Samarqand davlat universiteti

 
3.Migratsiyaning vazifalari. 
Ma`lumki, xar qanday xodisaning mazmuni uning vazifalarida aks ettiriladi. 
Bunday vazifalarni tahlil qilish mazkur xodisa yoki jarayonning zarurligi e`tirof 
qilish anligini anglatadi, uning ob`ektiv xususiyatini aks ettiradi. Masalan, 
dehqonlarning kun kechirish uchun shaharlarga borib pul ishlab kelishining ortishi, 
mazkur xodisaning ijobiy ekanligi masalasini quydi. 
Real vokelikda ishchi kuchining migratsiyasi xilma-xil vazifalarni bajaradi, 
ulardan eng muhimi, ijtimoiy vazifasidir. Faoliyat shakllaridan biri bo’lgan 
migratsiya inson shaxsining noyobligi uning fe`l avtori, ehtiyojlari, xulk-avtorining 
sabablari va maqsadlarini aks ettiradi. 
Migratsiya ijtimoiy vazifasining butun xilma-xilligini quyidagicha aks ettirish 
mumkin migrantning yashash joyini o’zgartirishi tufayli uning o’z ehtiyojlarini 
yanada tularoq kondirishga intilishi namoyon bo’ladi. Ma`lumot olishda kadrlar kasb 
tayyorgarligining 
usishida, 
daromadlarning 
ortishida, turmush sharoitlarining 
yaxshilanishida migratsiyaning ahamiyati, ayniqsa, kattadir. 
Migratsiyaning ijtimoiy vazifasiga etarli baxo bermaslik, ayniqsa, uni inkor 
qilish katta chiqimlarga – ishchi kuchining migratsion aylanishi va kunimsizligiga, 
uy-joy 
muammosining 
keskinlashuviga, 
tibbiyot 
chizmati 
ko’rsatishining 
yomonlashuviga, bolalarning maktabgacha tarbiya muassasalari, maktablarning 
etishmasligiga, pirovard-natija ijtimoiy keskinlikning ortishiga sabab bo’ladi, bu 
mahalliy aholi bilan migranlar o’rtasida ziddiyatlar kelib chiqishida namoyon bo’ladi. 

---

35 
Ishchi kuchining migratsiyasi ish bilan bandlik va ishsizlik darajasi bilan 
bog’liqdir. Mehnat bozoriga nisbatan muvozanat mavjud bo’lib to’rgan sharoitda 
ham har doim ish bilan band bo’lmaganlarning bir muncha miqdori ko’zga 
tashlanadiki, bu kishilar bir joydan ikkinchi joyga kelgan bo’ladilar. Kamdan-kam 
xolatlarga migrantlarning soni va tarkibi bilan bush ish o’rinlarining miqdor va sifat 
jihatidan bir-biriga mos kelishi ko’zga tashlanadi. Ish joyiga ishlash jarayoni hamisha 
muayyan vaqtni talab qiladi, bu esa friktsion ishsizlikning asosi hisoblanadi. SHuning 
uchun ham mehnat qila oladigan yoshdagi aholi migratsiyasining jadallik 
ko’rsatkichlari hisoblanadi. 
Ishchi kuchi migratsiyasi tarkibiy ishsizlik bilan ham bog’liq bo’lib, uning 
asosiy ish o’rinlari va ishdan ajralib qolgan migrantlar oqimi o’rtasidagi 
nomuvofiqlikdadir. Bunda maxsus migrantlar bir joyda ishdan ajralib, boshqa joyda 
xali ish topmagan bo’ladilar. Bunday nomuvofiqlikning oqibati migrantlar kelgan 
joylarda ularni tayyorlash va qayta tayyorlash miqyosini birmuncha ko’pligidir. 
Migratsiya sabablari (yoki omillari) vazifalari bilan bir qatorda ishchi kuchi 
migratsiyasining ijtimoiy iqtisodiy qonuniyatlarini tadqiq qilish ham tarkibiy qism 
hisoblanadi.