Salam olsun İbrahimə

Vəlfəcr-hazırlıq

Hüseyn Allahkərəm

Bəni-Sədrin Ali Baş Komandanlıqdan ixrac edilməsindən bir müddət keçdi. İraq ordusunun qürurunu sındırmaqdan ötrü cənub, qərb və şimal cəbhələrində zəncirvari əməliyyatlar keçirildi.

Noyabrın 29-da ilk böyük əməliyyat olan Qüds yolu əməliyyatı baş tutdu və Bəəs qüvvələri ilk dəfə ağır məğlubiyyətlə üzləşdilər.

Komandirlərin razılaşmasına əsasən, ikinci əməliyyat Gilanqərbdən Bağdad şəhərinə ən yaxın cəbhə olan Sərpol Zəhaba qədər bir bölgədə aparılacaqdı. Buna görə bir müddət öncədən kəşfiyyat işlərinə və şəxsi heyətin hazırlığına başlandı.

Müvafiq istiqamətdə əməliyyat rəhbərliyi Gilanqərb korpusunun komandirlərinə tapşırıldı. Əndərzqu dəstəsinin bütün uşaqları fəaliyyətdə idilər. Düşmən bölgəsini öyrənmək işinə İbrahim başçılıq edirdi. Bu iş qısa müddətdə qüsursuz şəkildə baş tutdu. İbrahim məlumat toplamaqdan ötrü kürdlərin biri ilə düşmən mövqelərinə keçirdi. Onlar bir dəfə bir həftə ərzində Neftşəhrə qədər gedib-gəldilər.

İbrahim bu müddətdə əməliyyat bölgəsinə dair yaxşı xəritələr hazırladı, sonra da əsir tutduqları dörd iraqlı ilə düşərgəyə qayıtdılar.

İbrahim əsirləri dindirib lazımi məlumatları təkmilləşdirəndən sonra əməliyyat xəritələrini yekunlaşdırdı və komandirlərin iclasında təqdim etdi.

Ordunun Zülfüqar briqadasından polkovnik-leytenant Əliyari və mayor Salami də korpus qüvvələri ilə birgə hərəkət edirdilər. Bir çox yerli qüvvələr Sərpol Zəhabdan Gilanqərbə qədər müəyyən batalyonlara bölünmüşdülər. Əndərzqu dəstəsinin əksər uşaqları bu birləşmələrə rəhbərlik edirdilər.

Korpusdan və könüllü qüvvələrdən ibarət bir neçə batalyon əməliyyata başlayıb ilk hücuma keçəcəkdilər.

Yekun iclasında komandirlər İbrahimi orta cəbhənin, Səfər Xoşrəvanı sol cinahın və qardaş Daryuş Rizəvəndini də sağ cinahın komandiri seçdilər. Əməliyyatın məqsədi də elan olundu: Gilan şəhərinə baxan dağları təmizləmək, sərhəd yüksəkliklərini, Hacian və Görk boğazlarını və zastavaları ələ keçirmək.

Əməliyyat bölgəsi 70 km.-ə yaxın idi. Qərargahdan xəbər gəldi ki, bu əməliyyatdan dərhal sonra Mərivan bölgəsində üçüncü hücum başlanacaq.

İşlər nəzərdə tutulduğu kimi gedirdi. Lakin əməliyyatdan bir neçə gün öncə korpus komandanlığından belə bir bildiriş gəldi: İraq tərəfi Bostanı yenidən ələ keçirmək üçün geniş əks-hücum hazırlayıb. Siz əməliyyatı tezləşdirməlisiniz ki, düşmənin diqqəti oradan yayınsın.

Bu səbəbdən əməliyyat ertəsi günə, yəni 10 dekabr 1981-ci il tarixinə salındı. Qəribə halda idik; bir gündən sonra ölkənin qərbindəki dağlarda ilk geniş əməliyyat keçiriləcəkdi. Heç nəyi proqnoz eləmək olmurdu. Həmin gecə uşaqların bir-birilə vidalaşması möhtəşəm səhnə yaratdı.

Nəhayət, deyilən gün gəldi. Uşaqların müxtəlif istiqamətlərdən geniş hücumu nəticəsində Hacian və Görk boğazları, Bəraftab bölgəsi, Sərtətan, Çərmiyan, Dizəkeş və Firidun Huşyar dağları, Şiyakuh yüksəkliklərinin bir qismi kimi bir çox mühüm və strateji bölgələr və Gilan düzünün bütün kəndləri azad olundu.

