. Modemin ötürmə sürəti 128000 bit/san dir. 375 kbayt ölçüdə olan faylı bu sürətlə nə qədər vaxta ötürmək olar. Cavabı saniyələrlə göstərin.
125. ADSL in ötürmə sürəti 256000 bit/san dir. Belə sürətlə 3 dəyqəyə ötrülən faylın informasiya tutumu kilobaytlarla hesablayın.
126. 51110 ədədinin 2-lik say sistemindəki yazılışında neçə vahid (“1”) var?
127. 51510 ədədinin 2-lik say sistemindəki yazılışında neçə vahid (“1”) var?
128. 50810 ədədinin 2-lik say sistemindəki yazılışında neçə sıfır (“0”) var?
128. Müxtəlif say sistemində yazılmış 5 ədəd verilib. Bu ədədlər arasında 2 lik say sistemində yazılışındakı vahidlərinin sayı 5-ə bərabər olan ədədi tapın.
129. 102010 ədədinin 2-lik say sistemindəki yazılışında necə sıfır (“0”) var?
130. A216 və 638 ədədlərinin cəmini tapın.
131. 7316 və 378 ədədlərinin cəmi olan ədədi tapın
132. 85(10) ədədi 2-lik say sistemində necə yazılır?
133. 2-lik say sistemində yazılmış aşağıdakı ədədlərdən hansı onluq say sistemindəki 43 ədədinə uyğun gəlir?
134. Rum rəqəmlərlə yazılmış MMMD ədədi hansı onluq ədədə bərabərdir?
135. 1101010,11012 X(10)= A) 112,65 B) 106,8125 C) 215,1365 D) 698,3654 E) 526,7812 136. 111101110,1112 X(10)= A) 321,53 B) 495,875 C) 367,456 D) 618,981 E) 604,850
A) 568791 B) 964965 C) 618981 D) 321531 E) 742465 139. 371,058, X(10)
140. 1B9,5816 X(10)
141. 1057,60110 X(16)
142.101001,012 → X(16)
143. 222,78 → X(16)
144. 789.510 →X(2)
145. 1011012→ X(8)
146. 162(8) →X(2)
147. 10101110010011012 → X(16)
148. 5АВ16→X(2)
149. (15)8 + (А2)16 ədələrini toplayın və nəticəni 2-lik say sistemində yazin.
150. 6 ədədi 2 – lik say sistemində necə yazılır?
151. 8-lık say sistemində verilmiş 0,7162 ədədinin 16-lıq say sistemində yazılışı hansıdır.
152. 2-liq say sistemində verilmiş 1101 ədədinin 8-lik və 10-luk say sistemində yazılışı hansıdır
153. Onluq say sistemində verilmiş 0.75 ədədinin 8-lik və 2-lik say sistemində yazılışı hansıdır.
154. 16-lıq say sistemində verilmiş BAA ədədinin 8-lik say sistemində yazılışı hansıdır.
155. Onluq say sistemində verilmiş 98.75 ədədinin 8-lik say sistemində yazılışı hansıdır.
156. 2-liq say sistemində verilmiş 11011.01101101 ədədinin 8-lik say sistemində yazılışı hansıdır.
157. 16-lıq say sistemində verilmiş 0,99F ədədinin 8-lik say sistemində yazılışı hansıdır.
158. 10-luq say sistemində verilmiş 191 ədədinin 2-lik say sistemində yazılışı hansıdır: A) 011111101 B) 10111111 C) 10101110 D) 010111011 E) 010111101
hansıdır. A) E85 B) 85E
C) 5E8 D) 58E
E) E58 160. 10-luq say sistemində verilmiş 191 ədədinin 8-lik say sistemində yazılışı hansıdır: A) 210
B) 277 C) 274
D) 346 E) 216
A) 110000,101111 B) 111000,010111001 C) 101111,111111 D) 111000,10111010 E) 110111,001001111
A) 111001 B) 110110 C) 101011 D) 110011 E) 110101 163. 2-lik say sistemində 11112 ədədi verilib. Ondan sonar gələn ədədi göstərin. A) 111112 B) 100002 C) 110012 D) 011102 E) 101012 164. 2-lik say sistemində 10102 ədədi verilib. Ondan əvvəl və ondan sonra gələn ədədləri göstərin. A) (101)2 və (1011)2; B) (1001)2 və (1011)2; C) (1001)2 və (1100)2; D) (101)2 və (10101)2. E) (101)2 və (1011)2; 165. 2-lik say sistemində verilmiş (10001)2 ədədi 10-luq say sistemində hansı ədədə bərabərdir? A) 18
B) 17 C) 21
D) 35 E) 9
A) (101010)2; B) (101011)2 C) (111011)2; D) (101111)2; E) (111111)2;
A) (101010)2; B) (101101011)2; C) (111011)2; D) (101111)2; E) (111111)2; 168. Hansı 2-lik informasiyanın mıqdarı 2 bayta bərabərdir? A) 1111010100101012 B) 11011010101101012 C) 110110101010001112 D) 111010101012 E) 01010101112 169. Hansı informasiya miqdarındakı məlumatda 512 ədəd 2-lik işarə var? A) 512 bayt B) 512 bit C) 512 kbayt D) 512 mbayt E) 512 gbayt 170. məsafədən informasiyanın siqnalların köməyi ilə ötrülməsi zamanı baş verən proseslərin xüsusiyyətlərini öyrənən bölmə hansıdır? A) kodlaşdırma nəzəriyyəsi B) informasiya nəzəriyyəsi C) informatika D) informasiya texnologiyalari E) alqoritmləşdirmə 171. İnformasiyanın ötürmə kanalının əsas xarakteristikaları hansılardır? A) tezlik, həcm və tutum B) tezlik (sürət), etibarlılıq və doğruluq C) həcm, tutum və miqdar D) etibarlılıq, sürət, vı həcm E) doğruluq, etibarlılıq və tutum 172. Ötürmə kanalları tezliyə görə neçə qrupa bölünür? A) 4
B) 3 C) 2
D) 5 E) 6
A) yüksək B) aşağı
C) orta D) tam
E) bütün cavablar doğrudur 174. Aşağı sürətli ötürmə kanallarında verilənlərin ötrülmə sürəti nə qədərdir? A) 50-100 bit/san B) 100-200 bit/san C) 45-90 bit/san D) 200-250 bit/san E) 250-300 bit/san 175. Aşağıdakılardan hansı orta tezlikli ötürmə kanalına aiddir? A) teleqraf B) telefon xətti C) radio kanalları D) peyk kanalları E) televiziya kanalları 176. Orta tezlikli ötürmə kanallarının ötürmə tezliyi hansı aralıqda olur? A) 100-200 bit/san B) 200- 600 bit/san C) 150-200 bit/san D) 200-250 bit/san E) 250-300 bit/san 177. Yüksək tezlikli ötürmə kanallarının ötürmə tezliyi hansı aralıqda olur? A) 128 000 bit /san dən az B) 128 000 bit /san dən yüksək C) 120 000 bit /san dən yüksək D) 120 000 bit /san dən az E) 12 000 bit /san 178. Ötürülmə kanalının durmadan, çatışmamazlıq olmadan işləmə qabiliyyətini xarakterizə edən kəmiyyət hansıdır? A) doğruluq B) etibarlılıq C) məhsuldarlıq D) tezlik E) sürət
A) etibarlılıq B) doğruluq C) məhsuldarlıq D) tezlik E) sürət
A) etibarlılıq B) doğruluq C) məhsuldarlıq D) tezlik E) sürət
A) analoq B) naqilli və simsiz C) rəqəmli D) analoq və ya rəqəmli E) fasiləsiz və ya diskret
A) analoq B) analoq və ya rəqəmli C) rəqəmli D) naqilli və simsiz E) fasiləsiz və ya diskret 183. Məlumatların ötürülmə sistemləri ötrülən siqnalın növünə görə necə ayrılır? A) analoq B) fasiləsiz və diskret C) rəqəmli D) naqilli və simsiz E) analoq və ya rəqəmli 184. Verilənlərin ötrülməsinin müasir vasitəsi olan çoxkanallı sistemlərin təşkilində hansı variantdan istifadə edilir? B) struktur və virtual C) virtual və internet D) internet və layihə E) layihə və virtual 185. Çoxkanallı sistemlərin struktur təşkili zamanı hansı proses həyata keçrilir? A) kanalların birləşdirilməsi B) kanalların bölünməsi C) kanalların sıxlaşdırılması D) xətlərin birləşdirilməsi E) bütün cavablar doğrudur 186. Çoxkanallı sistemlərin virtual təşkili zamanı hansı proses həyata keçrilir? A) kanalların birləşdirilməsi B) kanalların sıxlaşdırılması C) kanalların bölünməsi D) xətlərin birləşdirilməsi E) bütün cavablar doğrudur 187. Ötürülmə kanalının xarakteriustikası nə ilə təyin edilir? A) İnformasiyanın təqdimat formaları ilə B) əlaqə xəttinin fiziki mühiti ilə C) ötrülən siqnalın növü ilə D) informasiyanın növü ilə E) kanalın sürəti ilə 188. Kanalın buraxılış zolağı nədir? A) kanalın siqnalın gücünü əhəmiyyətli dərəcədə artıraraq buraxa bilməsi B) kanalın siqnalın gücünü əhəmiyyətli dərəcədə azaltmadan buraxa bilməsi C) məlumatların ötürülməsinin analoq və ya rəqəmli ola bilməsi D) mənbənin verilən məlumatı siqnal şəklində kodlaşdıra bilməsi E) məsafədən informasiyanın siqnalların köməyi ilə ötrülməsi 189. Qəbuledici İM KQ Maneə Maneəmüd. DK Əlaqə kanalı Sxem necə adlanir? A) informasiyanın ötürülməsi sxemi B) informasiya kanalının sxemi C) informasiya mənbəyinin sxemi D) inormasiyanın kodlaşdırılması sxemi E) informasiyanın qəbuledilməsi sxemi 190. Siqnalın mənbədən qəbulediciyə çatdırılmasını təmin edən texniki qurğular kompleksi necə adlanır? A) əlaqə xətti B) əlaqə kanalı C) kodlayıcı qurğu D) fiziki qurğu E) kod açan qurğu 191. Əverişli şəkildə ötrülməsi üçün ilkin məlumatın çevrilməsini təmin edən qurğu necə adlanır? A) əlaqə kanalı B) kodlayıcı qurğu C) əlaqə xətti D) fiziki qurğu E) kod açan qurğu 191. İnformasiya nəzəriyyəsinin əsas anlayışları hansılardı? A) informasiya, xəbər, məlumat B) verilənlər, siqnal, ötürmə C) xəbər, məlumat verilənlər D) siqnal, tezlik, sürət E) kod, kodlaşdırma, məlumat 192. İnformasiyanın təqdimat forması hansıdır? A) xəbər B) siqnal C) məlumat D) verilənlər E) bütün cavablar doğrudur 193. Müəyyən üsullarla kodlaşdırılmaqla ötrülən informasiyanın fiziki olaraq dəyişdirilməsi necə adlanır? A) xəbər
B) siqnal C) məlumat D) verilənlər E) bütün cavablar doğrudur 194. Ölçüsü zamanla fasiləsiz olaraq dəyişən siqnal hansı siqnaldır? A) diskret B) analoq C) kvantlanmış D) rəqəmli E) fasiləli 195. Telefon şəbəkələrində, televizor və radioyaıyımlarda hansı siqnallardan istifadə edilir? A) diskret B) analoq C) kvantlanmış D) rəqəmli E) fasiləli 196. Kvantlama nədir? A) siqnalın diskret zaman anlarında götürülmüş qiymətlər ardıcıllığı şəklində təqdim edilməsidir B) fasiləsiz və ya diskret ölçünün qiymətlər diapazonunun intervallara bölməsidir C) siqnalların sonlu mərtəbə sayı ardıcıllığı şəklində təsvir edilməsidir D) siqnalları formalaşdırmaq və məhdud tezlik oblastından buraxmaq E) siqnalların ötürülməsi üçün istifadə edilən verilənlərin əlaqə kanalının tezlik intervalıdır. 197. Zamanın müəyyən anında siqnalın uzunluğuna uyğun gələn ikilik rəqəmin ardıcıllığı şəklində təqdim olunan siqnal hansı siqnaldır? A) diskret B) analoq C) kvantlanmış D) rəqəmli E) fasiləli 198. Amplitud üzrə kvantlanmış diskret siqnal hansı siqnaldır? A) fasiləsiz B) rəqəmli C) kvantlanmış D) analoq E) fasiləli 199. Kabel ilə ötrülə bilən max və min tezlik arasındakı fərqə nə deyilir? A) ötürmə zolağı B) buraxma zolağı C) kəsilmə zolağı D) fasilə zolağı E) ötürmə sürəti 200. Müəyyən zaman anında kanaldan keçən informasiyanın miqdarına nə deyilir? A) kanaldan keçən informasiyanın həcmi B) kanalın buraxabilmə (keçirtmə) qabiliyyəti C) kanaldan keçən informasiyanın tutumu D) kanalın həcm qabiliyyəti E) kanalın buraxma zolağının eni 201. Kanalın buraxabilmə (keçirtmə) qabiliyyəti hansı düsturla hesablanır? 202. Əgər kanalda maneə yoxdursa, kanalın buraxabilmə (keçirtmə) qabiliyyəti hansı düsturla hesablanır? 203. Məlumatın elementar vahidi nədir?
