Samarqand davlat universiteti

Pedagogik texnika. O’qituvchi mahoratini takomillashtirish yo’llari va shart-sharoitlari

“Pedagogik texnika” tushunchasining mohiyati. Pedagogik texnika – o’qituvchi xatti-harakatlarini tashkil etish shakli sifatida. Pedagogik texnika vositalari: verbal (so’z yordamida) va noverbal (so’zsiz) o’zaro muloqot.

Pantomimika. Mimika. Imo-ishora (so’zsiz, gavda, oyoq va qo’llar harakatlar) yordamida ifodalanadigan munosabat.

Pedagogik texnikaning tarkibiy qismlari: o’qituvchining o’z xulqi, xatti-harakati, fe’l-atvorini boshqarish ko’nikmasi, o’z qiyofasi, hissiyoti va kayfiyatini boshqarish ko’nikmasi, ijtimoiy-perseptiv qobiliyat, nutq texnikasi.

O’qituvchining alohida shaxs va jamoaga ta’sir ko’rsatish ko’nikmasi. Didaktik, tashkilotchilik, konstruktiv (amaliy) va kommunikativ (o’zaro muloqot) qobiliyatini ifodalovchi ko’nikmalar. Pedagogik munosabat jarayonini va jamoa ijodiy ishini tashkil etish qobiliyati.

Yosh o’qituvchi faoliyatida namoyon bo’ladigan tipik xatolar va ularni bartaraf etish yo’llari.

O’qituvchining ta’lim jarayonidagi mahorati. “Ijodiy holat”, “ijodkorlik” va “ijodiy yondashuv” tushunchalarining mohiyati. O’qituvchi faoliyatida ijodiy holatning o’rni. O’qituvchining dars (yoki ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar) andozasini tayyorlash, muloqot usullarini tanlash, pedagogik vaziyatlarni oldindan ko’ra bilish va tasavvur etish, ta’limiy (yoki tarbiyaviy) jarayonni to’la his etishi. O’qituvchining ta’lim jarayonida o’zini tutishni xayolan tasavvur etishi. Darsning muvaffaqiyatli o’tishiga o’zni ishontirish.

Dars jarayonidagi ijodiy holat (pedagogik ijodkorlik, saranjomlik, o’quvchilarni faollikka undash, qiyinchiliklarni yengishga bo’lgan xohishga ega bo’lish, mimika va pantomimikadan mohirona foydalanish, o’quvchilarni ijodiy faoliyatga yo’naltirish).

O’qituvchining darsdan keyingi ijodiy holatini tashkil etish (sodir bo’lgan voqyea-hodisalarga munosabat, faoliyat mazmunini tahlil etish va baholash, keyingi darsni tashkil etish to’g’risidagi qarorni belgilash, darsni yuksak darajada tashkil etishga nisbatan ishtiyoq hosil qilish).

Pedagogik faoliyatga ijodiy yondashish. O’qituvchining ijodkorligi.

Tarbiyachilik mahoratining mohiyati. O’qituvchining tarbiyaviy jarayonlarni tashxislash mahorati. O’quvchilar shaxsini o’rganish diagnostikasi.

Pedagogik-tashkilotchilik faoliyatining mohiyati. Pedagogga xos tashkilotchilik ko’nikmasining tavsifi (o’quvchilarda to’g’ri fikrni shakllantirish, jamoaning shaxsga ta’sirini ta’minlash, o’quvchilarning yosh, psixologik xususiyatlarini hisobga olish, qarorlarni hamkorlikda qabul qilish, bir vaqtning o’zida shaxs va jamoada kuzatilayotgan o’zgarishlarga tezkor moslashish, muloqotning demokratik uslubidan foydalanish).

Jamoaviy ijodiy faoliyatni tashkil etish. Jamoaviy ijodiy faoliyatni tashkil etish usullarini o’zlashtirish. O’quvchilar jamoasida sog’lom psixologik muhitni hosil qilish. O’quvchilar jamoasida sog’lom psixologik muhitni hosil qilish usullari.