Şahlar həSƏNOĞLU
Yüklə 1,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Şahlar Həsənoğlu 6 Hər kəsin qəlbində yenidən qayıdıb tələbə olmaq istəyi yaşar. İkinci dəfə qayıdıb tələbə olsa... onda bilər neyləməlidir, necə hərəkət edib, necə özünü aparmalıdır. Heyf, o zaman bilməyib, anlamayıb, istifadələnə bilməyib, boş keçirib tələbəçiliyini. Amma ikinci dəfə qayıdıb tələbə olsa... Xoşbəxtlikdən bu mümkün deyil! Zaman geri dönməz, gənclik geri qaytarılmaz. Gəncliyi ömrün ən xoşbəxt çağı eyləyən də elə bu deyilmidir? Bu geri qaytarılmazlıq, bu təkrar edilməzlik deyilmidir? Məgər gəncliyin romantikası, cazibəsi ağlının bu yetərincə kəsməzliyində, kamalının bu yetərincə yeti şməzliyində deyilmidir? Ağlın bir düstur kimi isbatlayıb təsnif etdiyi nəsnələri sevməz gənclik. İşi peşəsi düstur əzbərləyib, tərif yadda sax- lamaq deyilmidir, bezib usanmayıbmı, yorulmayıbmı bundan? Düstur düsturdu, nə fərqi var bir riyaziyyzt dücturu olsun, ya bir həyat, yaşama düsturu olsun? Düstur keçilmiş, görülmüş, saf- çürük edilib nizama salınmış, başlanğıcından sonunacan öyrənilmiş, bələdlənmiş, metrlənib ölçülənmiş yoldur. Başdan- başa qəmginlik, maraqsızlıq, dilxorçuluqdur bu yol. Gənclik isə keçd iyi yolu əfsanələrlə, gözlənilməzliklərlə, düstursuzluqlarla dolu görmək, dolu keçmək istər. Qoy səhvlər eləsin, qoy karıxmanclara düşsün, qoy bəlalara düçar olsun başı, təki öz bildiyi kimi keçsin, öz getdiyi kimi getsin! Xoşbəxtlikdən nəsihət svməz gənclik, götürər, qəbul edər nəsihəti, sevməz ancaq. Öz bildiyi kimi gedər öz yolunu, ha danış, ha söylə. Götürdüyünü götürər, bəyəndiyini bəyənər, bitdə-bitdə təkrar etməz ancaq, siz dediyiniz kimi, siz aşı- ladığınız, siz təlqin etdiyiniz kimi yox ancaq! Özü qandığı kimi, özü anladığı kimi, səhvlər buraxa-buraxa, yanlışlıqlara düşə- düşə, səhvləri-yanlışlıqları ilə bilgilənə-bilgilənə, ağıllana- ağıllana gedər öz yolunu. Bilmədiyi, bilib qanmaq istədiyi çox-çox mətləblər, amaclar var tələbəyə, dürlü-dürlü arzular, istəklər var! 7 Lakin bir arzu da var ki, onsuz gecəsi-gündüzü olmaz, onsuz söhbəti-sözü olmaz, yatanda yuxusundan çıxmaz tələ- bənin... Sevgi!...Sevib- seçmək, sevilib-seçilmək arzusu! Qəlbinin ən dərin guşələrində yandırdığı bəm-bəyaz bir şam işığıdı bu, titrəkcə bir zanbaq çiçəyidi, əl edib gəl-gəl deyən piyaləcə bir baxışdı... Güllərə çiçəklərə bülənmiş, rəng- lərə-boyalara süslənmiş, allı-yaşıllı bir arzudu, çağırışdı bu. Bir lakmus kağızınca həssas, bir şam işığınca titrək, bir bənövşə ləçəyincə kövrək teldi bu! Bununçun da çox ehtiyyatla, çox qorxa- qorxa yanaşar tələbə bu arzusuna, bu incə telə, çox təşviş ilə, tərəddüdlə yana- şar. Lakin