204. Kоdlаşdırmа nəzəriyyəsi nəyi öyrənir? A) çevrilmənin qаrşılılqlı birqiymətli оlmаsını B) bir əlifbа ilə vеrilən sözləri - simvоllаr аrdıcıllığını bаşqа bir əlifbа ilə vеrilən sözlərə çеvrilməsini C) bütün cavablar doğrudur D) bu çevrilmənin əksinə çevriləməyə mаlik оlmаsını E) bu çevrilmənin tехniki оlаrаq rеаlizə оlunа bilməsini, səhvlərə qаrşı dаvаmlı оlmаsını
A) 4
B) 2 C) 3
D) 5 E) 6
B) məlumаtlаrın ötürülməsi və məlumаt dаşıyıcılаrındа onların sахlаnmаsı prоsеsində tехniki və yахud dа digər səbəblər üzündən оnlаrın təhriflərə məruz qаlmаsı hаllаrındа ilkin məlumаtlаrın bərpа оlunа bilməsi məsələlərinin tədqiqi ilə C) məlumtlаrın dаhа аydın, dаhа sərfəli kоdlаşdırılmаsı, tехniki оlаrаq kоdlаşdırmаnın dаhа аsаn rеаlizə оlunа bilməsi məsələləri ilə D) məlumаtlаrın ötürülməsi və məlumаt dаşıyıcılаrındа onların sахlаnmаsı prоsеsini E) məlumatın təhriflərə məruz qаlmаsı hаllаrındа ilkin məlumаtlаrın bərpа оlunа bilməsi məsələlərinin tədqiqi ilə 205. Kоdlаşdırmа nəzəriyyəsinin ikinci istiqаməiti hansı məsələlərlə məşğuldur? A) sözlərin yığcаm hаldа təsvir еdilməsi məsələlərini tədqiq еdir. B) məlumtlаrın dаhа аydın, dаhа sərfəli kоdlаşdırılmаsı, tехniki оlаrаq kоdlаşdırmаnın dаhа аsаn rеаlizə оlunа bilməsi məsələləri ilə C) məlumаtlаrın ötürülməsi və məlumаt dаşıyıcılаrındа onların sахlаnmаsı prоsеsində tехniki və yахud dа digər səbəblər üzündən оnlаrın təhriflərə məruz qаlmаsı hаllаrındа ilkin məlumаtlаrın bərpа оlunа bilməsi məsələlərinin tədqiqi ilə D) məlumаtlаrın ötürülməsi və məlumаt dаşıyıcılаrındа onların sахlаnmаsı prоsеsini E) məlumatın təhriflərə məruz qаlmаsı hаllаrındа ilkin məlumаtlаrın bərpа оlunа bilməsi məsələlərinin tədqiqi ilə 206. Kоdlаşdırmа nəzəriyyəsinin üçüncü istiqаməiti hansı məsələlərlə məşğuldur? A) məlumаtlаrın ötürülməsi və məlumаt dаşıyıcılаrındа onların sахlаnmаsı prоsеsində tехniki və yахud dа digər səbəblər üzündən оnlаrın təhriflərə məruz qаlmаsı hаllаrındа ilkin məlumаtlаrın bərpа оlunа bilməsi məsələlərinin tədqiqi ilə B) məlumtlаrın dаhа аydın, dаhа sərfəli kоdlаşdırılmаsı, tехniki оlаrаq kоdlаşdırmаnın dаhа аsаn rеаlizə оlunа bilməsi məsələləri ilə C) sözlərin yığcаm hаldа təsvir еdilməsi məsələlərini tədqiq еdir. D) məlumаtlаrın ötürülməsi və məlumаt dаşıyıcılаrındа onların sахlаnmаsı prоsеsinin tədqiqi E) məlumatın təhriflərə məruz qаlmаsı hаllаrındа ilkin məlumаtlаrın bərpа оlunа bilməsi məsələlərinin tədqiqi ilə 207. Kоdlаşdırmа nəzəriyyəsinin əsаs аnlаyışlаrı hansı bənddə göstərilib? A) birqiymətli kоdlаşdırmа B) müntəzəm kоdlаşdırmа C) bütün cavablar doğrudu D) еffеktiv kоdlаşdırmа E) sabit çəkili kod 208. İnf. mənbəyi Əlaqə kanalı Qəbuledici
A) informasiya mənbəyinin sxemi B) informasiyanın ötürülməsi sxemi C) Əlaqə kanalının informasiya modeli D) inormasiyanın kodlaşdırılması sxemi E) informasiyanın qəbuledilməsi sxemi 209. İnf. mənb Kodlaşdırıcı Dekodlaşdı Qəbuled.
əngəl kanal
A) informasiya mənbəyinin sxemi B) Əlaqə kanalının informasiya modeli C) Mənbədən qəbuediciyə informasiyanın ötrülməsi D) inormasiyanın kodlaşdırılması sxemi E) informasiyanın qəbuledilməsi sxemi 210.
