Ma`rifiy-ijodiy faollik. Ta`lim va malaka jarajasini oshirishda tipishqoq,
izlanuvchan va tashabbuskor shaxsda jamiyat hayotining barcha sohalarida ijodiy
asosni shakllantirishda namoyon bo’ladi.
Motiv (sabab – fransuzcha motif – undash ma`nosini bildiradi) – shaxsni,
ijtimoiy guruhni, muayyan ehtiyojlarni qondirish istagi bilan bog’langan kishilar
birligini faollikka va mehnat qilishga undashdir.
Motivatsiya (sababni asoslash) – real mehnat xulqini tushuntirish, asoslab
berish uchun sabablar (mulohazalar) tanlashga qaratilgan og’zaki xatti-harakatdir.
Ehtiyojlar – bu shaxsning yashashi va o’zini o’zi saqlashga doir zarur
vositalar va shart-sharoitlar yaratish to’g’risidagi g’amxo’rlik qilishi yashash muhiti
(hayot va ijtimoiy muhiti) bilan barqaror muvozanatni saqlashga intilishdir.
Mehnat sohasidagi sabablarning yo’naltiruvchi funktsiyasi – bunda sabab
xodimning xulqini vaziyatdan xulq-atvor variantlarini tanlashga yo’naltiradi.
Mehnat sohasidagi sabablarning ma`no hosil qiluvchi funktsiyasi –bunda
sabab xodimning mazkur xulqidagi sub`ektiv ahamiyatni belgilab beradi, uning
shaxsiy ma`nosini aniqlaydi.
Mehnat sohasidagi sabablarning vositali funktsiyasi, bunda sabab ichki va
tashqi qo’zg’atuvchilar tutashgan joyda vujudga keladi. Ularning xulq-atvorga
bo’lgan ta`sirini vositalaydi.
Mehnat sohasidagi sabablarning safarbar qiluvchi funktsiyasi – bunda
sabab xodim organizmi kuchlarni o’zi uchun ahamiyatli faoliyat turlarini amalga
oshirishga safardar etadi.
Mehnat sohasidagi sabablarning oqlovchi funktsiyasi, bunda sababda
shaxsning tashqaridan normalashtiradigan xulq-atvor namunasiga, etaloniga, ijtimoiy
va axloqiy normaga munosabati ifodalangan bo’ladi.
Jamoani boshqarish vazifasi – rahbardan o’z vazifasini zamon talablariga
monand ravishda bajarish, shuningdek, muayyan tayyorgarlik, shaxsiy fazilatlarga
ega bo’lishni talab etadi.