Orta cəbhədə bir neçə təpə və çayı ələ keçirəndən sonra qüvvələrimiz Nar təpələrinə doğru yola düşdü. Düşmən dəli kimi atəş yağdırırdı.

Bəzi batalyonlar təpələrdən keçib Şiyakuh dağlarına çatdılar, hətta dağların başına çıxdılar. Düşmən bilirdi ki, Şiyakuhu əldən verməsi İraqın Xaniqin şəhərini əldən verməsi demək idi. Buna görə də, çoxlu canlı qüvvəsini oraya yönəltdi.

Gecə yarısı ratsiyadan elan olundu: "Həsən Balaş, Camal Tacik və digər qüvvələr orta cəbhədən Şiyakuha çatmışlar və kömək istəyirlər. Bir qədər sonra İbrahim əlaqə saxlayıb dedi: "Bütün Nar yüksəklikləri azad olunub, yalnız mühüm mövqeyə malik bir təpə güclü müqavimət göstərir. Bizim də sayımız azdır".

İbrahimə dedim: "Sübh azanına qədər köməkçi qüvvələrlə sizə qoşulacağam. Ordu komandirləri ilə əlaqə saxlayın və nə olur-olsun, o təpəni də azad edin".

Köməkçi batalyonla orta cəbhəyə doğru yola düşdük. Yolda korpus komandirliyindən bizə dedilər: "Düşmən Bostana əks-hücum fikrindən daşınıb çoxlu canlı qüvvəsini sizin cəbhənizə yönəldib. Müqavimət göstərin ki, Hacı Əhməd Mütəvəssilianın komandirlik etdiyi Mərivan korpusu tezliklə növbəti əməliyyatlara başlasın”. Həmçinin ordu və korpus uşaqlarının yaxşı əməkdaşlığına görə təşəkkür edib dedilər: "Gələn xəbərlərə görə, sizin əməliyyat istiqamətinizdə düşmən çox ağır itkilər verib. Onlar ehtiyat qüvvələrinin həmin bölgəyə getməsini əmr ediblər”.

Hava işıqlanmaqda idi. Sübh namazını yolda qıldıq. Hələ Nar bölgəsinə çatmamış Qulaməli Piçəkin Gilanqərb cəbhəsində şəhid olduğunu eşitdik.

Nar dağlarına çatan kimi uşaqların biri mənə yaxınlaşıb Məşhəd ləhcəsi ilə dedi: "Hacı Hüseyn, xəbərin var? İbrahimi vurublar!"

Bütün bədənim titrədi, boğazım qurudu.

– Nə olub?!

– İbrahimin boğazına güllə dəyib.

Rəngim qaçdı. Qeyri-ixtiyari olaraq irəlidəki səngərlərə qaçdım. Yolda İbrahimlə bağlı bütün xatirələr gözlərim önündə canlandı. Təcili yardım səngərinə girib başının üstə dayandım.

İbrahimin boyun əzələsinə bir güllə dəymiş və o, çoxlu qan itirmişdi. Cavadı tapıb soruşdum: "İbrahimə nə oldu?"

Bir qədər dayanıb dedi: "Nə deyəcəyimi bilmirəm".

– Necə yəni?!

– Təpəyə necə hücum etmək barədə ordu komandirləri ilə danışdıq. İraqlılar güclü müqavimət göstərirdilər, təpənin başında və ətrafında çoxlu canlı qüvvələri vardı. Nə plan cızdıqsa, alınmadı.

Sübh azanına yaxın fikirləşdik ki, nə isə etməliyik, amma hansı işin daha yaxşı olduğunu bilmirdik. Birdən İbrahim səngərdən çıxıb təpəyə doğru getdi, böyük bir daşın üstündə üzüqibləyə dayanıb ucadan azan verməyə başladı. Biz qışqırırdıq ki, İbrahim, geri qayıt, indi səni vuracaqlar; o isə qulaq asmırdı.

Təxminən azanı sonuna qədər dedi. Düşmənin atəşi də dayanmışdı. Lakin sonda bir güllə atıldı və İbrahimə dəydi. Biz onu geri gətirdik”.