q q
0 0 1 1 Qəbuledilən siqnal Şəkildə göstərilən sxem necə adlanır? A) informasiya mənbəyinin sxemi B) Əlaqə kanalının informasiya modeli C) İkilik simmetrik kanalda keçid ehtimalı D) inormasiyanın kodlaşdırılması sxemi E) informasiyanın qəbuledilməsi sxemi
A) söz
B) yazı C) nitq
D) rəqəm E) düşüncə 212. Qrafik simvolların köməyi ilə dilin komponentlərinin kodlaşdırılması sistemləri necə adlanır? A) 2-lik say sistemi B) nitq C) əlifba D) rəqəm E) məlumat 213. Morze əlifbası hansı kod sisteminə aiddir? A) xətti
B) bərabər ölçülü C) qeyri-bərabər ölçülü D) iterativ E) sabit çəkili 214. Bərabər ölçülü kod üçün kod kombinasiyasının uzunluğu hansı düsturla hesablanır? A) B) C) D) E) 215. İnformasiyanın məzmunun gizlədilməsini təmin edən dəyişiklik üsulu necə adlanır? A) açarlama B) kodlaşdırma C) şifrələmə D) sezar üsulu E) kvadrat üsulu 216. Kriptoqpafiya nə ilə məşğul olur? A) məlumtlаrın dаhа аydın, dаhа sərfəli kоdlаşdırılmаsı, tехniki оlаrаq kоdlаşdırmаnın dаhа аsаn rеаlizə оlunа bilməsi məsələləri ilə B) informasiyanın şifrinin açarsız açılması imkanının tədqiqatı ilə C) informasiyanın çevrilməsinin riyazi metodlarının qurulması və tədqiqatıyla D) məlumаtlаrın ötürülməsi və məlumаt dаşıyıcılаrındа onların sахlаnmаsı prоsеsinin tədqiqi ilə E) məlumatın təhriflərə məruz qаlmаsı hаllаrındа ilkin məlumаtlаrın bərpа оlunа bilməsi məsələlərinin tədqiqi ilə 217. kriptoanaliz nə ilə məşğul olur? A) məlumtlаrın dаhа аydın, dаhа sərfəli kоdlаşdırılmаsı, tехniki оlаrаq kоdlаşdırmаnın dаhа аsаn rеаlizə оlunа bilməsi məsələləri ilə B) informasiyanın çevrilməsinin riyazi metodlarının qurulması və tədqiqatıyla C) informasiyanın şifrinin açarsız açılması imkanının tədqiqatı ilə məşğul olur D) məlumаtlаrın ötürülməsi və məlumаt dаşıyıcılаrındа onların sахlаnmаsı prоsеsinin tədqiqi ilə E) məlumatın təhriflərə məruz qаlmаsı hаllаrındа ilkin məlumаtlаrın bərpа оlunа bilməsi məsələlərinin tədqiqi ilə 218. Hansı qayda şifri açma adlanır? A) Əgər məxfi açarların tam məxfi kanallarla göndərilməsi problemi yaranmazssa B) Əgər kodlaşdırma zamanı hər bir X simvolu üçün ayrıca Y işarəsi uyğun gələrsə C) Əgər Y-in hər bir simvolu üçün birmənalı olaraq bəzi qaydalara əsasən X-də onun nümunəsi tapılarsa D) alan tərəf deşifrələnmiş məlumatlara əsasən bu məlumatı konkret göndərən tərəfdən aldığını sübut edərsə E) bütün cavablar doğrudur 219. A hərfinin Trisme koduna uyğun kod kombinasiyası hansıdır? A) 313
B)123 C) 111
D) 113 E) 122
A) 313 B)123
C) 223 D) 113
E) 122 221. X hərfinin Trisme koduna uyğun kod kombinasiyası hansıdır? A) 313
B)123 C) 323
D) 113 E) 122
A) 323 B) 313
C) 332 D) 311
E) 321 223. C hərfinin Trisme koduna uyğun kod kombinasiyası hansıdır? A) 112
B) 121 C) 113
D) 111 E) 212
A) 232 B) 231
C) 233 D) 322
E) 311 225. W hərfinin Trisme koduna uyğun kod kombinasiyası hansıdır? A) 232
B) 231 C) 322
D) 233 E) 311
A) 1973 B) 1964
C) 1963 D) 1977
E) 1956 227. ASCİİ kodlaşdırma sistemi neçə bitlik kodlaşdırma sistemidir? A) 16
B) 12 C) 8
D) 18 E) 36
A) 1973 B) 1963
C) 1991 D) 1977
E) 1956 229. Unicode kodlaşdırma sistemi neçə bitlik kodlaşdırma sistemidir? A) 12
B) 8 C) 16
D) 24 E) 36
A) 65540 B) 65550
C) 65536 D) 63536
E) 63550 231. Azərbaycan dili üçün Unicode simvol kodlaşdırmaları və klaviatura düzümü nçənci ildən tətbiq olunur? A) 2001 ci il 1 dekabr B) 2005 ci 28 iyun C) 2001 ci il 28 iyul D) 2005 ci il 1 dekabr E) 2005 ci il 28 iyul 232. Kompyuterdə mənfi ədədlər adətən hansı kodda saxlanılır? A) düz
B) əks C) tamamlayıcı D) iterativ E) sabit
Məlumatin 5x5 kvadrat üsulu ilə kodlaşdırılmasının nəticəsinə aşağıdakılardan hansı uyğundur? A) ƏBDTZ��Z!L!!RAA!DAAI.BASM! B) ƏBDTZ��Z!L!DAAI.!RAA!BASM! C) ƏBDTZDAAI.ƏZ!L!BASM!!RAA! D)ƏBDTZ!RAA!ƏZ!L!BASM!DAAI. E) ƏBDTZ BASM!L!BASM!!RAA! S 234. ARIFƏ!BIR!IŞARƏ,!QANMAZA!MIN!TOPPUZ. Məlumatin 6x6 kvadrat üsulu ilə kodlaşdırılmasının nəticəsinə aşağıdakılardan hansı uyğundur? A) ABAA!O!ŞQAT.��I!Z!ZRIRNMPIRŞMIPF!,ANU B) ABAA!O!ƏQAT.ƏI!Z!ZF!,ANUIR��MIPRIRNMP C) ABAA!ORIRNMPIRƏMIPF!,ANUƏI!Z!Z!ŞQAT. D) ABAA!OƏI!Z!ZF!,ANU!ŞQAT.IR��MIPRIRNMP E) ABAA!OIRƏMIPF!,ANUƏI!Z!Z!ŞQAT.RIRNMP
Məlumatin 6x6 kvadrat üsulu ilə kodlaşdırılmasının nəticəsinə aşağıdakılardan hansı uyğundur? A) AU!!AD!NRƏH!IANRA!T,AK!!XLOƏL.RLSBLE B) AU!!ADT,AK!!!NRƏH!IANRA!XLOƏL.RLSBLE C) AU!!ADRLSBLEXLOƏL.IANRA!!NRƏH!T,AK!! D) AU!!ADXLOƏL.IANRA!!NRƏH!T,AK!!RLSBLE E) AU!!ADT,AK!!!NRƏH!RLSBLEXLOƏL.IANRA!
Məlumatin 6x6 kvadrat üsulu ilə kodlaşdırılmasının nəticəsinə aşağıdakılardan hansı uyğundur? A) ANCAAAUD!S!UN.LABALID!DIS!AQS B) ANCAAAUD!S!UN.S!AQSID!DILABAL C) ANCAAS!AQSID!DILABALS!UN.AUD! D) ANCAAS!UN.LABALAUD!ID!DIS!AQS E) ANCAAID!DILABALS!UN.AUD!S!AQS
Məlumatin 6x6 kvadrat üsulu ilə kodlaşdırılmasının nəticəsinə aşağıdakılardan hansı uyğundur? A) ƏIDUIDƏ!DLNAANLŞID!AOVŞ!ID!!ANLNA,!A B) ƏIDUIDƏ!DLNAANLŞIDLNA,!AID!!AN!AOVƏ! C) ƏIDUIDLNA,!AID!!AN!AOVŞ!ANLƏIDŞ!DLNA 4) ƏIDUIDANLƏID!AOVŞƏÜ!DLNAID!!ANLNA,!A 5) ƏIDUIDID!!AN!AOVƏ!ANLŞIDƏ!DLNALNA,!
Məlumatin 6x6 kvadrat üsulu ilə kodlaşdırılmasının nəticəsinə aşağıdakılardan hansı uyğundur? A) ƏNIMOIƏ!L!N!DRŞNA.NIGƏDRIB!Y!AL!ŞƏNI B) ƏNIMOIƏ!L!N!DR��NA.L!ŞIƏŞIB!Y!ANIGƏDR C) ƏNIMOIL!ŞƏNŞIB!Y!ANIGƏDRDRƏNA.Ə!L!N! D) ƏNIMOIDRƏNA.NIGŞDRI!L!N!IB!Y!AL!ŞƏNI E) ƏNIMOIIB!Y!ANIGƏDRDRƏNA.Ə!L!N!L!ŞƏŞƏ
Məlumatin 6x6 kvadrat üsulu ilə kodlaşdırılmasının nəticəsinə aşağıdakılardan hansı uyğundur? A) ƏZ!,AT!TNRARLƏƏNHAƏMKOALVHƏSROVƏÇ!!! B) ƏZ!,AT!TNRARLƏƏNHAVƏÇ!!!VH��SROƏMKOAL C) ƏZ!,ATVƏÇ!!!VHƏSROƏMKOALLƏƏNHA!TNRAR D) ƏZ!,ATLƏƏNHAƏMKOAL!TNRARVHƏSROVƏÇ!!! E) ƏZ!,ATVH��SROƏMKOALLƏƏNHA!TNRARVƏÇ!!!
Məlumatin 6x6 kvadrat üsulu ilə kodlaşdırılmasının nəticəsinə aşağıdakılardan hansı uyğundur? A) Ə!!YNZM,IOƏ!IZB!!!ZIRIN.IZƏSAZZƏƏƏDI B) Ə!!YNZM,IOƏ!IZB!!!ZƏƏƏDIIZƏSAZZIRIN. C) Ə!!YNAZƏTƏD!İZƏSAƏZİRİNZİZB!!İM,İODZ D) Ə!!YNZZƏƏƏDIIZƏSAZZIRIN.IZB!!!M,IOƏ! E) Ə!!YNZIZB!!!ZIRIN.M,IOƏ!IZƏSAZZƏƏƏDI
A) 13654 Kbayt B) 74 Gbayt C) 15 Mbayt D) 139810133 bit E) 1 Gbit 242. Sürəti 512 Kbit /san olan modem 4 dəqiqədə ən çox nə qədər informasiya yükləyə (ötürə) bilər? A) 10 Gbit B) 34952533 nib C) 15 Mbayt D) 133 Mbit E) 16 Mbayt 243. Sürəti 5 Mbit /san olan modem 9 saniyədə ən çox nə qədər informasiya yükləyə (ötürə) bilər? A) 67 Gbayt B) 10240 Knib C) 45 Mbit D) 12 Mnib E) 51200 Kbit 244. Sürəti 128 Kbit /san olan modem1 dəqiqədə ən çox nə qədər informasiya yükləyə (ötürə) bilər? A) 2184533 nib B) 8738133 bit C) 960 Kbayt D) 73 Gbayt E) 103358 bayt 245. 1980 ci ildə küçədə kürən adamlara rastgəlmə ehtimalı 16%, sarışın adamlara rastgəlmə ehtimalı 16%, xurmayısaçlılara rastgəlmə ehtimalı 36%, qarabuğdayı adamlara rastgəlmə ehtimalı isə 32%. 2010 cu ildə isə kürən adamlara rastgəlmə ehtimalı 4%, sarışın adamlara rastgəlmə ehtimalı 8%, xurmayısaçlılara rastgəlmə ehtimalı 64%, qarabuğdayı adamlara rastgəlmə ehtimalı isə 24% . Hər iki il üçün entropiyanı hesablayın. A) 2,45 bit; 3,45 bit B) 1,4469 bit; 1,8353 bit C) 1,4596 bit; 1,3835 bit D) 1,014578 bit; 1,140565 bit E) 1,45 bit; 2,45 bit 246. Kod uzunluğu n elemntdən ibarətdir, elementlərin hər biri m vəziyyət alarsa, neçə işarəni kodlaşdıra bilər? A) m ·log n B) n·log m C) D) n m E) nm 247. Kod uzunluğu 2 elemendən ibarətdir. Elementlərin hər biri 2 vəziyyət alarsa, neçə işarə kodlaşdırıla bilər? A) 3