ikinci kərə qayıdıb tələbə olmaq istəyən yaşlılara ən başıboşluq, ən sadəlövhlük kimi görünən də elə bu cəhəti deyilm i tələbənin. Bu allı-yaşıllı pəriyə, bütöv bir ömür üçün meyvə verəcək bu barlı-ürünlü bağçaya belə qorxaq yanaşımı, belə cəsarətsiz münasibəti deyilmi? F əqət min dəfə haqlıdı tələbə! Bəzən ifrata da varsa qorxusunda, şübhəsində, bəzən həddini də aşsa, itirsə də bəzən ölçünü-biçini min dəaə haqlıdı tələbə. Haqqı da elə bu yetərincə bilgisi olmadığından doğar, başının hər şeyi yerli-yerində, sərah-məqamında anlayıb kəsmədiyindən doğar. Qorxar bir yanlış hərəkət edib bir düzgün olmayan addım atar, itirib əldən verər ona gəl-gəl deyən bir bənövşə zərifliyini, bir şam işığı titrəkliyini, bir lakmus kağızı həssaslığını; qəlbinə bunca munis, bunca mərhəm olan o bəm- bəyaz məhəbbət pərisini, onun o cazibədar piyalə baxışlarını!.. Hər nəyini itirsə, dözüb qatlaşar tələbə, bu itkisinə, bu itirdiyinə, saralıb solmaz sarsılıb ruhdan düşməz. Məhəbbətini itirmək istəməz, dözüb qatlaşamaz bu dərdə sınıramaz bu dərdi! Bütün qorxusu-şübhəsi, tərəddüdü-cəsarət- sizliyi də bu duyğusundan doğar, bu düşüncəsindən qaynaq göturər. Ifrata varar tələbə, ölçüsünü-biçisini itirər, kənara çıxar 8 cizgidən, bəlalara salar başını, iztirablara qəm-qüssələrə düçar edər gənc qəlbini, gənc varlığını... Bütün qo rxuları-şübhələnmələri, ifrata varıb ölçü-biçi itirmələri də bir sual qarşısında doğar, bir seçmə bəyənmə təlaşından yaranar: kimdir o, hansıdır o? Hər addımda rastına çıxıb şirin baxışlar, odlu duyğular bəxş edən dürlü-dürlü cavanlar içində kimdir o, hansıdır o? Bir saxtakarlıq deyil də həqiqi, saf bir duyğudanmı oyanıb o piyalə baxışlar? O odlu duyğular, ya elə mahircə bir aktyorluq istedadındandırlar, bir yalan, bir aldatmacadırlar? Necə müəy- yən etməli, necə seçməli, necə tapmalı? Yanılmadan, səhvlərə, yanlışlıqlara düşmədən, bir uğursuz addım atıb, gənc başını, gənc varlığını iztirablara, qəm-qüssələrə düşürmədən necə seçməli, necə müəyyən etməli? Duyğuların bir gənclik coşqusu ardınca sərt dalğalar, fırtınalarla uğraşmalımı, yoxsa aglın soyuq mülahizəsi, götür- qoyları ilə hərəkət edib, öyüd-nəsihətlərəmi baxmalı, gedən- lərin ardınca gedib təkrarmı eləməli, ölçülüb biçilmiş, metrlənib işarələnmiş bir iz iləmi getməli? Necə etməli, necə seçməli? Nə yazıq ki, bəzən heç tutmur da bir-birilə, uyuşmur da, hisslərin bu odlu fırtınası, ağlın bu soyuq mülahizəsi, götür- qoyu: bir anın içində baş verir hər şey, ya qəlbin təlatümləri həddini aşıb ifrata varır, ya ağlın soyuq mülahizəsi yanılıb müdhiş iztirablara, qəm-qüssələrə salır bir gənc varlığı, bir günahsız tələbə heysiyyatını!.. |