Sahih İlmihal

12) İhramlı Olan Kimseye Mübah Olan Şeyler

1- İhramlı olsun olmasın Harem bölgesinde de, Harem dışında da rahatsızlık verici haşerat (fevâsık)ın öldürülmesi caizdir. Aişe radiyallahu anha’dan şöyle dediği rivayet edilmiştir: Rasûlullah Salallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:

“Beş tane haşere vardır ki bunların hepsi “fevasık (bozucu, bozguncu)”dır. Bunlar Harem bölgesinde de, dışında da öldürülürler: Akreb, çaylak, karga, fare ve saldırgan köpek.”¹⁷⁷¹

Müslim’in bir rivayetinde “...ve yılan”¹⁷⁷² da denilmektedir.

Rasûlullah Salallahu aleyhi ve sellem Mina’da yılanın öldürülmesini emretmiştir.¹⁷⁷³ İbnu’l-Münzir dedi ki: Kendisinden ilim bellenmiş bütün ilim ehli ittifak ile yırtıcı hayvanın ihramlının karşısına çıkması halinde onu öldürecek olursa ihramlıya bir şey düşmediğini belirtmişlerdir.¹⁷⁷⁴

Malik dedi ki: “Saldırgan köpek” insanları ısıran ve onlara hücum eden hayvana denilir. Arslan, pars ve kurt gibi. Buna göre canlarında ya da mallarında insanlara eziyet veren herbir hayvanın öldürülmesi mübahtır. Yenilmesi haram olan bütün yırtıcı hayvanlar ile kartal, doğan, şahin ve benzerleri yırtıcı kuşlar ile rahatsızlık verici haşerat, eşşek arısı, sivrisinek, sinek, pire gibi. Bu hususta varid olmuş haber bunların herbir türünün en küçüğüne açıkça işaret etmiştir. Böylelikle onların daha büyüklerine de dikkat çekilmiş olmaktadır. Bu kabilden olanlara da delalet edilmektedir. Buyruğun çaylak ve kargayı açıkça zikretmiş olması rahatsızlık verici kartal ve benzeri yırtıcı kuşlara dikkat çekmek içindir. Farenin sözkonusu edilmesi eziyet verici haşerata dikkat çeker. Akrebin sözkonusu edilmesi yılana dikkat çekmek içindir. Saldırgan köpeğin sözkonusu edilmesi ondan daha ileri derecede bulunan diğer yırtıcı hayvanlara dikkat çekmek içindir... Bu hüküm bu hayvanların kişiye saldırması halinde sözkonusudur. Eğer kişiye bunlar saldırmayacak olurlarsa o da bunlara ilişmeye kalkışmaz.¹⁷⁷⁵

2- İhramlı bir kimse eğer izar (belden aşağısını örtecek peştemal) bulamayacak olursa pantolon türü şeyleri giymesi caiz olur. Eğer iki nalın bulamayacak olursa ayakkabı giyebilir. Çünkü Buhari ve Müslim’deki İbn Abbas’ın rivayet ettiği hadis bunu göstermektedir.¹⁷⁷⁶

Doğrusu ise eğer kişi nalın ve peştemal bulamayacak olursa ayakkabıların ökçe kısmını kesmeyeceği pantolonları da bozmayacağı şeklindedir. Çünkü Peygamber Salallahu aleyhi ve sellem Arafat’ta iken böyle bir uygulamayı emretmemiştir.¹⁷⁷⁷

3- İhramlı olan bir kimsenin arka kısmı topuklardan aşağıda olan ayakkabı türünden olan giyecekleri giymesinde bir sakınca yoktur. Çünkü bunlar da nalın türünden kabul edilirler.

4- İhramlı olan bir kimsenin serinlemek maksadıyla gusletmesinde bir mahzur yoktur. Başını yıkar ve ihtiyaç duyması halinde yumuşak bir şekilde başını kaşır.¹⁷⁷⁸

5- İhramlı bir kimse ihrama büründüğü elbiseleri kir ve benzeri şeylerden yıkayabilir. Bunları başkaları ile değiştirebilir. Yeni elbiseleri de ihramlının giyebileceği türden olmalıdır.