B) 5 C) 4
D) 2 E) 1
A) 3 B) 5
C) 8 D) 6
E) 2 249. Kod uzunluğu 4 elemendən ibarətdir. Elementlərin hər biri 2 vəziyyət alarsa, neçə işarə kodlaşdırıla bilər? A) 32
B) 12 C) 16
D) 22 E) 11
A) 16 B) 12
C) 32 D) 22
E) 11 251. Kod uzunluğu 6 elemendən ibarətdir. Elementlərin hər biri 2 vəziyyət alarsa, neçə işarə kodlaşdırıla bilər? A) 32
B) 128 C) 64
D) 28 E) 56
A) 32 B) 64
C) 128 D) 28
E) 56 253. Kod uzunluğu 8 elemendən ibarətdir. Elementlərin hər biri 2 vəziyyət alarsa, neçə işarə kodlaşdırıla bilər? A) 32 B) 64
C) 256 D)128
E) 56 254. Kod uzunluğu 9 elemendən ibarətdir. Elementlərin hər biri 2 vəziyyət alarsa, neçə işarə kodlaşdırıla bilər? A) 32
B) 256 C) 512
D)128 E) 126
A) 512 B)256
C) 1024 D)128
E) 56 256. Kod uzunluğu 2 elemendən ibarətdir. Elementlərin hər biri 3 vəziyyət alarsa, neçə işarə kodlaşdırıla bilər? A) 32
B) 64 C) 9
D)128 E) 56
A) 9 B) 64
C) 27 D)128
E) 56 258. Kod uzunluğu 4 elemendən ibarətdir. Elementlərin hər biri 3 vəziyyət alarsa, neçə işarə kodlaşdırıla bilər? A) 32
B) 88 C) 81
D)128 E) 256
A) 512 B) 729
C) 243 D)128
E) 256 260. K. Şennon entropiyanı hesablamaq üçün bu düsturu vermişdir: A) B) C) D) E) 261. Kompyuterdə hansı hesblama əməli daha vacib sayılır? A) vurma B) cıxma C) toplama D) bölmə E) bütün cavablar doğrudur 262. İkilik ədədin əks kodunu almaq üçün hansı çevrilməni yerinə yetirmək lazımdır? A) verilmiş ədədlə mütləq qiyməti eyni olan müsbət ədədin ikilik təsviri yazılır B) ikilik ədədin sağdan birinci mərtəbəsinin üzərinə vahid gəlmək lazımdır. C) ədəddəki vahidləri sıfırlarla və sıfırları vahidlərlə əvəz etmək lazımdır. D) ikilik ardıcıllıq sağdan sola köçürülür. E) ədəd müsbətdirsə, işarə mərtəbəsindəki “0”- “1” lərlə əvəz edilir. 263. İkilik ədəddəki vahidlərin sıfırlarla və sıfırların vahidlərlə əvəz edilməsi nəticəsində alınan kod hansı koddur? A) düz kod B) tamamlayıcı kod C) əks kod D) ikilik kod E) əlavə kod 264. İkilik ədədin tamamlayıcı kodunu almaq üçün hansı çevrilməni yerinə yetirmək lazımdır? A) verilmiş ədədlə mütləq qiyməti eyni olan müsbət ədədin ikilik təsviri yazılır B) ədəddəki vahidləri sıfırlarla və sıfırları vahidlərlə əvəz etmək lazımdır. C) ikilik ədədin əks kodunun sağdan birinci mərtəbəsinin üzərinə vahid gəlmək lazımdır. D) ikilik ardıcıllıq sağdan sola köçürülür. E) ədəd müsbətdirsə, işarə mərtəbəsindəki “0”-lar “1” lərlə əvəz edilir. 265. Müsbət ikilik ədədin düz, əks, tamamlayıcı kodları....... A) bir birinin əksidir B) müxtəlifdir C) eynidir D) əks kod tamamlayıcı kodla düz kodun cəmidir E) düz kod əks kodla tamamlayı kodun cəmidir 266. Kompyuterdə ədədlərin təsviri zamanı işarə mərtəbəsi necə təsvir edilir? A) ikilik ardıcıllıq sağdan sola köçürülür. B) ədəd müsbətdirsə işarə mərtəbəsinə vahid, mənfidirsə sıfır yazılır. C) ədəd müsbətdirsə işarə mərtəbəsinə sıfır, mənfidirsə vahid yazılır. D) verilmiş ədədlə mütləq qiyməti eyni olan müsbət ədədin ikilik təsviri yazılır E) bütün cavablar doğrudur 267.Tamamlayıcı kodu hesablayanda işarə mərtəbəsinin qiyməti necə dəyişir? A) sıfırlar vahidlə əzvəz edilir B) əksinə dəyişir C) dəyişmir D) vahidlr sıfırlarla əvəz edilir E) cavabların heç biri doğru deyil 268. 10011011 (k=3, n=8) ədədinin düz kodunu təyin edin. A) 00100110110 B) 0100110110 C) 00010011011 D) 10011011000 E) 01001101100 269. -10011011 (k=3, n=8) ədədinin əlavə kodunu təyin edin. A) 10000110010 B) 11001100100 C) 11101100101 D) 1001100101 E) 11011001000 270. 11110011011 (k=3, n=8) düz koda uyğun ikilik rəqəmi təyin edin. A) 10011010 B) 10011011 C) -10011011 D) 10011000 E) 00011011 271. 7 ədədinin (k=1, n=2) düz kodu hansıdır? A) 1110
B) 111 C) 0111
D) 00111 E) 11100
A) 1110 B) 1000
C) 0111 D) 01000
E) 00111 273. 7 ədədinin əlavə kodu hansıdır? A) 1001
B) 1000 C) 0111
D) 1110 E) 0011
A) 11111110, 11111101 , 00000010
275. 2 ədədinin düz, əks və əlavə kodları yazılmış bəndi göstərin. A) 11000010, 110000010, , 110000010 B) 10000010, 10000010, 10000010 C) 00000010, 00000010, 00000010 D) 00000101, 00000101, 00000101 E) 11100010, 11100010, 11100010
A) 11110110,10001010, 11110101
B) 11110101,10001010, 11110110 C) 10001010, 11110101, 11110110 D) 11001010, 11110100, 11110111 E) 11101010, 11110100, 11110111 277. Şennon teoremlərində əsas məqsəd nədən ibarətdir? A) korrekta edici kodlarla kodlanan informasiyanın maneəli kanalla verilməsi zamanı maksimum sürətlə, böyük həcmli informasiya ötürmək. B) korrekta edici kodlarla kodlanan informasiyanın maneəli kanalla verilməsi sürətini maksimum artırmaq. C) korrekta edici kodlarla kodlanan informasiyanın maneəli kanalla verilməsi zamanı bu kanallardan optimal istifadə etmək. D) korrekta edici kodlarla kodlanan informasiyanın maneəli kanalla verilməsi zamanı maksimum sürətlə, böyük həcmli informasiya qəbul etmək. E) korrekta edici kodlarla kodlanan informasiyanın maneəli kanalla verilməsi zamanı maneələri tamamilə yox etmək. 278. Maneəsiz kanalda kodlaşdırmanın məqsədi nədən ibarətdir? A) informasiyanın həcmini artıqmaqdan B) informasiyaya əlavə elementlər əlavə etməklə yaranan səhvləri aradan qaldırmaqdan. C) informasiyada olan artıq elementləri yox etməkdən D) informasiyanın tutumunu artırmaqdan E) informasiyanı ikilk say sistemində kodlaşdırmaqdan 279. Maneəli kanalda kodlaşdırmanın məqsədi nədən ibarətdir? A) informasiyanın həcmini artıqmaqdan B) informasiyada olan artıq elementləri yox etməkdən C) informasiyaya əlavə elementlər əlavə etməklə yaranan səhvləri aradan qaldırmaqdan. D) informasiyanın tutumunu artırmaqdan E) informasiyanı ikilk say sistemində kodlaşdırmaqdan 280. Şennonun 1- ci teoreminə görə kod kombinasiyasının orta minimum uzunluğu ilə məlumat mənbəyinin entropiyası arasında hansı uyğunluq var? A) B) C) D) E) 281. Məlumatın əlifbasının hərfləri cədvələ ehtimalların azalması sırasıyla yazılır. Sonra onlar elə iki qrupa bölünürlər ki, qruplardan hər birində ehtimalların cəmləri imkan daxilində eyni olsun. Bu ardıcıllıq hansı kodlaşdırma metodudur? A) Qrey
B) Haffman C) Şennon-Fano D) Maksvell E) Fano
A) Qrey B) Şennon-Fano C) Haffman D) Maksvell E) Fano
A) əlaqə xəttinə daxil olmamışdan əvvəl simvolların sıxlığını sıralayır B) hərflər ardıcıllığının dekodlaşdırılmış uyğunluğuna kod kombinasiyaları ardıcıllığını qarşı qoyur C) hərflərin ilk ardıcıllığının uyğunluğuna başqa dekodlaşdırıcının hərflər ardıcıllığını qarşı qoyur D) kod kombinasiyaları ardıcıllığını hərflər ardıcıllığına çevirir E) hərflərin arasında intervalları düzəldir. 284. Hərflərin ilk ardıcıllığının uyğunluğuna başqa dekodlaşdırıcının hərflər ardıcıllığını qarşı qoyan texniki qurğu necə adlanır? A) bufer qurğusu B) xüsusi kodlaşdırıcı qurğu C) dekodlaşdırıcı D) şifraçan qurğu E) rekorreksiya qurğusu 285. Xüsusi kodlaşdırıcı qurğunun vəzifəsi nədən ibarətdir? A) əlaqə xəttinə daxil olmamışdan əvvəl simvolların sıxlığını sıralayır B) hərflərin ilk ardıcıllığının uyğunluğuna başqa dekodlaşdırıcının hərflər ardıcıllığını qarşı qoyur C) hərflər ardıcıllığının dekodlaşdırılmış uyğunluğuna kod kombinasiyaları ardıcıllığını qarşı qoyur D) kod kombinasiyaları ardıcıllığını hərflər ardıcıllığına çevirir E) hərflərin arasında intervalları düzəldir. 286. Hərflər ardıcıllığının dekodlaşdırılmış uyğunluğuna kod kombinasiyaları ardıcıllığını qarşı qoyan texniki qurğu necə adlanır? A) bufer qurğusu B) dekodlaşdırıcı C) xüsusi kodlaşdırıcı qurğu D) şifraçan qurğu E) rekorreksiya qurğusu 287. Bufer qurğusunun vəzifəsi nədən ibarətdir? A) hərflərin ilk ardıcıllığının uyğunluğuna başqa dekodlaşdırıcının hərflər ardıcıllığını qarşı qoyur B) hərflər ardıcıllığının dekodlaşdırılmış uyğunluğuna kod kombinasiyaları ardıcıllığını qarşı qoyur C) əlaqə xəttinə daxil olmamışdan əvvəl simvolların sıxlığını sıralayır D) kod kombinasiyaları ardıcıllığını hərflər ardıcıllığına çevirir E) hərflərin arasında intervalları düzəldir. 289.Əlaqə xəttinə daxil olmamışdan əvvəl simvolların sıxlığını sıralayan texniki qurğu necə adlanır? A) xüsusi kodlaşdırıcı qurğu B) dekodlaşdırıcı C) bufer qurğusu D) şifraçan qurğu E) rekorreksiya qurğusu 290. Şifraçan qurğunun vəzifəsi nədən ibarətdir? A) əks dekodlayıcı əməliyyatını həyata keçirir B) hərflərin arasında intervalları düzəldir C) kod kombinasiyaları ardıcıllığını hərflər ardıcıllığına çevirir D) hərflərin ilk ardıcıllığının uyğunluğuna başqa dekodlaşdırıcının hərflər ardıcıllığını qarşı qoyur E) kod kombinasiyaları ardıcıllığını hərflər ardıcıllığına çevirir 291. Kod kombinasiyaları ardıcıllığını hərflər ardıcıllığına hansı texniki qurğu çevirir? A) xüsusi kodlaşdırıcı qurğu B) dekodlaşdırıcı C) şifraçan qurğu D) bufer qurğusu E) rekorreksiya qurğusu 292. Rekorreksiya qurğusunun vəzifəsi nədən ibarətdir? A) hərflərin arasında intervalları düzəldir B) kod kombinasiyaları ardıcıllığını hərflər ardıcıllığına çevirir C) əks dekodlayıcı əməliyyatını həyata keçirir D) hərflərin ilk ardıcıllığının uyğunluğuna başqa dekodlaşdırıcının hərflər ardıcıllığını qarşı qoyur E) kod kombinasiyaları ardıcıllığını hərflər ardıcıllığına çevirir 293. Əks dekodlayıcı əməliyyatını hansı texniki qurğu həyata keçirir? A) xüsusi kodlaşdırıcı qurğu B) dekodlaşdırıcı C) rekorreksiya qurğusu D) bufer qurğusu E) şifraçan qurğu 294. Şennonun ikinci teoremində əsas məqsəd nədən ibarətdir? A) informasiyada olan artıq elementləri yox etməkdən B) informasiyaya əlavə elementlər əlavə etməklə yaranan səhvləri aradan qaldırmaqdan. C) məqsədi kanalın buraxma qabiliyyətinin kod kombinasiyasına daxil edilən əlavə elementlərdən necə asılı olmasını göstərməkdən D) informasiyanın həcmini artıqmaqdan E) informasiyanın tutumunu artırmaqdan 295. Şennonun 2 ci teoreminə görə hansı halda heç bir kodlaşdırma mümkün deyil? A) B) C) D) E) 296. Şennonun 2 ci teoreminə əsasən informasiya mənbəyinin məhsuldarlığı hansı düsturla hesablanır? A) B)
A) B)
E) 298. Şennonun ikinci teoreminə əsasən bir hərfin yazılması üçün istifadə edilən kod kombinasiyasının orta uzunluğu hansı düsturla hesablanır? A) B) C) D) E) 299. Təcrübədə kodlaşdırmanın etibarlılığının və effektivliyinin dərəcəsi amillərindən hansılar əsas götürülür? A) şifraçma aparatının ölçüsü B) kodlaşdırma aparatının ölçüsü C) bütün cavablar doğrudur D) kodlaşdırma və şifri açma (dekoder) aparatının dəyəri E) verilən (ötrülən) informasiyanın ləngimə vaxtı 300. İnformasiyanın ötürülməsinin, emalının və göstərilən sistemlərdə saxlanılmasının etibarlılığına yüksələn tələblər informasiyanın necə kodlaşdırılmasını tələb edir? A) bu kodlaşdırma ötürmə kanalının sürətini artırmağa imkan versin B) bu kodlaşdırma səhvlərin azaldılması imkanını təmin etsin C) bu kodlaşdırma səhvlərin aşkar edilməsini və düzəldilməsi imkanını təmin etsin D) bu kodlaşdırma kodlaşdırılmış informasının dekodlaşdırılması imkanını təmin etsin E) bu kodlaşdırma verilən (ötrülən) informasiyanın ləngimə vaxtını azaltsın 301. Qəbuledici tərəfdə səhvləri aşkarlamaq və düzəltmək xüsusiyyətinə malik olan kodlar hansı kodlardır? A) məşğul B) sabit C) iterativ D) əngələdavamlı E) hesabi 302. Bərabər ölçülü kodlar nəyə deyilir? A) informasiya simvollarının kodlaşdırılan ardıcıllığı müstəqil bloklara bölünürsə, belə kodlara bərabərölçülü kodlar deyilir B) informasiya simvollarının kodlaşdırılan ardıcıllığına simvolların əlavə olunursa belə kodlara bərabərölçülü kodlar deyilir C) informasiya simvollarının kodlaşdırılan ardıcıllığı müstəqil bloklara bölünmürsə, belə kodlara bərabərölçülü kodlar deyilir D) əgər məlumatın bütün hərfləri üçün blokun n simvolları dəyişilməz qalırsa belə kod bərabərölçülü adlanır E) bütün cavablar doğrudur 303. Fasiləsiz (rekkurrent) kodlar elə kodlardır ki..... A) bu zaman informasiya simvollarının kodlaşdırılan ardıcıllığı müstəqil bloklara bölünür B) informasiya simvollarının kodlaşdırılan ardıcıllığına əlavə simvolların tətbiqi müstəqil bloklara bölünərək həyata keçrilir C) bu zaman məlumatın bütün hərfləri üçün blkun n simvolları dəyişilməz qalır D) informasiya simvollarının kodlaşdırılan ardıcıllığına əlavə simvolların tətbiqi müstəqil bloklara bölünmədən həyata keçrilir E) heç bir cavab doğru deyil 304. Kanalın informasiya buraxma qabiliyyətini artırmaq üçün nə etmək lazımdır? A) kod kombinasiyalarının sayını azaltmaq lazımdır B) əlavə elementlərin sayını artırmaq lazımdır C) kod kombinasiyalarının sayını artırmaq lazımdır D) əlavə elementlərin sayını azaltmaq lazımdır E) kod məsafəsini artırmaq lazımdır 305. İstənilən iki kod kombinasiyasının fərqinin dərəcəsi necə adlanır? A) kod sabiti B) kod çəkisi C) kod dərəcəsi D) kod məsafəsi E) kod artıqlığı 306. Kod məsafəsi nəyə deyilir? A) iki kod kombinasiyasının simvollarının kod uzuluğuna B) iki kod arasındakı məsafəyə C) iki kod kombinasiyası arasındakı məsafəyə D) istənilən iki kod kombinasiyasının fərqinin dərəcəsinə E) simvollar ardıcıllığı arasındakı məsafəyə 307. Minimal kod məsafəsi nəyə deyilir? A) icazə verilmiş kod kombinasiyasının uzunluqları arasındakı məsafənin cəminə B) icazə verilmiş kod kombinasiyaları arasındakı minimal məsafəyə C) icazə verilmiş kod kombinasiyasının uzunluqları arasındakı fərqə D) icazə verilmiş kod kombinasiyasının götürülmüş bütün cütlükləri arasındakı minimal məsafəyə E) iki kod arasındakı məsafə fərqinə 308. İkilik kodun iki kombinasiyası arasındakı kod məsafəsi nəyə bərabərdir? A) birinci kombinasiyanın tərkibindəki sıfırların sayına B) 2 lik modul üzrə bu kombinasiyaların cəmindəki sıfırların sayına C) 2 lik modul üzrə bu kombinasiyaların cəmindəki vahidlərin və sıfırların sayına D) 2 lik modul üzrə bu kombinasiyaların cəmindəki vahidlərin sayına E) birinci kombinasiyanın tərkibindəki vahidlərin sayına 309. 111101112 və 101011112. Verilmiş 2-lik modul üzrə kod məsafəsini tapın. A) 8
B) 4 C) 6
D) 3 E) 11
A) 8 B) 5
C) 6 D) 3
E) 11 311. 101102 və 1110112. Verilmiş 2-lik modul üzrə kod məsafəsini tapın. A) 8
B) 4 C) 2