6- İhramlı kimse güneş gözlüğü ya da numaralı gözlük kullanabilir.

7- İhramlı kimse kol saati kullanabilir.

8- İhramlı bir kişi gerek duyduğu takdirde hacamat yaptırabilir. Çünkü Peygamber Salallahu aleyhi ve sellem ihramlı olduğu hacamat yaptırmıştır.¹⁷⁷⁹

9- Gölgelik, şemsiye, arabanın tavanı, çadır, ağaç ve buna benzer başa bitişik olmayan şeylerin gölgesi altında gölgelenmekte bir sakınca yoktur. Çünkü Peygamber Salallahu aleyhi ve sellem’in kuşluk vaktinde Akabe cemresini taşladığı vakit elbise ile üzerine gölge yapıldığı sahih rivayetle sabittir.¹⁷⁸⁰

10- Peştemala düğüm atıp ip ve benzeri şeyler ile bağlamakta bir sakınca yoktur. Çünkü bunu yasaklamayı gerektirecek bir delil bulunmamaktadır.

11- Kadın Allah’ın mübah kıldığı türden dikişli ya da dikişsiz dilediği elbiseyi giyebilir. Ancak peçe, yüz örtüsü ve eldiven giyinemez. Başörtüsünü yüzünün üzerine indirmek gereğini duyarsa bunda bir sakınca olmaz. Ancak yabancı erkeklerle karşılaşması halinde başörtüsünü başının üzerinden yüzünün üzerine sarkıtması gerekir.¹⁷⁸¹ Bununla birlikte ayakkabı, çorap ve pantolon -az önce geçtiği gibi- giyinmesinde bir mahzur yoktur.

12- Bele parayı saklayacağı kuşak bağlamasında bir sakınca olmadığı gibi, aynı şekilde izarı (belden aşağısını örten peştemali) bağlamak için kemer kullanmakta da bir sakınca yoktur.¹⁷⁸²

13- İhramlı kimsenin giydiği ihramındaki yırtıkları dikmesinde ya da yama yapmasında bir sakınca yoktur. Yasak olan, organların ya da bedenin şekline göre biçilip dikilendir.¹⁷⁸³

13) Haccın Rükünleri Ve Vâcibleri

A- Haccın Rükünleri:

Sahih görüşe göre dört tane olup şunlardır:

1- İhram: Bu, ibadete başlama niyeti demektir. Bu niyeti terkeden kimsenin haccı başlamış olmaz. Çünkü Peygamber Salallahu aleyhi ve sellem: “Ameller ancak niyetler iledir ve her kişi için ancak niyet ettiği vardır.”¹⁷⁸⁴

2- Arafatta vakfe yapmak: Çünkü Peygamber Salallahu aleyhi ve sellem: “Hac Arafattır.”¹⁷⁸⁵ diye buyurmuştur.

3- İfada tavafı: Bunun gerekçesi de yüce Allah’ın:”Sonra Beyt-i Atik’i (Kâbeyi) tavaf etsinler.” (el-Hac, 22/29) buyruğudur. Peygamber Salallahu aleyhi ve sellem de Safiyye radiyallahu anha ay hali olunca:

“O bizi alı mı koyacak” diye buyurmuş, Aişe de şöyle demişti:

“Ey Allah’ın Rasûlü o ifada etti (Arafat’tan ayrıldı) ve Beyt’i tavaf etti. İfadadan sonra ay hali oldu” Peygamber:

“O halde o da yola koyulsun.” diye buyurdu.¹⁷⁸⁶ İşte bu, bu tavafın (ifada tavafının) mutlaka gerekli olduğunu ve ifada tavafını yapmayanı (gitmekten) alıkoyucu olduğunu göstermektedir.

4- Safa ile Merve arasında sa’y etmek: Çünkü Peygamber Salallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: “Sa’y ediniz. Çünkü Allah üzerinize sa’y etmeyi (farz olarak) yazdı.”¹⁷⁸⁷

Aişe radiyallahu anha dedi ki: “Yemin olsun ki, Safa ile Merve arasında tavaf etmeyenin haccını Allah tamam kabul etmez.”¹⁷⁸⁸