D) 4 E) 9
A) 8 B) 4
C) 2 D) 4
E) 9 313. 0110112 və 1001002. Verilmiş 2-lik modul üzrə kod məsafəsini tapın. A) 8
B) 3 C) 2
D) 6 E) 7
A) 5 B) 3
C) 2 D) 6
E) 4 315. 112 və 012. Verilmiş 2-lik modul üzrə kod məsafəsini tapın. A) 5
B) 3 C) 2
D) 1 E) 4
A) 5 B) 3
C) 2 D) 3
E) 4 317. 0012 və 112. 2-lik modul üzrə kod məsafəsini tapın. A) 5
B) 3 C) 2
D) 1 E) 4
A) 6 B) 3
C) 2 D) 1
E) 4 319. 110112 və 1012. 2-lik modul üzrə kod məsafəsini tapın. A) 6
B) 3 C) 2
D) 4 E) 4
A) 6 B) 3
C) 2 D) 5
E) 4 321. 101112 və 1112 . 2-lik modul üzrə kod məsafəsini tapın. A) 6
B) 3 C) 2
D) 1 E) 5
A) 6 B) 3
C) 2 D) 7
E) 5 323. Kod məsafəsi ilə təyin olunan səhv arasındakı əlaqəni necə yazmaq olar? A) d= t0 + 2 B) d0= t + 2 C) d= t0 + 1 D) d0= t + 1 E) d= t0 + t 324. Dövri kodlardan nə zaman istifadə olunur? A) informasiyanın HDD-da, CD-da və DVD-da yazılması və istifadəsi vaxtı B) informasiya mübadiləsi üçün USB-portlarından istifadə vaxtı C) audionun və videounun ötürülməsi vaxtı D) bütün cavablar doğrudur E) əlaqə kanallarında məlumatların təkrar ötürülməsi imkanı olmazssa 325. Dövri kodları necə almaq olar? A) eyni növ kod qruplarını sıxlaşdırmaq yolu ilə B) müxtəlif növ kod qruplarını sıxlaşdırmaq yolu ilə C) eyni növ kod qrupları arasından sətrləri dövr etdirməklə D) müxtəlif növ kod qrupları arasından sətrləri dövr etdirməklə E) müxtəlif növ kod qruplarını eyni növ kod qrupları ilə əvəz etmək yolu ilə 326. Dövri kodların icazə verilən kod kombinasiyalarının yaradılamsının neçə üsulu var? A) 4
B) 6 C) 2
D) 3 E) 5
327. Səhvlərin aşkar edilməsi rejimində iterativ kodların qurulması zamanı sətirlər və sütunlar üzrə hansı şərt yerinə yetirilməlidir? A) B) C) D) E) 328. Məlumatın emalı və verilməsi üsulundan asılı olaraq veriliş sistemləri neçə çür olur? A) 4
B) 6 C) 3
D) 2 E) 5
A) 2 B) 6
C) 3 D) 4
E) 5 330. Siqnalın məlumatı təqdimetmə xassəsinə nə deyilir? A) tezlik B) siqnal parametri C) amplitud D) bütün cavablar doğrudur E) sürət
A) 2 B) 6
C) 4 D) 3
E) 5 332. Verilən parametrə nəzərən siqnal nə zaman diskret hesab olunur? A) əgər siqnal yuxarıdan tezliyi ilə məhdudlanan spektrə malikdirsə B) bu parametrin ala biləcəyi bütün mümkün qiymətlərin sayı kontinuum olsun C) siqnal bir parametrə nəzərən kəsilməz, digər parametrə nəzəzrən dəyişən olarsa D) bu parametrin ala biləcəyi qiymətlərin sayı sonlu və ya hesabi olsun E) bütün cavablar doğrudur 333. Teleqraf və rəqəmli veriliş texnikalarında hansı siqnallardan istifadə olunur? A) yuxarı tezlikli bütün siqnallardan B) analoq C) aşağı tezliklik bütün siqnallardan D) diskret E)diskret və analoq 334. Faksmil rabitədə hansı siqnallardan istifadə olunur? A) yuxarı tezlikli bütün siqnallardan B) diskret C) aşağı tezliklik bütün siqnallardan D) analoq E)diskret və analoq 335. Diskret məlumat verilişi sisteminin (DMVS) tərkibinə daxil olan komponentlər hansılardı? A) qəbuledici B) məlumat mənbəyi C) istifadəçi D) bütün cavablar doğrudu E) rabitə kanalı 336. 128x128 ölçülü təsvirin yadda saxlanılması üçüm 4 kbayt yer ayrılıb. Palitrada rənglərin maksimal sayını müəyyən edin. A) 5
B) 8 C) 7
D) 4 E) 6
A) 1250 B) 1500
C) 1024 D) 1000
E) 1048 338. 1024×768 icazə qabiliyyətli, əks etdirdiyi rənglərin piksellərinin miqdarı 494 967 296 olan monitorun qrafik rejiminin reallaşdırması üçün tələb olunan video yaddaşı meqabaytlarla müəyyən edin. A) 5
B) 4 C) 2
D) 3 E) 7
A) 1012,5 kbayt B) 1064,5 kbayt C) 1024,5 kbayt D) 1162,5 kbayt E) 1000 kbayt
A) 101,5 kbayt B) 104,5 kbayt C) 102,5 kbayt D) 187,5 kbayt E) 1000 kbayt 341. Siqnalın mənbədən qəbulediciyə çatdırılmasını təmin edən texniki qurğular kompleksi necə adlanır? A) əlaqə xətti B) əlaqə kanalı C) kodlayıcı qurğu D) fiziki qurğu E) kod açan qurğu 342. Əverişli şəkildə ötrülməsi üçün ilkin məlumatın çevrilməsini təmin edən qurğu necə adlanır? A) əlaqə kanalı B) kodlayıcı qurğu C) əlaqə xətti D) fiziki qurğu E) kod açan qurğu 343. İnformasiya nəzəriyyəsinin əsas anlayışları hansılardı? A) informasiya, xəbər, məlumat B) verilənlər, siqnal, ötürmə C) xəbər, məlumat verilənlər D) siqnal, tezlik, sürət E) kod, kodlaşdırma, məlumat 344. İnformasiyanın təqdimat forması hansıdır? A) xəbər B) siqnal C) məlumat D) verilənlər E) bütün cavablar doğrudur 345. Müəyyən üsullarla kodlaşdırılmaqla ötrülən informasiyanın fiziki olaraq dəyişdirilməsi necə adlanır? A) xəbər
B) siqnal C) məlumat D) verilənlər E) bütün cavablar doğrudur 346. Ölçüsü zamanla fasiləsiz olaraq dəyişən siqnal hansı siqnaldır? A) diskret B) analoq C) kvantlanmış D) rəqəmli E) fasiləli 347. Telefon şəbəkələrində, televizor və radioyaıyımlarda hansı siqnallardan istifadə edilir? A) diskret B) analoq C) kvantlanmış D) rəqəmli E) fasiləli 348. Kvantlama nədir? A) siqnalın diskret zaman anlarında götürülmüş qiymətlər ardıcıllığı şəklində təqdim edilməsidir B) fasiləsiz və ya diskret ölçünün qiymətlər diapazonunun intervallara bölməsidir C) siqnalların sonlu mərtəbə sayı ardıcıllığı şəklində təsvir edilməsidir D) siqnalları formalaşdırmaq və məhdud tezlik oblastından buraxmaq E) siqnalların ötürülməsi üçün istifadə edilən verilənlərin əlaqə kanalının tezlik intervalıdır. 349. Zamanın müəyyən anında siqnalın uzunluğuna uyğun gələn ikilik rəqəmin ardıcıllığı şəklində təqdim olunan siqnal hansı siqnaldır? A) diskret B) analoq C) kvantlanmış D) rəqəmli E) fasiləli 350. Qrafik təsvirin rənglərinin miqdarı dəyişikliyindən sonra 256-dan 32-ə qədər azaldı. Onun tutduğu yaddaşın həcmi neçə dəfə azaldı? A) 2,5
B) 2,6 C) 8
D) 1,6 E) 6
A) 120 bayt B) 90 bayt C) 100 bayt D) 80 bayt E) 320 bayt
A) 101,5 kbayt B) 64,5 kbayt C) 82,5 kbayt D) 62,5 kbayt E) 1000 kbayt 353. Yaddaşda 468,75 Kilobayt yer tutan, səs dərinliyi 16 bit və tezlik vaxtı 48 KHs olan audiofaylın səslənmə uzunluğunu müəyyən edin. A) 10,5 san. B) 4,5 san. C) 8 ,5 san. D) 2,5 san. E) 10 san. 354. Hərflərin rastgəlmə tezliyi: a- 0,25; b- 0,20; c – 0,15; d- 0,10 olarsa, Fano - Şennon üsulu ilə kodlaşdırmadan sonra bu hərflərin kodu nədir? A) a - 0; b- 100; c- 1100; d - 00; B) a - 00; b- 0; c- 1111; d - 0; C) a - 1100; b- 00; c- 100; d - 0; D) a - 11; b - 10; c - 011; d - 010; E) a -11 b - 011; c- 00; d- 100; 355. Hərflərin rastgəlmə tezliyi: a- 0,10; b- 0,10; c – 0,06; d- 0,04 olarsa, Fano - Şennon üsulu ilə kodlaşdırmadan sonra bu hərflərin kodu nədir? A) a - 0000; b- 1000; c- 1100; d -0000; B) a -0000; b- 0011; c- 1111; d - 1001; C) a - 1100; b- 0000; c- 1000; d - 1110; D) a - 0011; b - 0010; c - 0001; d - 0000; E) a -1111 b - 0111; c- 0011; d- 1000; 356. Verilmiş kod kombinasiyaları üçün orta kod uzunluğunu hesablayın.
A) 2,85 B) 5
C) 3,05 D) 1,55
E) 3 357. Rastgəlmə tezlikləri aşağıdakı kimi olan hərfləri Haffman metodu ilə kodlaşdıran zaman bu hərflərin kod kombinasiyaları necə olar?
A)
B)
C)
D)
E)
358. Verilmiş kod kombinasiyaları üçün orta kod uzunluğunu hesablayın.
A) 1,50 B) 2,50
C) 3,25 D) 2,25
E) 2,75 359. Rastgəlmə tezlikləri aşağıdakı kimi olan hərfləri Fano metodu ilə kodlaşdıran zaman bu hərflərin kod kombinasiyaları necə olar?
A)
B)
C)
D)
E)
360. Verilmiş kod kombinasiyaları üçün orta kod uzunluğunu hesablayın.
A) 2,50
B) 2 C) 1,55
D) 2,26 E) 3
A) Haffman B) Fano
C) Şennon-Fano D) Şennon E) Şəbəkə 362. Sadalananlardan hansı analoq siqnaldır? A) kardioqram B) mayakın siqnalı C) SOS siqnalı D ) yol işarəsi E) svetoforun işığı
Məlumatın bir elementinin kanalda ötürülməsinin orta uzunluğu dir. Kanalda mane yoxdur. Kanalın buraxabilmə qabiliyyətini təyin edin. A) 8697 bit/san B) 6989 bit/san C) 9689 bit/san D) 6819 bit/san E) 6558 bit/san 364. Yaddaşda 468,75 Kilobayt yer tutan, səs dərinliyi 16 bit və tezlik vaxtı 48 KHs olan audiofaylın səslənmə uzunluğunu müəyyən edin. A) 10,5 san. B) 4,5 san. C) 8 ,5 san. D) 2,5 san. E) 10 san 365. Kompyuterin yaddaşında 50 kbayt yer tutan Unicode standartında yığılmış mətndə neçə simvol var? A) 21200
B) 23500 C) 22500
D) 25600 E) 24500
A) 8560 B) 8860
C) 8660 D) 8960
E) 8420 367. Kompyuterin yaddaşında 22,5kbayt yer tutan Unicode standartında yığılmış mətndə neçə simvol var? A) 22450
B) 11400 C) 21310
D) 11500 E) 13024
A) 1540 B) 2048
C) 2158 D) 1024
E) 2096 369. Kompyuterin yaddaşında 21 kbayt yer tutan Unicode standartında yığılmış mətndə neçə simvol var? A) 10104
B) 11504 C) 21500
D) 10770 E) 20150
A) 1520 B) 1996
C) 1899 D) 9984
E) 1522 371. Kompyuterin yaddaşında 23 kbayt yer tutan Unicode standartında yığılmış mətndə neçə simvol var? A) 21450
B) 23550 C) 13450
D) 11776 E) 11550
A) 548 B) 418
C) 816 D) 384
E) 687 373. Kompyuterin yaddaşında 1,25 kbayt yer tutan Unicode standartında yığılmış mətndə neçə simvol var? A) 380 B) 420
C) 386 D) 640
E) 830 374. Kompyuterin yaddaşında 0,5 kbayt yer tutan Unicode standartında yığılmış mətndə neçə simvol var? A) 124
B) 512 C) 412
D) 256 E) 421
A) 2522 B) 2532
C) 2353 D) 2176
E) 2412 376. Kompyuterin yaddaşında 3,25 kbayt yer tutan Unicode standartında yığılmış mətndə neçə simvol var? A) 2812
B) 1228 C) 2128
D) 1664 E) 1281
A) 1014 B) 2500
C) 3848 D) 5248
E) 1024 379. Kompyuterin yaddaşında 24,5 kbayt yer tutan Unicode standartında yığılmış mətndə neçə simvol var? A) 38505
B) 15085 C) 25080
D) 12544 E) 48250
A) d - 0; c- 100; e- 1100; a - 00; b- 1111 B) d - 00; c- 0; e- 1111; a - 0; b- 100 C) d - 1100; c- 00; e- 100; a - 0; b- 1111 D) d -11 0; c- 00; e- 100; a - 1100; b- 1111 E) d - 0; c- 00; e- 100; a - 1100; b- 1111 381. Hərflərin rastgəlmə tezliyi: a - 17; b - 16; c - 6; d - 1; e-1. Fano - Şennon üsulu ilə kodlamadan sonra bu hərflərin kodu nədir? A) b - 0; c- 100; a- 1100; d - 00; e- 1111 B) b - 00; c- 0; a- 1111; d - 0; e- 100 C) b - 0; c- 00; a- 100; d - 1100; e- 1111 D) b - 1100; c- 00; a- 100; d - 0; e- 1111 E) b - 110; c- 100; a- 100; d - 1100; e- 1111 382. Hərflərin rastgəlmə tezliyi: a - 20; b - 20; c - 16; d - 10;e- 2. Fano - Şennon üsulu ilə kodlamadan sonra bu hərflərin kodu nədir? A) a - 0; d- 100; c- 1100; e - 00; b- 1111 B) a - 00; d- 0; c- 1111; e - 0; b- 100 C) a - 1100; d- 00; c- 100; e - 0; b- 1111 D) a - 1111; d- 00; e- 100; e - 1100; b- 0 E) a - 0; d- 00; c- 100; e - 1100; b- 1111
A) a - 11, b - 01, c -000, d - 10, e -001. B) a - 10, b - 11, c -01, d - 001, e -000. C) a - 000, b - 001, c -10, d - 01, e -11. D) a - 01, b - 000, c -001, d - 11, e -10. E) a - 001, b - 10, c -11, d - 000, e -01. 384. Verilmiş ehtimallara nəzərən əlifbanın entropiyasını hesablayın.
A) 2,66
B) 2,16 C) 2,36
D) 2,76 E) 2,56
A) 2
B) 5,16 C) 1,16
D) 2,24 E) 1,46
20 simvoldan ibarət olan məlumatın informasiya miqdarını hesablayın. A) 21
B) 20 C) 12
D) 24,5 E) 22
A) vergül, tire, probel B) 1 və 0 C) 10 müxtəlif elementdən D) nöqtə, tire, probel E) bir elementdən
A) 16
B) 6 C) 8
D) 4 E) 32
A) 16 B) 6
C) 4 D) 8
E) 32 390. Formal dilin əlifbası iki hərf-işarədən (0, 1) ibarətdir. Bu dildə hər söz n hərfdən ibarətdir. Bu dildəki sözlərin maksimum N sayı hansı formula ilə hesablanır? A) N=n2 B) N=2n+2 C) N=2n-2 D) N=2n C) N=2n 391. Dili nə zaman formal dil adlandırmaq olar? A) sözlərin qurulmasının qaydaları sərt verilmişdir, hər söz ən çox iki qiymətə (mənaya) malikdir B) hər söz yalnız bir mənaya malikdirsə və dilin əlifbasından sözlərin qurulmasının qaydaları verilməmişdirsə C) hər söz ən çox iki qiymətə (mənaya) malikdirsə və dilin əlifbasından sözlərin qurulmasının qaydaları verilməmişdirsə D) hər söz yalnız bir mənaya malikdirsə və dilin əlifbasından sözlərin qurulmasının qaydaları verilmişdirsə E) hər sözdə işarələrin sayı bərabərdirsə 392. Kod uzunluğu nəyə deyilir? A) kodlaşdırılan əlifbanın və alinan yeni əlifbanın simvolların cəminə B) əlifbadakı simvolların sayına C) bir neçə əlifbanın qruplaşdırılmış simvollarının sayına D) kodlaşdırılan informasiyanı təqdim etmək üçün istifadə edilən işarələrin miqdarına E) informasiyanın kodlaşdırılmasında istifadə edilə vahidlərin sayına 393. Kodlaşdırılmış səs faylinin səslənmə kefiyyəti əsasən nədən asılıdır? A) səsin dərinliyindən B) kodlaşdırma metodundan C) ehtimalların sayından D) diskretləşdirmə tezliyindən və onun icazəsindən E) bütün cavablar doğrudur 394. Aşağıdakılardan hansılar informasiyanın kodlaşdırma vasitəsi ola bilməz? A) işarə
B) siqnal C) hərf
D) xüsusiyyət E) səs
A) şifrələmə B) demodulyasiya C) kodlaşdırma D) modulyasiya E) şifr açma
A) məlumat daşıyıcısı B) informasiya mənbəyi C) informasiyanın qəbuledicisi D) bütün cavablar doğrudur E) ötürülmə mühiti 397. İnformasiya mənbəyinin əlifbası nəyə deyilir? A) məlumatın tutumuna B) istifadə edilən informasiyanın miqdarına C) istifadə edilən hərflərin sayına D) istifadə edilən ümumi işarələrin miqdarına E) qəbul edilən informasiyanın miqdarına 398. Artıqlıq əmsalı çox olarkən rabitə kanalının məhsuldarlığı necə dəyişir? A) maksimum qiymət alır B) “1” -ə bərabər olar C) “0”-a bərabər olar D) azalır E) artır
A) əks kod tamamlayıcı kodla düz kodun cəmidir B) müxtəlifdir C) bir birinin əksidir D) eynidir E) düz kod əks kodla tamamlayı kodun cəmidir
A) internet və layihə C) virtual və internet D) struktur və virtual E) layihə və virtual 401. – informasiyanın almasının, saxlanmasının, ötürülməsinin və emalının ümumi qanunları haqqında elmdir. A) Kibernetika B) İnformatika C) Ehnimal nəzəriyyəsi D) Çoxluqlar nəzəriyyəsi E) Elektrotexnika 402. Kibernetikanın tədqiqat obyekti... A) idarə olunan sistemlərdir. B) idarə edilən kompyuterlərdir C) idarə olunan texniki cihazlardır D) idarə olunan məişət əşyalarıdır E) Bütün elektron cihazlardır 403. Kompyuterdə kodlar siqnal şəklində necə ifadə olunur? A) gərginliyin olub olmaması ilə ifadə olunur B) 0 və 1 – lər ardıcıllığı ilə ifadə olunur C) Yalnız 0 lar ardıcıllığı ilə ifadə olunur D) Yalnız 1 lər ardıcıllığı ilə ifadə olunur E) Doğru cavab yoxdur 404. İnformasiyanın alınması, ötürülməsi, emalı və saxlanılmasıyla bağlı miqdar qanunauyğunluqlarını öyrənən (araşdıran) elm necə adlanır? A) informasiya nəzəriyyəsi B) informatika C) ehtimal nəzəriyyəsi D) alqoritmlər nəzəriyyəsi E) çoxluqlar nəzəriyyəsi 405. İlk növbədə verilənlərin ötürürlmə sürətinin maksimal imkanı ilə səciyyələnən informasiyanın ötürülməsi mühiti necə adlanır? A) əlaqə kanalları B) şifrator C) qəbuledici D) deşifrator E) mənbə
A) maneə B) tamamlayıcı C) əlavə D) ifrat
E) aşıb daşma 407. İnformasiya nəzəriyyəsində əlaqə deyərkən nə başa düşəcəyik? A) informasiyanın mənbədən qəbulediciyə ötürülməsini B) iki mənbə arasındakı informasiya mübadiləsi C) kodlaşdırma D)kod açma E) şifrləmə 408. Mənbədən məlumatların qəbulediciyə ötürülməsi nəyin köməyi ilə baş verir? A) siqnalın B) ötürücü qurğunun C) qəbuledici qurğunun D) kodlayıcı qurğunun E) bütün cavablar doğrudur 409. İnformasiya mənbəyi və qəbuedici arasında informasiya mübadiləsi üçün nəzərdə tutulan güc və kommunikasiya vasitələrinin təşkilati və texniki birliyi necə adlanır? A) rabitə sistemi B) informasiya sistemi C) kompyuter sistemi D) ekspert sistemi E) intellekt sistem 410. Məlumatı əks etdirən fiziki proses necə adlanır? A) siqnal B) kodlaşdırma C) sıfrləmə D) informasiya prosesi E) şifri açma 411. Qəbul edilmiş siqnal üzrə məlumatın bərpası əməliyyatını ........adlandırırlar. A) şifri açma B) sıralama C) sifrləmə D) bərpa etmə E) cütə tamamlama 412. Uyğun əlifbanın nişanlarının simvollarla tutuşdurulması əməliyyatı ...... adlanır. A) şifr açma B) sıralama C) sifrləmə D) bərpa etmə E) cütə tamamlama 413. Şifr açma əməliyyatının texniki reallaşdırılmasını hansı qurğu yerinə yetirir? A) dekoder B) koder C) modem
D) kompyuter E) ötürmə qurğusu 414. Fasiləsiz xəbərlərin əlaqə kanalları ilə əlverişli ötrülməsini təmin etmək üçün onların siqnala çevrilməsini hansı qurğu həyata keçirir? A) ötürmə qurğusu B) koder C) modem
D) kompyuter E) dekoder 415. Bir və ya bir neçə seçilmiş siqnalın parametrlərinin verilən informasiyaya uyğun olaraq dəyişdirilməsi prosesi necə adlanır? A) modulyasiya B) demodulyasiya C) cütə tamamlama D) kod açma E) şifrləmə 416. Siqnalların simvollara çevrilməsi prosesi necə adlanır? A) demodulyasiya B) modulyasiya C) cütə tamamlama D) kod açma E) şifrləmə 417. İnformasiya nəzəriyyəsinin əsasını nə təşkil edir? A) informasiya mənbəyinin və əlaqə kanallarının statistik təsviri. B) informasiya mənbəyinin informasiya hasiletmə sürəti. C) əlaqə kanallarının informasiya ötürmə sürəti. D) qəbul edilən informasiyadakı korreksiya edilə bilən kod kombinasiyalarının təhlili. E) bütün cavablar doğrudur. 418. Siqnalların ötürülməsinin standart modelinin tərkibi yazılmış bəndi seçin. A) informasiya mənbəyi, qəbuledici, rabitə xətti, kodlayıcı, dekodlayıcı, maneə B) informasiya mənbəyi, qəbuledici, rabitə xətti, kodlayıcı, dekodlayıcı, kompyuter C) informasiya mənbəyi, qəbuledici, rabitə xətti, kodlayıcı, dekodlayıcı, modem D) informasiya mənbəyi, qəbuledici, rabitə xətti, kodlayıcı, dekodlayıcı, peyk E) bütün cavablar doğrudur 419. İnsanların mahnı oxuması, rəqs etməsi, ağlaması və gülməsi..... A) onlarda olan informasiyanın ifadə formasıdır. B) insana məxsus hallardır. C) diqqəti cəlb etmək üçün bir vasitədir. D) onlarada olan informasiyanın kodlaşdırma formasıdır E) onlarada olan informasiyanın gizlətmə üsuludur 420. Fasiləsiz informasiyanın diskret informasiyaya çevrilməsi zamanı çevrilmənin lazımlı dəqiqliyini almaq üçün, diskretləşdirmə tezliyinin aralığı hansı qanun əsasında müəyyənləşdirilir? A) Naykvist qanununa əsasən B) Şennonun 1 ci qanununa əsasən C) Şennonun 2 ci qanununa əsasən D) Kotelnikov teoreminə əsasən E) Hartli qanununa əsasən 421. Analoq siqnalları nə üçün diskretləşdirirlər? A) bütün cavablar doğrudur B) itkilərin az olması üçün C) qəbuledicidə səhv qəbul edilmiş informasiyanı korreksiya edə bilmək üçün D) etibarlı ötürmə üçün E) kodlaşdırmaq üçün 422. Bu ya digər informasiyanı təsvir edən işarələr yığımı necə adlanır? A) məlumat B) siqnal C) çoxluq D) anlayış E) kod
A) gərginlik B) amplitud C) ötürülmə sürəti D) tezlik E) polyarlıq
A) modulyasiya B) demodulyasiya C) kodlaşdırma D) sifirləmə E) sifr açma 425. Yalnız təyin edilmiş müəyyən səviyyədə qəbul edilən məlumat (və ya siqnal) necə məlumat adlanır? A) diskret B) analoq C) korreksiya olunmuş D) cütə tamamlanmış E) bütün cavablar doğrudur 426. Əgər siqnalı ( və ya məlumatı) müəyyən intervalda istənilən səviyyədə qəbul etmək olarsa, bu zaman onlar necə siqnal adlanır? A) analoq B) diskret C) korreksiya olunmuş D) cütə tamamlanmış E) bütün cavablar doğrudur 427. hər 5 dəqiqədən bir tempraturun əlamətini göstərən ötürücü informasiya mənbəyidi və ölçülərə (kəmiyyətə) görə ______, zaman görə______. A) fasiləsizdir, diskretdir B) diskretdir, fasiləsizdir C) hər iki halda fasiləsizdir D) hər iki halda diskretdir E) doğru cavab yoxdur 428. Heç bir parametri dəyişməyən siqnal _______ A) özündə məlumat daşıya bilməz. B) məlumat daşıyıcısıdır. C) çevrilməyə məruz qala bilməz D) hər zaman dəyişdirilə bilər E) qəbulediciyə tam olaraq ötürülə bilməz 429. Məlumatın müəyyən müddət ərzində ötürülməsi üçün işlədilən siqnallar hansıdır? A) statik B) dinamik C) müəyyən edilmiş D) qeyri müəyyən E) qarışıq 430. Məlumatın məkanda ötürülməsi üçün istifadə edilən siqnallar hansıdır? A) dinamik B) statik C) müəyyən edilmiş D) qeyri müəyyən E) qarışıq 431. Əgər siqnalın dəyişməsini qəbuledilə bilən dəqiqliklə əvvəlcədən bilmək mümkündürsə belə siqnallar necə adlanır? A) müəyyən edilmiş B) statik C) dinamik D) qeyri müəyyən E) qarışıq 432. İnformasiya miqdarının və keyfiyyətinin ölçülməsinə neçə yanaşma var? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 1
A) struktur B) Statistik C) semantik D) statistik və semantik E) struktur və statistik
A) Statistik B) struktur C) semantik D) statistik və semantik E) struktur və statistik 435. Bu yanaşmada informasiyanın həqiqiliyi, dəyəri, faydası, maddiliyi qiymətləndirilməyə çalışılır. Söhbət nədən gedir? A) semantik yanaşmadan B) struktur yanaşmadan C) Statistik yanaşmadan D) statistik və semantik yanaşmadan E) struktur və statistik yanaşmadan 436. Əgər rəngin dərinliyi 1 bitə bərabər olarsa, palitrada neçə rəng ola bilər? A) 2
B) 4 C) 16
D) 32 E) 64
A) hers B) kilobayt C) meqabayt D) bit/san E) mb/san
A) 100 bit B) 10 bayt C) 200 bit D) 400 bit E) 800 bit 439. Riyaziyyat dərsliyi kitabında informasiyanın hansı növləri var? A) qrafik, mətn və rəqəm B) qrafik, səs və rəqəm C) qrafik, mətn və səs D) yalnız mətn E) yalnız rəqəm 440. Vizual informasiya daşıyan bəndi seç. A) şəkil
B) ildırım səsi C) meyvənin dadı D) ağcaqənədin sancması E) bütün cavablar doğrudur 441. 6x9=42. Hesablama hansı say sistemində aparılıb? A) 13
B) 2 C) 10
D) 8 E) 16
A) vahid uzunluqdakı nöqtələrin miqdarıdır. B) horizontal üzrə nöqtələrin sayıdır. C) vertikal üzrə nöqtələrin sayıdır. D) dioqanal üzrə nöqtələrin sayıdır. E) təsvirdəki nöqtələrin miqdarıdır.
A) 100 bit B) 10 bayt C) 200 bit D) 400 bit E) 800 bit 444. İnformasiyanın təqdim edilməsinin və məlumatın tərtib edilməsinin qaydalarının məcmusu hansı kodun yaradılması deməkdir? A) sintaksis B) əlifbanın C) semantik D) praqmatik E) iterativ 445. Mənbənin entropiyası çıxışda onun _____ göstəricisidir. A) qeyri müəyyənliyinin B) artıqlığının C) azalmağının D) müəyyənliyinin E) etibarlılığının 446. Məlumatın və ya siqnalın mənbədən qəbulediciyə ötürülməsini təmin edən və mənbənin özündə və qəbuledicidə də olan vasitələr yığımı _____ adlanır A) əlaqə sistemi B) əlaqə xətti C) kanal əlaqəsi D) şəbəkə əlaqəsi E) ötürmə əlaqəsi 447. İfrat kodların köməyi ilə_____ A) səhvləri aşkar etmək olar B) məlumatı sıxlaşdırmaq olar C) məlumatı şifrələmək olar D) məlumatı göndərənin şəxsiyyətini müəyyən etmək olar E) bütün cavablar doğrudur 448. Effektiv kodlaşdırmanın köməyi ilə_____ A) məlumatı sıxlaşdırmaq olar B) səhvləri aşkar etmək olar C) məlumatı şifrələmək olar D) məlumatı göndərənin şəxsiyyətini müəyyən etmək olar E) bütün cavablar doğrudur 449. Kod kombinasiyasındakı qeyri-sıfır simvolların sayı _____ A) kod çəkisi adlanır. B) kod kütləsi adlanır. C) kod uzunluğu adlanır. D) kod diapozonu adlanır. E) kod əlaməti adlanır. 450. Aşağıda adları şəkilən siqnallardan hansılar informasiya ötürə bilər? A) bütün cavablar doğrudur B) elektrik C) işıq
D) səs E) mexaniki hərəkət 451. Məlumatdakı informasiyanın miqdarı hansı funksiyanın köməyi ilə hesablanır? A) loqarifmik B) göstərici C) hiperbolik D) parabolik E) doğru cavab yoxdur 452. Məlumatın rastgəlmə ehtimalı _______, mənbənin çıxışındakı məlumatın daşıdığı informasiyanın miqdarı azalar. A) artarsa B) azalarsa C) sabit qalarsa D) sıfıra yaxınlaşarsa E) bütün cavablar doğrudur 453. Sadə yaddaşssız informasiya mənbəyinin entropiyası o zaman maksimum ola bilər ki mənbənin hasil etdiyi məlumatın ehtimalı______ olsun. A) bərabər B) sonsuz kiçilən C) əhəmiyyətli dərəcədə fərqli D) - mənfi E) az fərqli 454. Səhvləri aşkarlayıb, düzəldə bilmə qabiliyyətinə malik olan kod hansıdır? A) əngələdavamlı B) effektiv C) cəbri
D) korrektəedici E) bütün cavablar doğrudur 455. Blok kodlar____ kodlara deyilir. A) bərabər ölçülü B) qeyri bərabərölçülü C) əngələdavaml D) cəbri E) hemminq 456. Bu kodlarda yoxlanılan simvolların əlaməti müəyyən olunmuş informasiya simvolları üzərində aparılan xətti əməliyyatların nəticəsinə görə təyin edilir. A) Xətti B) qeyri xətti C) cəbri D) paralel E) ardıcıl 457. Uyğun simvolları fərqlənən eyni uzunluqlu iki sətirin mövqelərinin sayı necə adlanır? A) hemminq məsafəsi B) Qauss məsafəsi C) Albert məsafəsi D) Naykvist məsafəsi E) doğru cavab yoxdur 458. Yüklə 0,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|